جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

جنبه‌های اپیدمیولوژیک


  هپاتيت A
هپاتيت A يک بيمارى ويروسى است که با روش‌هاى دهانى مدفوع و پارنترال منتقل مى‌گردد ولى احتمالاً روش‌هاى ديگرى نيز براى انتقال آن وجوددارد. اين بيمارى در سرتاسر جهان اندميک است ولى گاهاً اپيدمى‌هائى با شدت‌هاى مختلف اتفاق مى‌افتد. به‌نظر نمى‌رسد که ويروس هپاتيت A از طريق تماس جنسى منتقل گردد.
شکل‌هاى تحت بالينى بيمارى شايع است. با تجويز 0.02 تا 0.12 سى‌سى بر کيلوگرم از ايمون‌گلوبولين ۱۶ درصد بيش از اينکه فرد در معرض بيمارى قرار گيرد و يا در مراحل ابتدائى دوره کُمون بيمارى مى‌توان از ايجاد علائم بيمارى جلوگيرى کرد و يا علائم آن را کاهش داد بدون اينکه نيازى به پيشگيرى از ايجاد خود عفونت وجود داشته باشد.
در سال ۱۹۷۳ آقاى فانيستون با استفاده از ايمونوميکروسکوپى الکترونى توانست ذرات شبه ويروسى را در شروع مرحله حاد هپاتيت در مدفوع فرد مبتلا کشف نمايد. همچنين در بيمارانى که با سوش MS ويروس دچار عفونت گشته‌اند توليد آنتى‌بادى بر ضد اين ذرات به‌اثبات رسيده است. از طرفى آنتى‌بادى‌هاى ضد بارتيکل‌هاى ويروسى در مدفوع اين بيماران مشاهده شده است.
اين ذرات ويروسي، کروى هستند و قطرى حدود ۲۷ نانومتر دارند و از انواع اينترو ويروس‌هاى غيرقابل کشت مى‌باشند. اين ذرات مقاومت زيادى دارند و در حرارت ۲۰ درجه سانتى‌گراد قادر هستند چندين ماه زنده بمانند.
آنتى‌بادى‌هاى آنتى A را مى‌توان با روش‌هاى فيکاسيون کمپلمان، RIA يا immunoadherence شناسائى نمود. انسان تنها مخزن بيمارى است، آنتى‌بادى‌هاى ضد A خيلى سريع ظاهر مى‌شوند ولى براى چندين سال باقى مى‌مانند. راه اصلى انتقال بيماري، آلودگى فرد با مدفوع فرد بيمار است که معمولاً اين آلودگى غيرمستقيم مى‌باشد زيرا ويروس در مقابل شرايط محيطى بسيار مقاوم است. آلودگى مستقيم از انسان به انسان نادر است. اکثر موارد آلودگى در نتيجه آلوده شدن دست‌ها است. در فرانسه ۶۰% افراد بالاى ۲۰ سال و ۸۰% افراد بالاى ۴۰ سال حامل آنتى‌بادى اين بيمارى مى‌باشند.
با توجه به نتايج به‌دست آمده در کشت سلولى ويروس هپاتيت A مى‌توان پيش‌بينى نمود که در طى چند سال آينده واکسن اين بيمارى تهيه و عرضه خواهد گرديد.
  هپاتيت B
شيوع بالاى هپاتيت B آن‌را به‌عنوان يک معضل بهداشتى عمومى مطرح ساخته است. مخزن ويروسى اين بيمارى حدود ۲۵۰ ميليون نفر در سطح جهان هستند که در فرانسه %0.5 جمعيت را تشکيل مى‌دهد.
تا ساليان اخير تصور مى‌شد که تنها روش انتقال اين بيمارى از طريق پارنترال است و در نتيجه آن‌را هپاتيت تزريق مى‌ناميدند ولى امروزه نمى‌توان تمام موارد بيمارى را منتقله به‌روش پارنترال دانست.
سه روش اصلى در انتقال هپاتيت B شناخته شده است.
۱. انتقال از مادر به کودک در طى دوره پرى‌ناتال
۲. پارنترال
۳. انتقال جنسى
درصد شيوع هر يک از روش‌هاى فوق در انتقال بيماري، باتوجه به ميزان شيوع بيمارى و درصد حامل‌هاى بدون علامت، در جمعيت‌هاى مختلف و در هر نقطه از جهان متفاوت است. هنوز هيچ‌گونه وکتورى که اين بيمارى را منتقل کند شناخته نشده است.
در بسيارى از مايعات و ترشحات بدنى HBSAg يافته شده است از جمله در بزاق، شير، صفراومنى که توجيه‌گر احتمال انتقال بيمارى به‌روش خوراکى و مقاربتى است.
اپيدميولوژى هپاتيت مرتبط به‌وجود حامل HBSAg است که قادر هستند عفونت را منتقل نمايند. افراد داراى فرم‌هاى حاد، خفيف يا تحت کلينکى هپاتيت B منابع آلودگى در جامعه مى‌باشند. حامل‌هاى مزمن منابع ديگرى از آلودگى هستند که شامل بيمارانى هستند که دچار کانسر يا سيروز کبد و يا هپاتيت مزمن مى‌باشند. هنوز حامل بدون علامت HBSAg از منابع ديگر آلودگى مى‌باشند ولى چنين افرادى در اروپا و آمريکا نادر هستند (حدود ۸/۰% و ۱/۰% در مطالعه گذشته‌نگر) در حالى‌که در آسيا و آفريقا شايع هستند (۴۰-۲۰%) اغلب اين حامل‌هاى سالم را مردان تشکيل مى‌دهند.
احتمال انتقال پرى‌ناتال در اين بيمارى وجود دارد. تقريباً ۵۰-۳۰% متوليدن از مادران حامل بدون علامت، از نظر HBSAg در سن يک‌سالگى مثبت مى‌باشد.
بررسى‌هاى انجام شده در طى ساليان گذشته نشان داده است که برخى افراد استعداد بيشترى براى ابتلاء به هپاتيت B دارند. ايمن‌سازى در مقابل هپاتيت B در گروه‌هاى اجتماعى زير توصيه مى‌شود.
قبل از تماس:
- کارکنان پزشکى و گروه‌هاى وابسته به پزشکي
- بيماران همودياليزى و افرادى که در بخش‌هاى همودياليز به‌کار اشتغال دارند.
- بيماران تحت انتقال خون‌هاى مکرر
- فاحشه‌ها
- همجنس‌بازان
- همسران افراد ناقل مزمن و ساير افراد خانواده
- معتادين تزريقي
- گروه‌هاى اجتماعى در معرض خطر
- کسانى که به مناطق اندميک سفر مى‌کنند
بعد از تماس:
- نوزادان مادران مبتلا
- پرسنل مراکز بهداشتى که وسايل آلوده را با دست خود حمل مى‌کنند.


همچنین مشاهده کنید