|
|
|
راديو يکى از سريع‌ترين، قدرتمند‌ترين و در بسيارى از کشورها تنها راه مؤثر برقرارى ارتباط با اکثريت روستائيان است و مى‌تواند ابزارى بسيار ارزشمند و ارزان براى اشاعهٔ مفهوم کشاورزى در بين مردم باشد.
|
|
|
|
|
هدف‌هاى اصلى برنامه‌هاى راديوئى به اين شرح هستند:
|
|
|
- ايجاد آگاهى و علاقه در زمينهٔ خفاظت منابع طبيعى يا شيوه‌هاى جديد جنگل‌دارى.
|
|
|
- هشدار دادن به مردم در مورد مشکلات احتمالى.
|
|
|
- مطلع کردن مردم از فعاليت‌هاى جارى ترويج کشاورزى.
|
|
|
- ترغيب مردم به برقرار کردن تماس با کارکنان ترويج و نظرخواهى از آنها.
|
|
|
- کمک به ايجاد علاقه در زمينه کليهٔ فعاليتەاى ترويجى و پشتيبانى از آنها.
|
|
|
مزيت‌ها و معايب برنامه‌هاى راديوئى
|
|
|
برخى مزيت‌هاى برنامه‌هاى راديوئى بدين شرح هستند:
|
|
|
- پيام مورد نظر سريعتر از مطالب چاپى به مردم مى‌رسد، چون گردآوري، چاپ و توزيع مطالب چاپى و وقت‌گير است.
|
|
|
- مردم در تمامى سطوح فرهنگى که قادر به درک زبان پخش برنامه‌ها هستند، با کمترين يا بدون هيچ هزينه‌اى به اين برنامه‌ها دسترسى دارند.
|
|
|
- يک برنامهٔ راديوئى دربارهٔ کشاورزى معمولاً روش ترويجى پرهزينه‌اى به‌شمار نمى‌آيد، چون اگر موضوع مورد نظر طرفدار زيادى در بين مردم داشته باشد، زمان پخش اين برنامه غالباً هزينه‌اى را در بر نمى‌گيرد.
|
|
|
- برنامه‌هاى راديوئى روشى فوق‌العاده سودمند و مؤثر براى برقرارى ارتباط با مردمى است که کاملاً با سواد نيستند.
|
|
|
- شنوندگان برنامه‌هاى راديوئي، دستدار شخصيت‌ەائى هستند که صداى آنها غالباً در اين برنامه‌ها شنيده مى‌شود؛ از اين رو سازمان ذى‌ربط مى‌ةواند از اين استفاده کند و ترتيبى دهد که اين گويندگان در ديگر فعاليتەاى ترويج شخصاً حضور داشته باشند.
|
|
|
برخى عيب‌هاى برنامه‌هاى راديوئى که بايد در نظر داشت، از اين قرار است:
|
|
|
- در نواحى روستائى فقير ممکن است تعداد افرادى که خود راديو دارند يا به آن دسترسى دارند، کم باشد.
|
|
|
- هيچ راه آسانى وجود ندارد که بپرسيد آيا شنوندگان پيام مورد نظر را به‌طور کامل فهميده‌اند يا نه.
|
|
|
- علاقه‌اى که يک پيام راديوئى نسبت به موضوعى ايجاد مى‌کند، ممکن است پيش از آن باشد که کارکنان محلى بتوانند در آن موقع به‌راحتى از عهدهٔ آن برآيند يا آن را پيگيرى کنند.
|
|
|
|
|
معمولاً برنامه‌هاى راديوئى را از پيش روى نوار ضبط مى‌کنند؛ با اين کار ويرايش آنها ميسر مى‌شود و مى‌توان پيش از پخش، آنها را براى زمان‌بندى برنامه‌ها تنظيم کرد. رويهٔ انجام اين کار را مى‌توان براى هر پيام ضبط شده‌اى به‌کار برد که ممکن است بعدها در مورد جلسات و فعاليت‌هاى ترويجى يا توسط واحدهاى سيار مورد استفاده قرار گيرند.
|
|
|
خاطرات روزانه و يادداشت‌هاى ميدانى کارکنان ترويج، حاوى مطالب سودمند بسيارى براى برنامه‌هاى راديوئى هستند. در صورت امکان بايد مصاحبه‌ها و گفت و گوهائى با افراد يا گروه‌هاى محلى ترتيب داده شود. اينها سخنرانان را قادر مى‌سازند تا تجربه‌هاى آنها را با جمله‌هاى خود بيان کنند، که اين امر مى‌تواند براى شنوندگان بسيار قانع‌کننده باشد.
|
|
|
چند رهنمود ساده و يک فهرست بازبينى براى ضبط نوار:
|
|
|
- پوشه‌اى از اطلاعات و انديشه‌هاى مربوط به کشاورزى را که براى پخش راديوئى مناسب هستند تهيه کنيد و آن را مرتباً با افزودن ضميمه‌ها به روز نگه داريد.
|
|
|
- پيش از اقدام به برنامه‌ريزى مشروح هر پخش راديوئي، در خصوص منظورى که از آن داريد، تصميم بگيريد.
