غربیلک - گزنه پنجه کلاغ - گزنه سای ساقه‌آغوش

نام علمى: Lamium amplexicaule L

نام انگليسى: Lion's snap, Henbit, Henbitdead nettle

گياهچه

لپه‌ها به رنگ سبز تيره و گاهى اوقات متمايل به ارغواني، کوچک، مستطيلى شکل و حاشيهٔ آن صاف است. اولين برگ‌هاى حقيقى مدوّر و حاشيهٔ آن داراى دندانه‌هاى زبر است. رگبرگ‌هاى اين برگ‌ها مشخص و مشبّک است. در سطح زيرين پهنک، رگبرگ‌ها برجسته هستند. سطح بالائى برگ و همچنين روى رگبرگ‌هاى سطح زيرين برگ‌ها پوشيده از کرک‌هاى نرم و کوتاه است.

گياه کامل

- اندام‌هاى رويشى :

گياهى يک‌ساله، ايستا يا خيزان، به ارتفاع ۵ تا ۳۰ سانتى‌متر که توسط بذر تکثير مى‌يابد. ساقه‌ها باريک، صاف، چهارگوش و منشعب است. بندهاى پائين ساقه در صورت تماس با خاک توانائى توليد ريشه خواهند داشت. قسمت‌هاى بالائى ساقه کرک‌دار و بخش‌هاى پائينى آن بدون کرک است. برگ‌ها متقابل، تقريباً گرد و کرک‌دار، و حاشيه‌هاى آنها دندانه‌دار است. برگ‌هاى پائينى داراى دمبرگى است که طول آنها مى‌تواند چندين برابر پهنک برگ باشد. برگ‌هاى ميانى داراى دمبرگى کوتاه و برگ‌هاى بالائى فاقد دمبرگ و به‌صورت ساقه ‌آغوش هستند. پراکنش ريشه‌هاى اين گياه عمدتاً سطحى است.

- اندام‌هاى زايشى :

گل‌ها به رنگ قرمز ارغواني، لوله‌اي، به طول ۱۲ تا ۱۶ ميلى‌متر و بدون دمگل که به‌صورت دسته‌اى در محور برگ‌هاى بالائى گياه قرار گرفته است. گلبرگ‌ها داراى دو لوب هستند که پشت لوب بالائى داراى کرک کوتاه و قسمت وسط لوب پائينى نقطه‌نقطه است. کاسهٔ گل فنجانى شکل، سبزرنگ، کرک‌دار و شامل ۵ دندانهٔ نوک‌تيز است. ميوهٔ اين گياه چهار فندقه و محتوى چهار دانه است. بذرها به رنگ قهوه‌اى متمايل به خاکستري، صاف، سه‌گوش، براق، به اندازهٔ ۵/۱ ميلى‌متر و شامل نقاط خاکسترى رنگ است.

موسم گلدهى آن اوايل بهار تا تيرماه بوده و بذرها از بهار تا مردادماه مى‌رسند.

محل رشد و پراکنش

اين علف هرز عمدتاً در چمنزارها مشاهده مى‌شود؛ اما، مى‌توان آن را گاهى در زمين‌ها باير، باغ‌ها، و زمين‌هاى زراعى نيز مشاهده کرد. اين گياه خاک‌هاى حاصلخيز را ترجيح مى‌دهد.