مغولستان

مغولستان در آسياى مرکزى واقع شده و از جنوب، شرق و غرب با چين و از شمال با جمهورى فدرال روسيه هم مرز است. اين کشور بزرگ حدود ۲۴ کيلومتر به شرق و غرب امتداد يافته است. نيمهٔ غربى اين کشور کاملاً کوهستانى است که ارتفاع در بيشتر اين منطقه بيش از ۲۰۰۰ متر و ارتفاع برخى کوه‌ها بيش از ۳۰۰۰ متر است. جنگل‌ها تُنُک و مراتع، مناطق وسيعى از اين کشور را مى‌پوشاند. حيات وحش بسيار متنوعى شامل اِلْک (نوعى گوزن با جثهٔ بزرگ)، گونه‌هاى متنوعى از گوزن و آهو، خرس، سمور، گرگ، گراز، روباه و گوسفند کمياب آرگالى و پلنگ سفيد در کوهستان‌ها وجود دارد.

در سراسر قسمت شرقى کشور علفزارهاى وسيع استپ آسيائى امتداد يافته است اين استپ جزء دشت‌ گبى محسوب مى‌شود که در جنوب مغولستان و شمال چين بسط يافته است. کوير گبى اغلب شنى است اما در قسمت‌هاى خشک‌تر صحرا نزديک مرز جنوبى مناطق وسيعى نيز از ريگ روان تشکيل شده است. اين کشور زمستان‌هاى سرد و طولانى دارد اما اکثر روزها در طول سال آسمان صاف و آفتابى است.

مغولستان به‌رغم وسعت آن جمعيت کمى حدود ۲/۲ ميليون نفر دارد. حدود يک‌چهارم مردم در اولان باتور پايتخت اين کشور زندگى مى‌کنند. شهرها و شهرک‌هاى ديگر از جمله مراکز استان‌ها در سراسر کشور گسترده شده‌اند. چوپان‌هاى چادرنشين در استپ‌ها زندگى مى‌کنند. مغول‌ها به‌طور سنتى بودائى هستند. کشاورزى و اغلب دامدارى بخش اصلى اقتصاد را تشکيل مى‌دهد. صنعت به سرعت در حال توسعه مى‌باشد و اساس آن فرآورى محصولات کشاورزى و استخراج ذغال‌سنگ و مواد معدنى است. نظام اقتصادى مغولستان در حال حاضر از نظام سوسياليستى به بازار آزاد در حال تغيير است جاذبه‌هاى مغولستان براى جهانگردان تنوع گسترده چشم‌اندازها و حيات‌وحش، بناهاى تاريخى شامل صومعه‌ها، معابد و قصرها و سنت‌هاى رايج زندگى چادرنشينى است، هر چند که اکنون در حال تخريب مى‌باشد. به بيان کلى‌تر رمز و راز، به همراه چشم‌اندازهاى وسيع مغولستان، تاريخ جذاب و زندگى چادرنشيني، موضوعات جالب در اين کشور براى جهانگردان است.

در اواخر دههٔ ۱۹۸۰، حدود ده هزار جهانگرد در سال در هنگام تعطيلات از مغولستان ديدار مى‌کردند. تقريباً بيش از نصف اين تعداد از کشورهاى غربى و ژاپنى بودند. تعداد نسبتاً کم اما از نظر اقتصادى بسيار مهمى از جهانگردان شکارچيانى هستند که بهاء بسيار زيادى براى جوازها و برنامه‌هاى شکار مى‌پردازند. مابقى جهانگردان اغلب از اتحاد جماهير شوروى سابق و کشورهاى شرق اروپا هستند. اغلب جهانگردان از طريق گردش‌هاى گروهى وارد اين کشور مى‌شوند. علاوه بر جهانگردانى که به‌هنگام تعطيلات وارد اين کشور مى‌شوند سفرهاى هيئت‌هاى رسمى از ديگر کشورها نيز انجام مى‌شود.

راه سفر به اين کشور از طريق هوائى از فرودگاه بين‌المللى باتور و از طريق راه‌آهن از مسکو و پکن مى‌باشد. اگرچه جاده‌ها در حال ساخت هستند اما اغلب سفرهاى طولانى از طريق پروژه‌هاى داخلى انجام مى‌شود. در سال ۱۹۸۸ حدود ۱۲۰۰ تخت جهانگردى ـ در دو هتل در اولان باتور و سه اقامتگاه جهانگردى از جمله يک اردوگاه در دشت گُبيِ ـ موجود بود.

