جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

جایگزینی آب


  تأمين آب و تنظيم دماى بدن
اگرچه کودکان برحسب عادت از بالغين فعال‌تر هستند و در فعاليت‌هاى تفريحى بسيارى در محيط باز شرکت مى‌کنند، پاسخ آنها به فعاليت در شرايط آب و هوائى شديد چندان مورد مطالعه قرار نگرفته است . پژوهش‌هاى محدود انجام شده بيانگر اين اصل اساسى است که کودکان در رابطه با تنظيم دماى بدن در مقايسه با بالغين از کفايت کمترى برخوردار هستند.
در مقايسه با بالغين، آنها داراى سطح مقطع کمترى بوده، و سطح مقطع آنها برحسب واحد جرم حدوداً ۳۶% بيشتر است. از اين‌رو کودکان داراى انتقال گرمائى بيشترى به‌داخل و خارج از بدن هستند، که خصوصاً در دماى شديد افزايش مى‌يابد. نظر به اينکه کودکان از نظر متابوليکى کفايت کمترى دارند، لذا حرارت بيشترى به ازاء کيلوگرم وزن بدن توليد کرده که در نتيجه استرس بيشترى بر سيستم‌هاى تنظيم‌کنندهٔ دماى بدن بر جاى مى‌گذارند. به‌علاوه، در يک نرخ متابوليک معيّن، کودکان برون‌ده قلبى کمترى را دارا مى‌باشند. اين ممکن است به کاهش جريان خون ناکافى به اندام داخلى و پوست و انتقال گرما به محيط خارج منجر شود و باعث عدم تحمل به فعاليت طولانى گردد.
مشکل ديگر اين است که کودکان در مقايسه با بالغين داراى تعريق کمترى مى‌باشند. اگرچه آناتومى دستگاه تعريق کاملاً در سال دوم زندگى تشکيل يافته مى‌باشد، مقدار عرق توليد شده در هر غده ۵/۲ برابر کمتر از بالغين مى‌باشد. در بُعد عملي، نابالغين به‌ندرت بيش از ۵۰۰-۴۰۰ ميلى‌ليتر عرق در متر مربع در ساعت توليد مى‌کنند، که در شرايط مشابه اين مقدار در بالغين بيش از ۸۰۰-۷۰۰ ميلى‌ليتر است.
در حالى‌که علت تعريق کمتر در کودکان نامشخص است، اما رابطه‌اى بين تعريق و آندروژن‌هاى جريان خون ذکر شده است. علت تعريق بيشتر در پسران نسبت به دختران هم به همين مسئله استناد داده شده است. صرف‌نظر از مشکل‌هاى موجود، کاهش تعريق در کودکان داراى يک امتياز است که در آن آب بيشترى ذخيره مى‌شود و کودک را از ابتلاء به دى‌هيدراسيون حفاظت مى‌کند. حفاظت بيشتر در مقابل استرس گرمائى از طريق سازگارى با محيط حاصل مى‌گردد که کودکان با سرعتى کمتر از بالغين خصوصاً در تنظيم تعريق رخ مى‌دهد. شناسائى پاسخ تأخيرى به سازگارى براى مربيان کودکان، به‌ويژه در ورزش‌هاى فصلى که در محيط باز انجام مى‌گيرد ضرورت دارد. البته در بررسى ميزان فشار حاصل بر کودکان، آنها تمايل دارند که سطح کمترى از فشار را گزارش کنند و لذا بايستى جانب احتياط توسط مربيان رعايت گردد.
  دى‌هيدراسيون در رقابت
دى‌هيدراسيون به‌صورت عمدى از طريق محدوديت دريافت مايع، مصرف ديورتيک و مسهل، تعريق اضافى (سونا) يا تحريک استفراغ در بين ورزشکاران جوان در ورزش‌هاى داراى کلاس‌هاى وزنى نظير کشتي، وزنه‌برداري، بوکس، جودو، اسب‌سوارى يا پاروزنى به‌طور رايج ديده مى‌شود. اين مشکل از دى‌هيدراسيون به‌خوبى در کشتى‌گيران دبيرستانى در آمريکا، براى کاهش وزن ۷-۵% تا ۱۵% به‌کار گرفته مى‌شود. دى‌هيدراسيون منجر به سوء فعاليت‌هاى فيزيولوژيکى شده که غالباً نمايش ورزشى را تخريب مى‌کند. در حالى‌که تأثير آب بر برون‌ده قلبي، عملکرد کليه، تنظيم دماى بدن، تعادل الکتروليت و نمايش به‌خوبى به ثبت رسيده است، اطلاعاتى در زمينهٔ تأثير آن بر رشد وجود ندارد. احتمال اختلال در رشد در کودکان و نوجوانانى که به‌طور مکرر دچار عدم تعادل مايع و عناصر مى‌شوند قابل چشم‌پوشى نيست.
  جايگزينى آب
حفظ و ابقاء هيدراسيون لازم و کافى براى پيشگيرى از استرس گرمائى ضرورى مى‌باشد. در طى فعاليت، کودکان فعال ممکن است مبادرت به دريافت مايع کافى ننمايند که اين امر در بالغين هم ديده مى‌شود.
کودکان و نوجوانان فعال بايستى از اهميت هيدراسيون کافى آگاه باشند و بدانند که تشنگى به تنهائى يک شاخص واقعى براى برآورد نياز به مايع نمى‌باشد.
راهنماهاى ويژه‌اى براى پيشگيرى از بروز استرس گرمائى در کودکان ارائه شده است. اين راهنماها شبيه به راهنماى بالغين بوده که تغييراتى در ارتباط با حجم و محتوى الکتروليتى در آن گنجانده شده است. اين تغييرات با توجه به ظرفيت کودکان براى دريافت حجم‌هاى کمتر مايع و عرق رقيق‌تر آنها تنظيم شده است.
  جدول جايگزينى مايع در کودکان و نوجوانان
سن (سال) زمان (دقيقه) حجم (ميلى‌ليتر)
حدود ۱۵ سال ۴۵ دقيقه (قبل از فعاليت) ۴۰۰-۳۰۰
۲۰-۱۵ دقيقه (در طى فعاليت) ۲۰۰-۱۵۰
درست پس از فعاليت مقدار دلخواه تا زمان دفع ادرار
حدود ۱۰ سال ۴۵ دقيقه (قبل از فعاليت) ۲۰۰-۱۵۰
۲۰-۱۵ دقيقه (در طى فعاليت) ۱۰۰-۷۵
درست پس از فعاليت مقدار دلخواه تا زمان دفع ادرار
آب يک نوشيدنى کافى و کامل براى جايگزينى مايع مى‌باشد.


همچنین مشاهده کنید