همان‌گونه که از عنوان اين سازمان استنباط مى‌شود، يک سازمان بين‌المللى است که براى پروازهاى بين‌المللى استانداردهاى هوانوردى تعيين مى‌کند. سازمان مزبور در سال ۱۹۴۴ به‌وسيلهٔ ۵۲ کشور تشکيل شد و آنها معاهدهٔ بين‌المللى هواپيمائى کشورى را امضاء کردند. اعضاء اين سازمان در سال ۱۹۹۶ به بيش از ۱۸۰ کشور رسيد. سازمان مزبور در سال ۱۹۴۷ به‌صورت يک نهاد تخصصى از سازمان ملل درآمد که به شوراى اجتماعى و اقتصادى اين سازمان تعلق يافت. همان‌گونه که در مبحث نقش دولت در مديريت و سياستگذارى جهانگردى بحث کرديم، حمل‌ونقل هوائى يک صنعت منحصربه‌فرد است. زيرا دولت‌ها به‌صورتى گسترده درگير اين مسئله هستند که در آن موضوع ايمنى پرواز، استاندارد بودن وسايل نقليه، مسئله‌هاى سياسى و آموزشى مطرح هستند.
هدف اعلان‌شدهٔ سازمان اين است که هوانوردى بين‌المللى بايد به شيوه‌اى منظم و بدون خطر انجام شود و خدمات مربوط به حمل‌ونقل هوائى براساس اصول برابري، از نظر دست‌يابى به فرصت‌ها انجام گيرد و پروازها، سالم و از نظر اقتصادى به صرفه باشند (سازمان بين‌المللى هواپيمائى کشوري، ۱۹۹۶). فعاليت‌هاى اصلى اين سازمان در زمينه‌هاى زير است:
- ارائه استانداردهاى بين‌المللي، توصيهٔ روش‌ها و رويه‌هائى در مورد جنبه‌هاى فنى پرواز.
- ايجاد سيستم ماهواره‌اى براى انجام ارتباطات آينده، هوانوردي، کنترل ترافيک هوائي، با توجه به نيازهاى هواپيمائي.
- برنامه‌ريزى منطقه‌اى براى منطقهٔ مشخص.
- ساده‌تر کردن مسافرت‌هاى هوائى از طريق کاهش دادن امور رسمى و حذف موانع.
- دادن توصيه و کمک به کشورها براى برنامه‌ريزى در زمينهٔ ايمن نمودن سيستم پرواز به‌گونه‌اى که از نظر اقتصادى به صرفه باشد.
- جمع‌آورى داده‌ها در مورد تصادفات هوائي.
- توسعهٔ هواپيمائى کشورى در کشورهاى در حال توسعه.
- در نظر گرفتن تسهيلاتى براى پذيرفتن روش‌هائى مناسب براى اجراء مقررات و قوانين هواپيمائى و کمک در امر پذيرفتن اين روش‌ها.
اتحاديهٔ هواپيمائى بين کشورهاى حوزهٔ اقيانوس آرام ( 'Pacific Asia Travel Association ' PATA)
اين اتحاديه در سال ۱۹۵۱ تشکيل شد و بيش از ۲۰۰۰ عضو دارد که به سازمان‌هاى بخش خصوصى و عمومى تعلق دارند. مأموريت اصلى اين اتحاديه در چارچوب و محدودهٔ يک منطقهٔ مشخص تعيين مى‌شود؛ و آن عبارت است از افزايش رشد، ارزش و کيفيت جهانگردى و مسافرت‌هائى که در درون و به کشورهاى حوزهٔ آسيائى اقيانوس آرام صورت مى‌گيرد. محدودهٔ اين حوزه از آمريکاى‌شمالى (مکزيک) به طرف غرب تا آسياى‌جنوبى و از طرف شمال تا قطب تعيين مى‌شود.
اين اتحاديه نمونه‌اى از سازمان منطقه‌اى جهانگردى است. استراتژى‌ها و هدف اصلى آن عبارت است از ارائهٔ تصويرى روشن از فعاليت‌هائى که يک سازمان منطقه‌اى به‌عنوان عضو مى‌تواند انجام دهد؛ يعنى تشويق، ترغيب و کمک در راه رونق بخشيدن و توسعه دادن به صنعت مسافرت و جهانگردى در سراسر حوزهٔ آسيائى اقيانوس آرام و توجه کردن به اهميت بسيار زياد اقداماتى که در راه حفظ محيط زيست انجام مى‌شود و در راه حفظ منابع فرهنگي، اجتماعى و طبيعى متعلق به اين حوزه، از هيچ کوششى فروگذار نمى‌کند' . براى رسيدن به چنين هدف‌هائي، بايد اقدامات زير انجام گيرد:
- ارائه راه‌هائى براى همکارى‌هاى بسيار نزديک کشورها و سازمان‌هاى بازرگانى وابسته.