سياست توسعه صنعت جهانگردى در مغولستان به‌طور منطقى براى جلوه‌هاى منحصربه‌فرد اين کشور متمرکز است و اينکه چگونه جهانگردان مى‌توانند اين جلوه‌ها را به بهترين وجه تجزيه کنند. ملاحظات مهم ديگر تقليل دادن سرمايه مورد نياز براى رشد و توسعه و ايجاد فرصت‌هائى براى تعاونى‌ها و شرکت‌هاى تجارى کوچک است. رهيافت ايجاد اردوگاه‌هائى با چادرهاى سنتي، خلاقيتى است که تجربه يک زندگى روستائى در مغولستان را براى جهانگردان ممکن مى‌سازد. ساخت اين اردوگاه‌ها نسبتاً ارزان تمام مى‌شود و مغول‌ها در طرز ساخت آنها تجربه دارند. با استفاده از اين اردوگاه‌ها به‌عنوان يک پايگاه مى‌توان سرگرمى‌هائى را براى جهانگردان ترتيب داد. اين سرگرمى‌ها آنان را از نزديک با زندگى چادرنشيني، اسب‌سواري، که مغولستان شهرت خود را مديون آن است، مناظر تماشائي، حيات‌وحش و بناهاى مهم تاريخى و باستانى آشنا خواهد کرد.

اين طرح اصل اوليه برنامه‌ريزى را تعيين مناطق توريستى با حفظ اولان باتور به‌عنوان دروازه و منطقه اجراء براى کشور مى‌دانند. اولان باتور هتل، موزه، سالن‌هاى نمايش و ويژگى‌هاى جاذب ديگرى دارد که مى‌تواند جهانگردان را ترغيب کند در هنگام ورود يا هنگام ترک براى مدت يک تا دو روز در اين شهر اقامت کنند. موقعيت براساس بهره‌گيرى از ضوابط واقع‌بينانه، از جمله دسترسى به شبکه حمل‌ونقل هوائى موجود تعيين شده است ملاک دقيق‌تر در تعيين محل ايجاد اردوگاه‌هاى جهانگردان رهنمود با ارزشى به دولت ارائه مى‌دهد. معيارهاى توصيه‌شده براى راحتى اردوگاه‌ها، معيارهائى هستند که به حفظ اساس انزوا، و ارتباط با محيط جهانگرد کمک مى‌کند. در عين حال طرح، معيارهاى مناسب خدمات رفاهى را به‌گونه‌اى پيشنهاد مى‌کند که اردوگاه‌ها هيچ‌گونه مشکل محيطى جدى را ايجاد نکنند.

بايد توجه داشت که مغولستان يک برنامه حفاظت منابع طبييعى گام به گام دارد که طرز تفکر طبيعت‌گراى سياست توسعهٔ صنعت جهانگردى را تقويت مى‌کند که تاکنون چند منطقه مهم محيطى به‌عنوان پارک ملى و منطقه حفاظت‌شده تعيين شده‌اند و پارک‌ها و مناطق حفاظت‌شده بيشترى براى اين منظور پيشنهاد شده‌اند، اما به دقت تحت کنترل قرار دارند. تعداد مجوزهائى که هر سال براى شکار حيوانات فروخته مى‌شود براساس حفظ سطح جمعيت حيوانات در حد معقول است. هر ساله يک آمار از حيوانات تهيه مى‌شود ک به‌عنوان مبناى تصميم‌گيرى درباره تعداد مجوزهائى که در آن سال صادر مى‌شود مورد استفاده قرار مى‌گيرد. حفاظت در مورد بناهاى تاريخي، در برخى موارد با کمک‌هاى بين‌المللى اعمال مى‌شود.

سياست بازاريابى راهبردى واقع‌بينانه است که ابتدا بر اهميت ايجاد يک تصوير مطمئن از مغولستان به‌عنوان يک مقصد توريستى و نياز براى توسعهٔ انواع بازارهاى توريستى تأکيد دارد. اگرچه تشخيص مى‌دهد که به‌دليل محدوديت فعلى توسعه توليد با تلاش‌هاى اصلاحى بايد ابتدا به‌سوى تورهاى گروهى هدايت شود. هنگامى‌که توليد در آينده افزايش يافت. از جمله خدمات بهتر توريستى و زيرساخت راه‌ها، پيشرفت را مى‌توان بيشتر به‌سوى جهانگردان منفرد هدايت نمود.

اجراء اين سياست شالوده‌هاى محکم براى توسعه جهانگردان پايدار، با حداقل هزينه، در مغولستان ايجاد خواهد کرد. هنگامى‌که اين دوره برنامه‌ريزى تمام شودتوسعه بيشتر جهانگردى مى‌تواند بر مبناى شرايط حاکم در آن زمان صورت گيرد.