جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

از سال ۱۸۵۱ تا سال ۱۸۸۰ میلادی(۲)


  ۱۸۵۱ م. انقلاب کلوديون (اِتر) مواد حساس عکاسى
فريدريش اسکات آرچر (F.S.ARCHER) روش خود را در سال ۱۸۵۱ در کتاب کوچک دستور روش کلوديون عکاسى را بيان کرد. همچنين براى اولين بار شيشه حساس مرطوب را تهيه نمود. شيمى‌دان‌ها قبل از ۱۸۴۶، پنبه باروتى را کشف کرده بودند اين محصول را در اِتِر کليک حل کرده و براى التيام زخم‌ها به‌ کار مى‌بردند اين محلول بعداً با نام کلوديون عنصر حساس اصلى عکاسى گرديد.
  ۱۸۵۱ م. اولين مجله عکاسى فرانسه
در سال ۱۸۵۱ اولين مجله عکاسى فرانسه با نام (La Lumiere) انتشار يافت. در اکسپوزسيون جهانى در لندن سه مدال از ۵ مدال به آن داده شد.
  ۱۸۵۱ م. روزنامه نيويورک تايمز
مشهورترين روزنامه در آمريکا نيويورک تايمز (The NewYork Times) است. اين روزنامه در سال ۱۸۵۱ آغاز به ‌کار و انتشار يافت. در سال ۱۸۹۶ توسط آدلف سيمون (Adolf Simon Ochs) خريدارى شد. او فعاليت اين روزنامه را تا سطح بين‌المللى ارتقاء داد. اخبار جامع جهانى موردتوجه اين روزنامه بود.
  ۱۸۵۱ م. کتابخانه سازمان نقشه‌بردارى و زمين‌شناسى هند
کتابخانه سازمان نقشه‌بردارى هند، با مجموعه تخصصى و شامل بيش از ۲۶۰،۰۰۰ جلد امروزه نه تنها در هند، بلکه در سطح جهان يکى از بهترين کتابخانه‌ها در نوع خود است. هسته مرکزى اين سازمان در کلکته هم‌زمان با تأسيس مؤسسه مادر به سال ۱۸۵۱ به‌ وجود آمد، در حال حاضر کتابخانه در طبقه همکف بناى اين بنياد در ساختمان شماره ۲۹ خيابان جواهر نهرو واقع است. مجموعه عظيم و با ارزشى بيش از ۲۶۰،۰۰۰ جلد کتاب مربوط به علوم زمين‌شناختي، به‌ تدريج فراهم آمده، ارزش نشريات و مجموعه فعلى کتابخانه از نظر تنوع و قيمت با اين گونه کتابخانه‌ها در جهان قابل مقايسه نيست. از سال ۱۹۴۵ موانع و محدوديت‌ها برطرف شد و استفاده ‌کنندگان شامل دانشجويان، معلمان، پژوهشگران وابسته به دانشگاه‌ها و مؤسسه‌هاى علمى مى‌توانند بدون هيچ هزينه‌اى کتاب امانت بگيرند. اين کتابخانه با مجموعه غنى و تخصصى و منحصر به فرد، خدماتى ارزنده براى انواع خوانندگان داخل و خارج کشور انجام مى‌دهد.
  ۱۸۵۱ م. روزنامه وقايع‌ اتفاقيه
انتشار سومين روزنامه و دومين روزنامه فارسى زبان کشور، به دستور ميرزاتقى‌خان اميرکبير، صدراعظم ترقى‌خواه ايران در سومين سال پادشاهى ناصرالدين‌شاه آغاز شد و انتشار آن به‌ طور هفتگى با نام روزنامه وقايع اتفاقيه ده سال به طول انجاميد. اين روزنامه پيشتاز يک رشته روزنامه‌هاى دولتى است که انتشار آنها با تغيير نام‌هاى مکرر تا پس از جنگ اول جهانى ادامه يافت. شماره يکم روزنامه وقايع ‌اتفاقيه در نيمروز آدينه پنجم ربيع‌الثانى ۱۲۶۷ برابر با ۶ فوريه ۱۸۵۱م. و ۱۸ بهمن ۱۲۲۹خ. منتشر شد. روزنامه وقايع‌اتفاقيه تا شماره ۴۷۰ با همين عنوان انتشار يافت و شماره ۴۷۱ روزنامه وقايع نام گرفت. از شماره بعد بکلى تغيير نام داد و موسوم به دولت عليه ايران شد. اميرکبير با دقت بسيار مطالب