تغذیه اسب

حجم معده اسب بزرگ نيست، حجم معده در اسب‌هاى درشت‌اندام بين ۱۶-۱۵ ليتر مى‌باشد. معده اسب يک قسمتى بوده و در محل اتصال مرى به معده و در يک سوم از قسمت بالائى معده غدد گوارشى وجود ندارد. غدد ترشحى در معده اسب براساس نوبت ورود به معده به‌صورت لايه لايه روى‌هم انباشته مى‌شود.

حرکات مکانيکى ديواره معده قبل از هرچيزى به درد پيشروى منظم توده غذائى مى‌خورد و چندان تأثيرى بر روى به هم خوردن و مخلوط شدن مواد غذائى ندارد.

در بخش‌هاى اصلى مواد غذائى در نتيجه تأثيرات باکترى‌هاى معده و فرمنت‌ها تغييراتى حاصل مى‌شود. نشاسته به قند تبديل مى‌شود و به موازات آن در نتيجه اتمام اين تغيير و تبديل اسيد شير به‌وجود مى‌آيد. سلولز دچار هيچ‌گونه تغييرى نمى‌شوند.

پروتئين‌ها تحت تأثير فرمنت‌هاى پروتئوليت و باکترى‌ها هضم شده و بخش‌هاى ساده‌اى از قبيل پپتون و آلبوموز تجزيه مى‌شود.

براساس تحقيقات Allenberger دو ساعت بعد از ورود مواد غذائى به معده، يک‌سوم پروتئين‌ها و ۵ ساعت بعد نيمى از مواد غذائى هضم مى‌شود و وقتى‌که مواد غذائى از معده وارد روده مى‌شود به ميزان ۸۰-۷۵ درصد آب توليد مى‌کند. روده اسب برخلاف روده نشخوارکنندگان بسيار کوتاه است. درازى روده اسب به نسبت ۱۲-۱۰ بار طويل‌تر از طول بدن اسب مى‌باشد. درازى روده در گاو‌ها ۲۲-۲۰ برابر طول بدن گاو و در گوسفندان ۲۸-۲۵ برابر طول بدن گوسفند است.

روده اسب بسيار پرحجم است چنانکه حجم روده باريک بين ۴۰ الى ۱۰۰ و ميانگين ۷۰ ليتر است. حجم روده کور نيز بين ۶۸-۱۶ و ميانگين ۳۳ ليتر و حجم روده بزرگ در بخش قولون ۱۰۰-۹۵ ليتر است. روده بزرگ اسب به‌منظور استفاده بهتر از علوفه خشبى در وضعيت بهترى قرار دارد.

مدت نگهدارى مواد غذائى در کانال گوارشى اسب نسبت به نوع علوفه، شکل تغذيه و خصوصيات حيوان تغيير مى‌کند.

براساس تحقيقات Allen berger، Hofmeister اولين بخش مواد غذائى غيرقابل هضم پس از ۴-۳ روز دفع مى‌شود.

مواد غذائى به‌طور ميانگين بين ۱۰۰-۹۰ ساعت در کانال گوارشى باقى مى‌ماند که از اين مدت:

۱۲-۶ ساعت در معده.

۶-۱۲ ساعت در روده باريک

۲۴ ساعت در روده کور

۲۴ ساعت در بخش شکمى قولون

۲۴ ساعت و بيش از آن در بخش متصل به پشت قولون و اکتوم مى‌گذرد.

جدول زير بخش‌هاى غيرقابل هضم مواد غذائى در معده اسب به‌صورت درصد نشان داده شده است:

بخش‌هاى غيرقابل هضم مواد غذائى در معده اسب به‌صورت درصد

				پروتئين			هيدروکربور
	در معده			۳۶/۹			۶۶/۲
	در روده باريک			۳۳			۴۸/۲
	در روده کور			۱۳/۹			۲۴/۱
	در روده بزرگ (قولون)			۱۳/۵			۲۵/۵
	رکتوم و مدفوع			۱۰/۲			۲۳/۸