جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

پروتئین


اکثر رژيم‌هاى گياه‌خوارى در صورت طراحى صحيح قادر به تأمين مواد مغذى مورد نياز ورزشکاران مى‌باشد. همزمان با محدود کردن رژيم گياه‌خواري، خطر دريافت‌هاى تحت بهينهٔ مواد مغذى و انرژى افزايش مى‌يابد. از بين موارد گزارش شده در مورد مواد مغذى براى ورزشکاران در رژيم‌هاى گياه‌خوارى محدود، دريافت ناکافى پروتئين يا انرژي، دريافت کم يا کاهش زيست دسترسى آهن غيرهِم، روى و کلسيم و دريافت ناکافى ويتامين B6 ، ويتامين D، ويتامين B12 و ريبوفلاوين را مى‌توان ذکر کرد. اگر اقدام به طراحى صحيح به‌منظور رفع نيازها و ترکيب کردن غذاها براى افزايش زيست دسترسى عناصر انجام نگيرد، ممکن است که ورزشکاران دچار مشکلات تغذيه‌اى بشوند. رژيم‌هاى شير و سبزيجات (Lacto-Vegetarin-diet) و شير، تخم‌مرغ و سبزيجات (Lacto-Ovo-Vegetarian) براى کودکان و نوجوانان مناسب بوده، زيرا بدين طريق آنها مى‌توانند افزايش نياز به مواد مغذى و به‌ويژه کلسيم را بدين‌صورت تأمين نمايند.
  انرژى
گياه‌خواران، به‌ويژه در سبزى‌خواران صِرف شده است که با دريافت انرژى کمتر و مشکلات بيشتر براى رفع و تأمين انرژى مورد نياز در مقايسه با همه‌چيزخواران روبرو هستند. اين مسئله عمدتاً به‌خاطر دريافت مقادير زياد غذاهاى پُرحجم سرشار از فيبر نظير دانه‌ها، سبزيجات و ميوه‌ها - که بسيارى از آنها از انرژى کمى برخوردار هستند مى‌باشد. ورزشکاران سبزى‌خوار اغلب به‌راحتى وزن از دست داده و با حفظ وزن ايده‌آل به هنگام انجام فعاليت‌هاى استقامتى يا با شدت بالا دچار مشکل هستند.
طراحى يک برنامهٔ غذائى شامل ۶ وعده غذا در اندازهٔ متوسط و ميان وعده در روز در حفظ تعادل انرژى کمک مى‌کند و همزمان ناراحتى حاصله از پُرحجمى مصرف غذاهاى بزرگ را کاهش مى‌دهد. گياه‌خواران بايستى از غذاهاى سرشار از انرژى نظير خشکبار و دانه‌ها، ميوه‌هاى خشک و فرآورده‌هاى لبني، خصوصاً اگر از دست‌دهى وزن يک مشکل باشد استفاده کنند. پخت و پَز در مقادير کافى چربى يا روغن نيز به افزايش دريافت انرژى کمک مى‌کند. مصرف نوشابه‌هاى شيرين و دِسرهاى کم‌چرب و غذاهاى ميان‌وعده نيز روش‌هاى مفيدى براى تأمين انرژى لازم و افزايش تنوع غذائى مى‌باشند.
  پروتئين
دريافت‌هاى پروتئينى ورزشکاران تا حدودى بيشتر از افراد ساکن مى‌باشد. رژيم‌هاى گياه‌خوارى معمولاً پروتئين با با کيفيت پائين‌تر در مقايسه با رژيم‌هاى همه چيزخوار را فراهم کرده، اما رژيم‌هاى صحيح طراحى شده معمولاً نيازهاى کلى پروتئين در غير ورزشکاران را مرتفع کرده و يا بيش از حد نياز تأمين مى‌نمايد.
اگر منابع پروتئينى در يک رژيم گياه‌خوارى اساساً فقط از غذاهاى گياهى تأمين شود، ممکن است يک ورزشکار براى رفع پروتئين مورد نياز به خاطر هضم‌پذيرى کمتر و کيفيت کمتر پروتئين گياهى در مقايسه با حيوانى مشکل گردد؛ با اين وجود، افزودن غذاهاى لبنى به رژيم غذائى گياهى اسيدهاى آمينه ضرورى مکمل را هم فراهم آورده و کيفيت پروتئين را بهبود مى‌بخشد.
ورزشکاران گياه‌خوار، شامل نوجوانان که نيازمند به انرژى و پروتئين بالا هستند، احتياج دارند که حبوبات و بقولات را باهم ترکيب کرده تا تمام اسيدهاى آمينه ضرورى را دريافت کنند. براى مثال حبوبات، از نظر مصرف ليزين که در بقولات فراوان است ضعيف هستند. بنابراين، ترکيباتى نظير برنج و عدس مى‌تواند تمام اسيدهاى آمينهٔ ضرورى را فراهم آورد.
  چربى
بسيارى از گياه‌خواران فرض را بر اين مى‌گيرند که پرهيز از فرآورده‌هاى حيوانى به‌ منزلهٔ دريافت کم چربى مى‌باشد؛ با اين وجود، مصرف غذاهاى ديگر در يک رژيم گياه‌خوارى نظير فرآورده‌هاى لبنى و خشکبار و مغزها نيز منابع مهم چربى مى‌باشند. انرژى بالاى غذاهاى چرب آنها را به‌عنوان افزودنى مفيد به رژيم‌هاى گياه‌خواري، به‌خصوص وقتى دريافت زياد يک غذاى پُر حجم مانع از دريافت انرژى لازم است معرفى مى‌کند.


همچنین مشاهده کنید