روزنامه را پيش از انتشار مى‌خواند. چهل و يک شماره از اين روزنامه در عصر بانى آن اميرکبير به چاپ رسيد و شماره چهل و نهم خبر تحريف شده‌اى در باره مرگ اين دولت‌مرد بزرگ دربرداشت. روزنامه داراى چهار صفحه و گاهى در ۸ صفحه به قطع ۱۷×۵/۳۰ سانتى‌متر با کاغذ ساخت اصفهان و با چاپ سنگى به تيراژ ۶۰۰ الى ۷۰۰ نسخه منتشر شد. اين روزنامه اولين روزنامه مرتب فارسى ايران است. اين روزنامه در ميدان ارگ تهران و نزديک کاخ سلطنتى تهيه مى‌شد و چاپ آن در دروازه دولاب در چاپ‌خانه خصوصى کارخانه حاجى عبدالمحمد به چاپ رسيد.
تمام روزنامه‌هاى چاپ شده به طريق چاپ سنگى به چاپ رسيده‌اند. ظاهراً کوشش براى حروفى کردن چاپ‌خانه به شيوه اروپائيان، چاپ‌خانه دولتى نشد. در همان هنگام آخوندزاده به روزنامه‌نگار دولتى توصيه کرده بود که 'لازم است که روزنامه تو در باسمه‌خانه حروفى چاپ شود با خطوط مختلفه حروف سربى گوتنبرگ. چاپ سنگى عملى بى‌معنى و لغو است. قطع‌نظر از آن‌که هر گونه باسمه آن خالى از غلط نمى‌شود و اکثر اوقات کلمات از چاپ واضح‌تر بيرون نمى‌آيد و بعد از چاپ هزار نسخه يا کم و يا زياد حروف در روى سنگ ماليده مى‌شود و به ‌کار نمى‌آيد اما به اين توصيه توجه نشد و از زمان اختراع حروف سربى تا اولين روزنامه در ايران سه قرن و نود و دو سال مى‌گذرد. مفصل‌ترين انتقاد از روزنامه‌هاى اين دوره مقاله‌اى است که ميرزا فتحعلى آخوندزاده اصلاح‌طلب ايرانى مقيم قفقاز نوشته است.
  ۱۸۵۱ م. کابل تلگراف زير دريا
اين کابل بين (انگليس - فرانسه) در سال ۱۸۵۱ در درياى مانش قرار داده شد. اين اقدام توسط دو مهندس انگليسى به ‌نام‌هاى جکجوب Jacob و جان برت J.Brett انجام شد. در پاريس سيمى به طول ۴۵ کيلومتر با روکش کاتاپرکا (صمغ درختي) که از جزاير سوند Sonde (مجمع‌الجزيرى است در جنوب شرقى شبيه جزيره مالايا در اقيانوس کبير) مى‌آوردند به ضخامت ۵/۶ ميلى‌متر عايق‌بندى شده بود سفارش و ساخته شد. اين کابل در ۳۱ دسامبر ۱۸۵۱ با موفقيت در قعر دريا قرار گرفت و دوران ارتباطات از طريق زير دريا از آن زمان به ‌طور قطع آغاز شد. تقويت ‌کننده تکرار کننده‌ها با لامپ‌هاى گرمايونى کار مى‌کردند.
  ۱۸۵۲ م. نخستين کتابخانه عمومى عمده آمريکا
در سال ۱۸۴۸ اختياراتى قانونى براى تأسيس و نگهدارى يک کتابخانه عمومى به شهر بوستون تفويض شد و چنان‌چه بخواهيم براى نهضت کتابخانه‌هاى عمومى آمريکا نقطه شروعى قائل شويم، مى‌توان تأسيس اين کتابخانه را به‌ عنوان نخستين کتابخانه عمومى عمده آمريکا که با کمک ماليات سرانه ايجاد شده بود، مبداء اين نهضت تلقى کنيم. کتابخانه‌هاى عمومى امانى فنى که در شش شهر ديگر آمريکا تأسيس شد عبارتند از:
بوستون در ۱۸۵۲/ ديترويت در ۱۸۶۵/ سين سيناتى در ۱۸۶۷/ کليولند در ۱۸۶۸ نخستين کتابخانه با شيوه دسترسى آزاد به مجموعه از آوريل ۱۸۹۰/ لوينيرول در ۱۸۷۱/ شيکاگو در ۱۸۷۲ نقش کتابخانه‌هاى عمومى به ‌عنوان دانشگاه مردم در تحولات علمى و فرهنگى و ارتباطى قابل‌توجه بوده و هست.


همچنین مشاهده کنید