جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

شرایط اقلیمی و خاکی سویا


با افزايش برنامه اصلاح نژاد سويا و متعاقب آن توليد ارقام سازگار با شرايط گوناگون، دامنه کشت اين گياه بسيار گسترش يافته است. سويا گياهى است روز کوتاه و مخصوص مناطق حارهّ که با کانادا، شوروى سابق، آرژانتين، آفريقاى جنوبى و استراليا انطباق دارد. اما در عمليات اصلاح‌نژاد ارقام روز بلند وحتى خنثى هم پديد آورده‌اند.
هر چه رقم ديررس‌تر باشد عکس‌العمل آن به‌طول روز بيشتر شده و گل‌دهى آن در روزهاى بلند با تأخير بيشترى انجام مى‌گيرد. سويا جزو گياهان گرما دوست است و از اين لحاظ مشابه ذرت مى‌باشد. به گرما و نور فراوان نياز دارد و سايه اندازهٔ علف‌هاى هرز توليد دانه را در اين گياه کاهش مى‌دهد. سويا در حرارت ۳۰ درجه سانتى‌گراد خاک، به‌سهولت و به‌سرعت سبز شده و از خاک خارج مى‌شود، درجه حرارت ۲۰ باعث تأخير در رويش و دماى ۱۰ درجه سانتى‌گراد منجر به‌کندى رويش خواهد شد. حداقل درجه حرارت براى مراحل رشدى سويا ۱۰ درجه سانتى‌گراد مى‌باشد. حرارت زياد (بيش از ۳۵) باعث کاهش رشد ميانگره‌ها مى‌شود و دماى کمتر از ۲۵ درجه سانتى‌گراد گل‌دهى و رسيدن سويا را به تأخير مى‌اندازد.
سويا به خشکى حساس است و در مرحله سبز شدن به رطوبت زياد حساسيت نشان مى‌دهد. اما در مراحل گل‌دهى تا نزديکى رسيدگي، به‌رطوبت خاک نياز دارد. سويا به‌بافت خاک حساسيت دارد و به‌خصوص بافت‌هاى سنگين خاک باعث تأخير در جوانه‌زدن و يا عدم جوانه‌زدن خواهد شد، البته به شورى خاک نيز حساس مى‌باشد زيرا در اين PH، باکترى‌هاى رايزوبيوم فعال‌تر عمل خواهند کرد.
سويا به‌طول روز (فتوپريود) بسيار حساس است و اين مشکل بزرگى در انتخاب رقم به‌شمار مى‌رود، زيرا ممکن است ۱۵ دقيقه تفاوت در طول روز مانع توليد گل در يک واريته خاص گردد. به‌طور کلى ارقام زودرس نسبت به‌ارقام ديررس در روزهاى بلندترى توليد گل مى‌کنند.


همچنین مشاهده کنید