- حمايت و کمک در راه تقويت و توسعهٔ کشورهاى عضو براى افزايش منابع سرمايه‌اى که بايد در راه طرح‌هاى جهانگردى و تفريحى به مصرف برسد؛
- ايجاد رابطه‌اى معقول بين اعضاء و سازمان‌ها يا صنايع جهانگردي، مسافرتى و حمل‌ونقل که در اين حوزه به‌کار مشغول هستند:
- انجام تبليغ، تشويق و بازاريابى حساب‌شده براى جلب توجه مسافران و مردمى که در اين حوزه و ساير مناطق بالقوه در جهان وجود دارند؛
- تقويت سيستم حمل‌ونقل و تشکيلات مربوطه که در اين کشورها و بين آنها به فعاليت مشغول هستند؛
- انجام تحقيقات و جمع‌آورى و داده‌ها براى شناسائى روند توسعهٔ جهانگردي؛
- مذاکره به‌صورت مستقيم يا از طريق سازمان‌هاى ذى‌ربط با دولت‌هاى اين حوزه براى تسهيل در مقررات پولى و امور مسافرتى براى حذف هرگونه مانع يا سدّى که بر سر راه جهانگردى وجود دارد (اتحاديهٔ جهانگردى و مسافرت کشورهاى آسيائى حوزهٔ اقيانوس آرام، ۱۹۹۵، ص ۳).
اتحاديهٔ يادشده براى حمايت از اين استراتژى‌ها، به اعضاء خود خدماتى را ارائه مى‌کند که برخى از آن خدمات به‌شرح زير هستند:
- بازاريابى و تبليغ، از طريق نشست‌ها و گردهمائى‌هاى سالانه در زمينهٔ بازاريابي، کنفرانس‌هاى بازاريابى و تشکيل نمايشگاه‌هائى که در اين زمينه برپا مى‌شوند.
- اعزام متخصص و کارشناس به سازمان‌هاى دولتى در اين منطقه براى بهبود کيفيت خدمات و محصولاتى که ارائه مى‌شود.
- تحقيق، جمع‌آورى و ارائه اطلاعات، به‌وسيلهٔ يک مرکز تحقيق انجام مى‌شود که گزارش‌ها، اطلاعات، آمار و پيش‌بينى‌هائى ارائه مى‌گردد.
- توسعهٔ منابع انساني، که از طريق ايجاد کارگاه‌هائى براى ارائه استانداردهائى براى کار، آموزش از راه دور و آموزش ضمن خدمت انجام مى‌شود.
- ايجاد ارتباطات، تقويت روابط عمومى و خدماتى که در اين زمينه ارائه مى‌شود.
- افزايش اعضاء.
شوراى جهانگردى و مسافرت‌هاى جهانى
شوراى جهانگردى و مسافرت‌هاى جهانى ( 'World Travel and Tourism Council ' WTTC) از مديران اجرائى شرکت‌هاى بزرگ بين‌المللي، که در زمينهٔ هواپيمائي، هتل، حمل‌ونقل و آژانس‌هاى مسافرتى فعاليت مى‌کنند، تشکيل مى‌شود. دفتر مرکزى آن در بروکسل، بلژيک قرار دارد. از جمله هدف‌هاى اصلى اين شورا (که نوعى سازمان خصوصى است) توجه به تغييراتى است که در بخش عمومى رخ مى‌دهند. برخى از هدف‌هاى شورا عبارت‌اند از:
- شناساندن ارزش و اهميت صنعت جهانگردي.
- حذف يا از ميان برداشتن هر نوع سد يا مانع مانند محدوديت‌هاى تجارى و قراردادهائى که بين شرکت‌هاى هواپيمائى بسته مى‌شود، که در مسير رشد صنعت جهانگردى قرار مى‌گيرد.
بانک بين‌المللى ترميم و توسعه
بانک بين‌المللى ترميم و توسعه ( 'International Bank for Reconstruction and Development ' IBRD) از مشهورترين سازمان‌هاى بين‌المللى است که به‌صورت مستقيم بودجهٔ طرح‌هاى مربوط به جهانگردى را تأمين مى‌کند که اغلب آن را بانک جهانى (World Bank) مى‌نامند. اين بانک در سال ۱۹۴۵ تأسيس شد و دولت‌هاى ۱۷۴ کشور در آن مشارکت نمودند. بانک جهانى يک سازمان تخصصى وابسته به سازمان ملل است. به‌طور کلي، بانک جهانى براى طرح‌هاى زيربنائى در زمينهٔ توسعهٔ جهانگردى وام‌هائى مى‌پردازد، ولى اصولاً به‌صورت مستقيم درصدد اجراء چنين طرح‌هائى برنمى‌آيد. معمولاً کشورهاى در حال توسعه چنين وام‌هائى را دريافت مى‌کنند.