|
|
|
- پيش از ضبط هر مصاحبه، راجع به رئوس مطالب آن با سخنران مورد نظر گفت و گو کنيد؛ دليل پخش برنامه را براى او توضيح دهيد؛ آنچه را که او انجام داده و موفقيتى را که به‌دست آورده است، مشخص کنيد.
|
|
|
- در مورد صحت نام و عنوان به‌کار رفته براى سخنران در پخش راديوئى و عدم اعتراض شخص ذيربط به ذکر نامش و انتقاد نکردن او در طول مصاحبه، اطمينان حاصل کنيد.
|
|
|
- پيش از ضبط برنامه، به‌طور امتحانى از سخنران چند پرسش بکنيد و اگر ديديد او عصبى يا مضطرب است، آن پرسش‌ها را تمرين کنيد تا در او اعتماد به نفس ايجاد کنيد.
|
|
|
- پرسش‌هاى شما کوتاه باشد و آنها را طورى تنظيم کنيد که با 'چگونه' ، 'چه چيز' ، 'کجا' و 'چه موقع' آغاز شوند تا از دريافت يک سلسه پاسخ‌هاى 'بله' يا 'خير' اجتناب ورزيد، چون در اين حالت لازم است پس از اين پاسخ‌ها، پرسش ديگرى مطرح شود تا مصاحبه مجدداً ادامه پيدا کند.
|
|
|
- از به‌کار بردن پرسش‌هائى که با 'چند تا' آغاز مى‌شوند، اجتناب کنيد، چون ممکن است پاسخ آن صرفاً يک عدد باشد و توضيح بيشترى را در بر نداشته باشد.
|
|
|
-در حين مصاحبه، با تأکيد بر اصطلاحات 'شما' و 'مال شما' ، مصاحبه را شخصى کنيد.
|
|
|
- از صحبت کردن راجع به امور خصوصى سخنران، به‌ويژه درآمد نقدى او، اجتناب کنيد.
|
|
|
- سعى کنيد به سخنران نشان دهيد که به او علاقه‌مند هستيد؛ به آنچه که براى گفتن دارد، دقيقاً گوش فرا دهيد.
|
|
|
- سعى کنيد اين احساس را در او به‌وجود بياوريد که خودمانى گپ مى‌زنيد.
|
|
|
- با سخنران راجع به موضوع‌هاى آشنا گفت و گو کنيد و با پرسش‌هاى دشوار او را غافلگير نکنيد.
|
|
|
- سخنران را ترغيب کنيد تا او بيشتر صحبت کند.
|
|
|
- پرسش‌هاى شما پرسش‌هاوى واقعى باشد، نه اينکه ايده‌هاى مصاحبه‌کننده را در قالب اظهاراتى مطوّل بارى سخنران ادا کنيد تا او آنها را تأئيد يا تکذيب کند.
|
|
|
- حرف در دهان سخنران نگذاريد.
|
|
|
- صحبت‌هاى صادقانهٔ يک شخص مطلع و سرشناس در خصوص يک موضوع، براى معرفى انديشه‌اى جديد ارزشمند است، مشروط بر آنکه اين صحبت‌ها موجز، برنامه‌ريزى شده، جالب و سطح زبان آن براى شنوندگان قابل فهم باشد.
|
|
|
- گزارش‌هاى مربوط به ديدار از جنگل، نمايش نتايج و روش‌ها يا گردش علمى و پاسخ‌هائى که به درخواست اطلاعات داده مى‌شود، در برنامه‌هاى خبرى و برنامه‌هاى مجله مانند - Magazine-type programmes، مفيد واقع مى‌شوند.
|
|
|
- در صورت امکان، مصاحبه‌ها و ضبط آنها را در محل زندگى خود شخص اجراء کنيد؛ اين کار، دشوارى آوردن شخص مورد نظر به استوديو را مرتفع مى‌سازد.
چون محيط و دستگاه‌هاى ناآشناى موجود در استوديو ممکن است در انجام گفت و گو مانع ايجاد کنند؛ همچنين شايد بتوان چند صداى زمينه‌اى - Background noise، واقعى را ضبط کرد تا آنها را در برنامهٔ مورد نظر گنجاند.
|
|
|
- اطمينان بيابيد کسى که کار ضبط کردن را انجام مى‌دهد، نحوهٔ کار کردن با ضبط صوت را بلد است.
|
|
|
- پيش از آغاز مصاحبه، درست کار کردن ضبط صوت را امتحان کنيد.
|
|
|
- اگر احتمال مى‌رود که صداهاى زمينه در مصاحبه اختلال ايجاد کنند، (به‌طور مثال بازى بچه‌ها)، کار ضبط کردن را در فضائى بسته مثل انبارى يا کلبه انجام دهيد.
|
|
|
اگر مطالب اصلى مصاحبه آماده شوند، تهيه‌کنندهٔ برنامه در ايستگاه راديوئى معمولاً قادر خواهد بود همهٔ کارهاى لازم را در زمينهٔ معرفى و اعلام زمان پخش برنامه‌ها و موسيقى ترتيب دهد تا برنامه‌اى متعادل در چارچوب عادى برنامه‌هاى ايستگاه تهيه کند. ضرورتى ندارد که کارکنان ترويج خود دست به اين کار بزنند.
|
