سه شنبه, ۲۸ فروردین, ۱۴۰۳ / 16 April, 2024
مجله ویستا

علل بی‌خوابی


  داروها
داروها کافئين احتمالاً شايع‌ترين علت فارماکولوژيک بى‌خوابى مى‌باشد. الکل و نيکوتين نيز عليرغم اين واقعيت که بسيارى از بيماران از اين مواد به‌منظور شل شدن و پيشبرد خواب استفاده مى‌کنند، مى‌توانند با خواب تداخل نمايند. تعدادى از داروهاى تجويز شده از جمله داروهاى ضدٌ افسردگي، سمپاتوميمتيک‌ها، و گلوکوکورتيکوئيدها ايجاد بى‌خوابى مى‌کنند. به‌علاوه، بى‌خوابى انعکاسى شديد در اثر قطع حاد داروهاى خواب‌آور، به‌خصوص به‌دنبال استفاده از دوزهاى بالاى بنزوديازپين‌هاى داراى نيمه‌ عمر کوتاه به‌وجود مى‌آيد. به اين علت، دوز داروهاى خواب‌آور به ۳-۲ هفته محدود شود، کم کردن تدريجى دارو نيز توصيه مى‌شود.
  اختلالات حرکت
اختلالات حرکت بيمارن مبتلا به سندرم پاى بى‌قرار از ديس‌استزى خزنده و عميق در ماهيچه‌هاى ساق پا يا کف پا همراه با اجبار غير قابل مقاومت به حرکت پاى مبتلا شکايت دارند. سمپتوم‌ها به‌طور تيپيک شب‌ها بدتر مى‌شوند. درمان به‌وسيلهٔ داروهاى دوپامينرژيک (L- دوپا يا آگونيست‌هاى دوپامين) انجام مى‌شود. اختلال حرکت دوره‌اى پا شامل اکستانسيون شست پا و دورسى فلکسيون پا که هر ۴۰-۲۰ ثانيه در طى خواب حرکت غير سريع چشم‌ها عود مى‌کند، مى‌باشد. اين حالت شايع، در ۱% کل جميعت موجود است درمان‌هاى مختلف شامل داروهاى دوپامينرژيک يا بنزوديازپين‌ها است.
  ساير اختلالات نورولوژيک
ساير اختلالات نورولوژيک انواع ياز اختلالات نورولوژيک از طريق مکانيسم‌هاى غير مستقيم و غير اختصاصى (مانند درد گردن يا پشت)، يا به‌وسيلهٔ تخريب ساختمان‌هاى عصبى سانترال درگير در توليد و کنترل خود خواب موجب گسيختگى خواب مى‌گردند. اختلالات شايعى که بايد مورد توجه قرار گيرند عبارتند از: دمانس به‌هر علت، اپيليپسي، بيمارى پارکينسون، و ميگرن.
  اختلالات سايکياتريک
اختلالات سايکياتريک تقريباً ۸۰% بيمارن مبتلا به اختلالات روانى از به‌هم‌خوردن خواب شايت دارند. تشخيص زمينه‌اى مى‌تواند دپرسيون، مانيا، اختلال اضطرابي، يا شيزوفرنى باشد.
  اختلالات پزشکى
اختلالات پزشکى در آسم تنوع روزانه در مقاومت راه‌هاى هوائى به افزايش چشمگيرى در سمپتوم‌هاى آسماتيک در شب، به‌خصوص در طى خواب، منجر مى‌شود. درمان آسم با ترکيبات براساس تئوفيلين، آگونيست‌هاى آدرنرژيک، يا گلوکوکورتيکوئيدها هر يک به‌طور مستقل مى‌تواند خواب را بر هم بزند. گلوکوکورتيکوئيدهاى استنشاقى که خوب را بر هم نمى‌زنند يک جايگزين مناسب براى داروهاى خوراکى هستند ايسکمى قلبى نيز با اختلال خواب همراه است. ايسکمى به‌‌خودى‌خود مى‌تواند در اثر افزايش تون سمپاتيک در نتيجهٔ آپنهٔ خواب به‌وجود آيد. بيماران ممکن است با شکاياتى همچون کابوس‌هاى شبانه و خواب‌هاى واضح مراجعه کنند. ديسپنه شبانه ناگهانى نيز ممکن است در اثر ايسکمى قلبى اتفاق بيفتد که موجب کنژيسون (احتقان) ريه مى‌شود و در حالت خميده بدتر مى‌گردد. بيمارى ريوى انسدادى مزمن، هيپرتيروئيدي، يائسگي، و رفلاکسى گاستروازوفاژيال از علل ديگر هستند.


همچنین مشاهده کنید