شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

عود


سازهاى زهى - مضرابى به آن دسته از سازها گفته مى‌شود که داراى زه باشند و به وسيلهٔ مضراب، زخمه زده شوند. اين دسته از سازها داراى کاسه در ته ساز، دسته و سر هستند. سازهاى زهى - مضرابى از نظر شکل ظاهرى و ساختمان با يکديگر متفاوتند. اين سازها شامل تار، سه تار، عود، دو تار، تنبور، رباب و قانون هستند.
  تار
تار در اصل به‌معناى سيم يا زهى است که روى ساز مى‌بندند و نام سازى پنج سيمى است. سيم ششم در عهد قاجاريه اضافه شده. اين ساز شامل کاسه و دسته است و روى کاسه آن پوست بره نازک کشيده‌اند. سيم‌هاى آن، سه تا زرد و سه تا سفيد است که دو به دو کوک مى‌شوند. روى دسته آن ۲۵ پرده بسته مى‌شود. تار با مضرابى برنجى که انتهاى آن با موم احاطه شده نواخته مى‌شود. تار هم در ارکستر و هم به تنهايى به‌کار مى‌رود.
  سه‌تار
سه‌تار از سازهاى زهى زخمه‌اى است که با ناخن نواخته مى‌شود. اين ساز را به مناسبت تعداد سيم‌هاى آن سه‌تار مى‌ناميدند و سيم چهارم را مشتاق على‌شاه کرمانى به آن افزود. اين ساز به ساز عرفا معروف است. سه‌تار از يک کاسه با صفحه چوبي، دسته و سرپنجه تشکيل شده است و در اندازه‌ها و ابعاد مختلفى ساخته مى‌شود. سه‌تار ساز تک‌نواز است و خيلى کم در ارکسترها به‌کار مى‌رود. پرده‌بندى آن مانند تار است و از لحاظ نواختن مضراب با تار اختلافات تکنيکى دارد.
  عود


همچنین مشاهده کنید