چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا

داشت


  آبيارى پنبه
آبيارى پنبه به سه روش انجام مى‌شود. نخست آبيارى نشتى که بيشترين سطح زير کشت پنبه را شامل مى‌شود. در اين شيوه، آب از نهر آبيارى وارد جويچه‌هائى مى‌شود که دانه پنبه روى پشته و در کنار آن کاشته شده است. طول اين نشتى‌ها (جويچه‌ها) با توجه به شيب و جنس زمين و ميزان آب تعيين مى‌شود.
روش ديگر آبياري، جوى و پشته‌اى است. در اين شيوه دانه پنبه را بالاى خط داغ آب مى‌کارند. آب از نهر اصلى مستقيم وارد اين جوى‌ها مى‌شود. اين شيوه کشت و آبيارى را 'غلام گردشي' و 'کوزبند' هم مى‌گويند.
  مراحل آبيارى پنبه
- مرحله اول آبيارى پيش از کاشت يا زمان کاشت است. اين آبيارى‌ براى آماده کردن زمين براى شخم و ايجاد رطوبت مناسب براى سبز شدن بذر انجام مى‌شود.
- مرحله دوم آبيارى از زمان کاشت تا گل دادن پنبه است. اين آبيارى بسته به جنس زمين از۲۰ روز تا يک ماه پس از کاشت تا گل دادن هر ۲۰ تا ۲۵ روز يک بار زمين را آب مى‌دهند
- مرحله سوم آبيارى مرحله گل دادن و رشد غوزه‌هاى پنبه است. در اين مرحله بسته به شرايط آب و هوائى و جنس زمين هر ۱۵ تا ۲۰ روز يک زمين را آبيارى مى‌کنند.
- آخرين مرحله آبيارى حدود ۲۰ تا ۲۵ روز پس از باز شدن اوليه غوزه‌هاى پنبه است. به‌اين‌ ترتيب با توجه به شرايط آب و هوائي، بافت و جنس خاک، مزرعه پنبه را ۸ تا ۱۲ مرتبه آبيارى مى‌کنند.
  کوددهى پنبه
مصرف کود شيميائى درزراعت پنبه تقريباً مصرف عمومى يافته است ولى مصرف کود حيوانى عموميّت ندارد و برخى از کشاورزان از اين نوع کود استفاده مى‌کنند.
مهم‌ترين کودهاى شيميائى مورد استفاده در زراعت پنبه کودهاى فسفاته و ازته هستند. کودهاى فسفاته و بخشى از کود ازته را همراه شخم و به هنگام کاشت بذر به‌زمين مى‌دهند. بخش ديگرى از کود از ته به‌صورت سرک و به‌هنگامى که مزراع سبز است، داده مى‌شود.
ميانگين مصرف کودهاى فسفاته در سراسر کشور براى زراعت‌هاى آبى ۷۰/۱۵۸ کيلوگرم و براى زراعت ديم ۳۹/۱۱۶ کيلوگرم در هکتار است. مصرف کود اوره در زراعت آبى ۷۰/۱۴۶ کيلوگرم و در زراعت ديم ۷۳/۴۰ کيلوگرم است. مصرف نيترات آمونيوم ۶۳/۰ کيلوگرم در هکتار پنبه ديم ۱۲/۱۵۷ کيلوگرم است.
مصرف کود حيوانى به‌طور متوسط ۸۷۰ کيلوگرم در هکتار در زراعت آبى و ۴۷ کيلوگرم در هر هکتار در زراعت ديم است. مصرف کود شيميائى در ۴۷/۶ درصد سطح زير کشت آبى و ۲۶/۱۲ درصد سطح زير کشت ديم توسط ماشين انجام مى‌شود.
  تنک کردن
تنک کردن ، حذف بوته‌هاى اضافى و ايجاد امکان رشد سريع به بوته‌هاى باقى‌مانده مى‌باشد، بيشتر کشاورزان براساس تجربه و دانش محدود خود تعداد معينى بوته را در واحد سطح کافى مى‌دانند و مازاد آن را حذف (تنک) مى‌کنند
  وجين کردن
وجين، از بين بردن علف‌هاى هرز به روش مکانيکى است، علف‌هاى هرز، رقيب گياه در جذب غذا و استفاده از آب و نور و هوا هستند. به اين دليل کشاورزان به‌روش‌هاى گوناگون سعى مى‌کنند علف‌هاى هرز را از بين ببرند. وجين از زمانى که بوته پنبه ۲تا ۴ برگ آغاز مى‌شود و تا زمانى که بوته رشد کافى داشته باشند و اجازه رشد به علف‌هاى هرز ندهند، ادامه دارد. در مناطق پنبه‌کارى ۳ تا ۴ وجين انجام مى‌شود. وجين به‌دو صورت زير انجام مى‌شود:
- وجين دستى که با بيل، فوکا و تيشه توسط کارگر انجام مى‌شود.
- وجين ماشينى که با کولتيواتور و در کشت‌هاى رديفى انجام مى‌گيرد.
اگر از علف‌کش‌هاى شيميائى استفاده شده باشد، تعداد دفعات و نيروى لازم براى وجين کاهش مى‌يابد.
  واکارى
در هر يک از روش‌هاى کاشت (رديفي، جوى و پشته‌اى و کرتي) چنانچه دانه‌هائى سبز نشده باشند و تراکم بوته از حد لازم کمتر باشد، دوباره بذرکارى مى‌کنند.
  سله‌شکنى
پس از هر آبيارى يا بارندگى به‌ويژه در مراحل اوليه رشد گياه، خاک اطراف بوته سخت مى‌شود که آن را 'سله' مى‌گويند. سله بستن مانع تهويه خاک مى‌شود و رشد گياه را کند مى‌کند. به‌همين دليل سله‌شکنى و نرم کردن خاک به‌ويژه در اطراف طوقه گياه ضرورى است. اين کار با دست (به وسيله بيل، تيشه و فوکا) يا با ماشين (کولتيواتور) انجام مى‌شود. سله‌شکنى معمولاً با وجين همراه است.


همچنین مشاهده کنید