شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

۱۸۷۴ م. اولین ماشین حساب چرخ‌دنده‌ای


  ۱۸۷۳ م. تلويزيون مکانيکى الکترونيکى
سلول نورابرق سلينومى (Photo cell) که در سال ۱۸۷۳ اختراع شد، وسيله مناسبى براى تبديل قسمت‌هاى روشن و تاريک تصوير به جريان‌هاى الکتريکى بود. فرستادن تصويرهاى ثابت يا متحرک با سيم توسط بلن (Belin) فرانسوى در سال ۱۹۰۴ به انجام رسيد. اين شکل ابتدائى تلويزيون زائيده يک اختراع مکانيکى به‌نام قرص تجزيه تصوير (Scanning disk) بود که توسط پل نيپکو (Paul Nipkow) اختراع شد. اين سيستم براساس باقى ماندن ديد در چشم انسان ساخته شده است. چشم نمى‌تواند انقطاع ديدى را که کمتر از حدود يک بيستم ثانيه طول بکشد درک کند. و هر سرى پشت سرهم تصويرها که با سرعتى بيش از بيست تصوير در ثانيه به چشم عرضه شود، مانند يک تصوير متحرک به‌نظر خواهد آمد.
قرص نيپکو با يک سرى سوراخ‌هاى کوچک بر روى يک خط مارپيچ واحد سوراخ شده بود. و هر سوراخ از سوراخ قبلى به مرکز نزديک‌تر بود. قرص بين منبع نور و شيء، قرار داده مى‌شد و به گردش در مى‌آمد، به‌طورى که نور از اين سوراخ‌ها يکى بعد از ديگرى تابيده مى‌شد. وقتى که صفحه شروع به گردش مى‌کرد، روزنه اول از مقابل کادر تصويرگير مى‌گذشت و طول آن را مرور مى‌کرد، به اين ترتيب هنگامى که آخرين روزنه سطح کادر را مرور مى‌کرد قرص اسکنر يک بار گردشى کامل انجام مى‌داد و تضمين حمل را دوباره براى کالاى بعدى انجام مى‌داد. بدين ترتيب تمام قسمت‌هاى تصوير يا شئى روشن مى‌شد. نور پس از بازتاب از شئي، به‌سوى يک سلول سلينوم هدايت مى‌شد و به اين ترتيب سايه‌روشن شئى به جريان متغييرى تبديل مى‌گشت. کوشش‌هاى نيپکو براى تبديل دوباره جريان‌هاى الکتريکى به تصوير با يک قرص هم‌زمان شده با قرص اول هرگز به‌طور کامل موفقيت‌آميز نبودند و دستگاه او فقط نخستين نمونه از تعداد زيادى سيستم‌هاى مکانيکى براى ايجاد تلويزيون بود که از مرحله آزمايشى فراتر نرفتند.
  ۱۸۷۴ م. تبديل رمز مورس به حروف
در سال ۱۸۷۴ يک فرانسوى به‌نام اميل بودو (Emile Baudot) که عضو ساده اداره تلگراف بود، اما قطعاً نبوغ خارق‌العاده‌ٔ فنى داشت توانست حروف مورس را که مورد استفاده اداره‌ او بود با دستگاه داويد هوگز (David Hughes) ترکيب کند. به اين طريق نه فقط عين عبارت مخابره تلگرافى برروى نوار کاغذ نوشته مى‌شد بلکه وى روشى يافت که به کمک آن چندين پيام را در يک زمان ارسال مى‌کرد. تعداد مخابره ارسالى تا ۶ عدد مى‌رسيد. (بودو) اختراع خود را به ثبت رسانيد و موفق شد که آن را به ادره پست و تلگراف بقبولاند. احتمالاً ثبت اين اختراع چندان باعث ايجاد ثروت براى او نگرديد زيرا چندى بعد مجبور شد مدال طلائى را که در نمايشگاه سال ۱۸۷۸ به وى اعطاء شده بود در بانک رهنى گرو بگذارد. به هر حال هنگام اولين آزمايش‌هاى دستگاه اختراعى او بود که تلفن پاى به عرصه وجود گذاشت.
  ۱۸۷۴ م. روزنامه يومى‌يورى شيم‌بون - ژاپن
روزنامه يومى‌يورى شيم‌بون Yomiuri Shimbun در سال ۱۸۷۴ در توکيوى ژاپن تأسيس شد. اين روزنامه جزء بزرگترين روزنامه‌هاى ژاپن محسوب مى‌گردد. شمارگان آن صبح و عصر حدود ۵ ميليون نسخه است.
  ۱۸۷۴ م. اولين ماشين حساب چرخ‌دنده‌اى
