دامداری و کشاورزی

اقتصاد غالب جامعهٔ عشايرى و ايلى کوچنده در ايران، بر پايهٔ دامدارى و توليد فرآورده‌هاى دامى استوار است.

به‌طور کلى ايلياتى‌ها دام‌هائى را پرورش مى‌دهند که با ويژگى‌هاى اقليمى و پوشش گياهى مراتع سرزمين‌هاى آنها سازگارى داشته باشد؛ به‌طور مثال ايل‌هاى کرد، لر و بختيارى به‌دليل داشتن چراگاه‌هاى پرآب و علف، گوسفند و بز و گاو پرورش مى‌دهند و ايل‌هاى ترک زبان و قشقائي، همچنين بلوچ‌ها و عرب‌ها، به‌دليل خشکى و کم آب و علفى سرزمين‌هاى آنها، بيشتر بز و شتر مى‌پروند.

تنوع آب و هوا و زمين با نوع حيوانات هر منطقه رابطه‌اى مستقيم دارد.

در زمينهٔ فرآورده‌هاى دامي، مردم اين جوامع از شير، پنير و کره تهيه مى‌کنند. از پشم گوسفند، موى بز، کرک شتر و پوست آنها، گليم و سياه چادر و قالى و خورجين و نمد و کلاه و ... تهيه مى‌کنند. و با مبادله يا فروش بخشى از اين فرآورده‌ها و نيز برخى دست ساخته‌هاى خود، مواد خوراکى مانند چاي، قند، برنج، پارچه و ... تهيه مى‌کنند.

اقتصاد کشاورزى نيز در کنار اقتصاد دامپرورى از شيوه‌هاى معيشتى ايلات و عشاير - اعم از کوچ‌نشين، نيمه‌کوچ‌نشين و يکجانشين - محسوب مى‌گردد.

نوع کشت ايلات کوچ‌نشين محدود بوده و با کوچ آنها هماهنگى کاملى دارد. گروه‌هاى نيمه‌کوچ‌نشين به هنگام کوچ، جمعى از افراد خود را در دهات باقى مى‌گذارند تا به مراقبت از کشتزارهاى خود بپردازند و عدهٔ قليلى با گله‌ها و رمه‌ها به ييلاق و قشلاق مى‌روند.

کشاورى و تقسيم محصول عشاير داراى شکلى سنتى است که بسته به مناطق مختلف جغرافيائى و سنن گوناگون عشايرى داراى اختلافاتى است.