جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

پرخوابی (اختلالات خواب‌آلودگی بیش از حد در روز)


افتراق خواب‌آلودگى از شکايات سوبژکتيو خستگى دشوار است. کمٌى کردن خواب‌آلودگى در روز در يک آزمايشگاهى خواب با استفاده از تست (multple sleep latency (MSLT، که اندازه‌گيرى مکرر در اوقات روز از خواب پنهانى تحت شرايط استاندارد مى‌باشد، انجام مى‌شود. علل شايع در جدول (ارزيابى بيمار مبتلا به شکايت خواب‌آلودگى بيش ا زحد در روز) خلاصه شده‌اند.
   جدول ارزيابى بيمار مبتلا به شکايت خواب‌آلودگى بيش از حد در روز
يافته‌هاى تاريخچه و معاينهٔ فيزيکى ارزيابى تشخيصى تشيخص   درمان
چاقى، خرخر کردن، هيپرتانسيون پلى‌سومنوگرافى همراه با مانيتورينگ تنفسى آپنه خواب انسدادى فشار مثبت مداوم راه‌هاى هوائي، جراحى ENT (مانند اوولوپالاتو فارينگوپلاستي)، اسباب دنداني، درمان فارماکولوژيک (مانند پروتريپتلين)، کاهش وزن
کاتاپلکسي، توهم‌هاى خواب‌آلودگي، پاراليز خواب تاريخچه خانوادگى پلى‌سومنوگرافى همراه با تست Maltiple sleep latency سندرم نارکولپسى کاتاپلسى محرک‌ها (مانند متيل فنى‌ديت، پمولين)
سندرم پاهاى بى‌قرار، برهم خوردن خواب، شرايط مستعدکننده پزشکى (مانند آنمى يا نارسائى کليه) پلى‌سومنوگرافى همراه با EMG دوطرفه تيبياليس قدامى حرکات پريوديک پا در خواب درمان شرايط مستعدکننده در صورت امکان، آگونيست‌هاى دوپامين (مانند لوودوپا، کاربى دوپا) بنزوديازپين‌ها (مانند کلونازپام)
برهم خوردن خواب، شرايط مستعدکننده پزشکى (مانند آسم) و / يا درمان‌هاى مستعدکننده پزشکى (مانند تئوفيلين) ميزان خواب - بيدارى روزانه بى‌خوابى (به متن مراجعه کنيد) درمان شرايط مستعدکننده و / يا تغيير در مان در صورت امکان، رفتار درماني، آگونيست‌هاى گيرنده بنزوديازپين کوتاه اثر (مانند زولپيدم)
  درمان
خواب‌آلودگى با داروهاى محرکى همچون متيل فنى‌ديت (۱۰ ميلى‌گرم دو بار در روز - ۲۰ ميلى‌گرم چهار بار در روز)، درمان مى‌شود، پمولين، دکستروآمفتامين، و مت‌آمفتامين داروهاى جايگزين مى‌باشند. مودافينيل، يک داروى پيش‌برنده بيدارى جديد، اخيراً جهت درمان خواب‌آلودگى بيش از حد در روز در نارکوپسى مورد تأييد قرار گرفته است، دوز معمول ۴۰۰-۲۰۰ ميلى‌گرم در روز به‌صورت تک دوز است. خواب کافى شبانه و استفاده از چرت‌زدن‌هاى کوتاه روش‌هاى مفيد ديگر مى‌باشند. کاتاپلکسي، توهم‌هاى خواب‌آلودگي، و پاراليز خواب به پروتريپتيلين سه حلقه‌اى (۴۰-۱۰ ميلى‌گرم در روز) و کلوميپرامين ۹۵۰-۲۵ ميلى‌گرم در روز، و مهارکننده انتخابى برداشت سروتونين، فوآکستين (۲۰-۱۰ ميلى‌گرم در روز) پاسخ مى‌دهند.
  انواع پرخوابى
  سندرم آپنه خواب
سندرم آپنه خواب ديسفونکسيون تنفسى در طى خواب يک علت شايع خواب‌آلودگى بيش از حد در روز و / يا بر هم خوردن خواب شبانه مى‌باشد و تخمين زده مى‌شود ۲ تا ۵ ميليون نفر در آمريکا مبتلا به آن ‌باشند. اپيزودهاى بيمارى ممکن است به‌علت انسداد راه‌ هوائى (آپنه خواب انسدادي)، نبودن تلاش براى تنفس (آپنه خواب سانترال)، يا ترکيبى از اين فاکتورها (آپنه خواب مخلوط) باشد. انسداد در اثر چاقي، وضعيت سوپاين، مصرف آرام‌بخش‌ها (به‌خصوص الکل)، انسداد بيني، و هيپوتيروئيدى تشديد مى‌يابد. آپنه خواب به‌خصوص در مردان سنگين وزن و در سالمندان مشهود است، و اغلب تشخيص داده نمى‌شود. درمان شامل تصحيح عوامل فوق، وسايل فشار مثبت راه هوائي، اسباب‌هاى دهاني، و گاهاً جراحى مى‌باشد.
  نارکولپسى
نارکولپسى (جدول شيوع سمپتوم‌ها در نارکولپسي) نارکولپسى يک اختلال خواب‌آلودگى بيش از حد در طى روز و تعدى پديده خواب مربوط به REM به بيدارى (کاتاپلکسي، توهم‌هاى خواب‌آلودگي، و پاراليز خواب) مى‌باشد. کاتاپلکسي، از دست رفتن ناگهانى تون عضلانى در بازوها، پاها، و يا صورت، در اثر تحريکات هيجانى مانند خنده يا ناراحتى به‌وجود مى‌آيد. خواب‌آلودگى بيش از حد در روز معمولاً در افراد جوان، و پديده‌هاى ديگر سال‌هاى بعد اتفاق مى‌افتد. شيوع آن ۱ در ۴۰۰۰ است. نرون‌هاى هيپوتالاموس حاوى نوروپپتيد اورکسين (هيپوکرتين) چرخه خواب / بيدارى را تنظيم مى‌کنند و در نارکولپسى نيز دخالت دارند. مطالعات در مورد خواب، خواب‌هاى پنهان کوتاه پاتولوژيک در طى روز و انتقال سريع به خواب REM را تأييد مى‌کنند.
  جدول شيوع سمپتوم‌ها در نارکولپسى
سمپتوم درصد شيوع
خواب‌آلودگى بيش از حد در روز ۱۰۰
بر هم خوردن خواب ۸۷
کاتاپلکس ۷۶
توهم‌هاى خواب‌آلودگى ۶۸
پاراليز خواب ۶۴
مشکلات حافظه ۵۰


همچنین مشاهده کنید