در سال ۱۸۷۴ ويليام آدنر (W.T. Odhner) ،(۱۹۰۵ - ۱۸۴۵)، که يک مهندس سوئدى بود، اولين ماشين چرخ‌دنده‌اى را براى جمع ارقام ۱ تا ۹ ساخت. اين‌گونه ماشين‌ حساب‌ها تا به بازار آمدن ماشين حساب‌هاى الکترونيکى تا دهه ۱۹۶۰ مورد استفاده قرار مى‌گرفتند.
  ۱۸۷۵ م. دايرةالمعارف لاروس - فرانسه
دايرةالمعارف بزرگ لاروس به همت پير لاروس اديب فرانسوى تدوين شد. پير لاروس نخست به انتشار روزنامه مخصوص آموزش و پرورش و تأليف دستور زبان براى تدريس در مدارس پرداخت و سرانجام به نگارش کتاب بزرگ لغت فرانسوى مبادرت ورزيد و با پشتکار بسيار بزرگ‌ترين دايرةالمعارف قرن نوزدهم را تأليف کرد. در فرانسه در نيمه دوم سده نوزدهم دو دايرةالمعارف در پاريس به چاپ رسيد که هنوز هم در پاره‌اى مسائل ارزش فراوان دارد. يک دايرةالمعارف بزرگ در ۳۱ جلد که در سال‌هاى ۱۸۸۶ - ۱۹۰۰ توسط لاروس انتشار يافت.
  ۱۸۷۵ م. روزنامه اختر - اولين روزنامه فارسى چاپ خارج با حروف سربى
اولين شماره روزنامه اختر در سال ۱۲۹۲هـ.ق. مطابق با ۱۸۷۵ در استانبول منتشر گرديد. اختر اولين روزنامه فارسى چاپ خارج و همچنين اولين روزنامه فارسى است که با چاپ سربى منتشر گرديده است. انتشار آن در هفته دوبار روزهاى دوشنبه و چهارشنبه صورت مى‌گرفت. در اين روزنامه از هر گونه اخبار، سياست، علم و ادب و منافع عمومى سخن مى‌رفت. اخبار کشورهاى اروپائى را نيز منتشر مى‌کرد. مطالب با شيوه‌اى فصيح و زيبا و زبان فارسى اصيل نوشته مى‌شد، و خواننده را مجذوب مى‌ساخت. روزنامه اختر در هشت صفحه منتشر مى‌گرديد، مدير آن آقامحمد طاهر تبريزى و نويسندگان عمده آن مهدى تبريزى، مدير حکمت، على محمدخان کاشانى، مدير ثريا، پرورش و جمعى از نويسندگان، اديبان بزرگ و دانشمند آن زمان بودند. اين روزنامه در سال ۱۳۱۱هـ.ق. برابر ۱۸۹۵ تعطيل شد.
  ۱۸۷۵ م. ايجاد تشکيلات شبکه پستى به روش اروپا در ايران
با تائيد ناصرالدين شاه دوره رياست ميرزاعلى خان امين‌الملک بر تشکيلات چاپارى وسعت ايران شروع شد. در سال ۱۹۷۵ برابر با ۱۲۹۲ هـ.ق. اولين خط آزمايشى بين طهران و شميرانات در اواسط تابستان ايجاد شد. امين‌الملک چند کارشناس پست خارجى (گوستاوريدر) کارمند عالى‌رتبه پست اطريش و دستياران او (موريس فون مونوارد) و (نيکلاسمينو) را به‌کار گرفت. ريدرر يک کلاس شش هفته‌اى جهت آموزش پست براى کارمندان تشکيل داد. کارشناسان خارجى پس از سه سال از اوايل سال ۱۲۹۲هـ.ق. تا اواخر سال ۱۲۹۴ هـ.ق. انقلابى در پست ايران ايجاد کردند و شکل پست را به شکل اروپائى درآوردند. ريدرر براى ارسال و مراسلات در پايتخت صندوق‌هاى پستى نصب کرد و کارمندان را با لباس‌هاى متحدالشکل مخصوص اداره پست در محلات مختلف شهر مستقر نمود. تعدادى نامه‌رسان براى جمع‌آورى و توضيح و جابه‌جائى کيسه‌هاى پستى و ساير امور استخدام و به‌کار مشغول شدند. در اين مدت به جمع‌آورى تمبرهاى گذشته و از دور خارج کردن آن پرداخت و با کمک شخصى به نام مک لاکلان (Mac Lachlan) با استفاده از کليشه‌هاى شير و خورشيدى با تغييراتى در رنگ و شکل آن تمبرهاى جديدى چاپ کرد. اين تمبرها به سرى کاردى معروف شد. نظام‌نامه جديد پستى را در ۴ ژانويه ۱۸۷۶ برابر با ذيحجه ۱۲۹۲ هـ.ق. در روزنامه ايران چاپ و به اطلاع مردم رسيد اين نظام‌نامه در سه فصل و بيست و پنج ماده تهيه شده بود.


همچنین مشاهده کنید