سویا

لوبياى روغني، سوژا يا سويا از دانه‌هاى مهم روغنى به‌شمار مى‌رود و اين گياه بر اساس بسيارى از مدارک و شواهد، ۲۸۰۰ سال قبل از ميلاد در چين کشت مى‌شده و به‌عنوان گياهى مقدس مطرح بوده است. منشاء و منطقه اصلى اهلى شدن اين گياه، شمال شرقى چين دکر شده است، اما مرکز ژنى جنس Glycine، علاوه بر چين در شرق آفريقا و استراليا نيز قرار دارد.

سويا از طريق چين به‌عنوان موطن اصلى آن، به کشورهاى همسايه خود يعنى کره، ژاپن و جنوب شرق آسيا و به‌تدريج در ساير مناطق جهان پراکنده شد. درقرن هيجدهم به اروپا و اوايل قرن نوزدهم وارد آمريکا گرديد و بالاخره در آغاز قرن بيستم به عنوان يک محصول تجارى عمده در آمريکا مطرح شد. اين محصول در دهه ۱۳۳۰ وارد ايران گرديد و به‌طور آزمايشى کشت شد که موفقيت‌آميز نبود، تا اينکه گروه صنعتى بهشهر در سال ۱۳۴۱ به واردات بذر و در پى آن توسعه کشت سويا مبادرت ورزيد. از اين زمان به‌بعد همواره کشت و توليد سويا در ايران مورد توجه و رو به گسترش بوده است.