جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

مراقبت از پوست(۲)


  عرق کردن
عرق کردن عمل طبيعى بدن مى‌باشد. چيزى را که بايد از آن جلوگيرى نمود بوى نامطبوع عرق بدن مى‌باشد نه خود عرق کردن. عرق کردن عبارت است از مواد زائد بدن که در آب حل شده و به‌وسيله غده‌هاى مخصوص عرق از سوراخ‌هاى پوست بدن خارج مى‌شود و اين خارج شدن مواد زائد از پوست، به کنترل درجه حرارت بدن کمک مى‌کند. وقتى انسان گرمش مى‌شود عرق مى‌کند و مقدار بيشترى گرما براى بخار کردن رطوبت بدن به‌کار مى‌رود و در نتيجه بدن خشک مى‌شود. همه به‌طور دائم چه در تابستان و چه در زمستان عرق مى‌کنند. البته درجهٔ حرارت خارج و فعاليت بدنى مقدار عرق کردن را تغيير مى‌دهد که ممکن است روزانه از يک ليتر تا دو ليتر تغيير يابد. در هواى سرد توليد ادرار در بدن زيادتر و مقدار عرق کردن کمتر مى‌شود. مقدار عرق کردن در هواى گرم، فعاليت‌هاى بدني، خستگي، هيجان، ناراحتى‌هاى عصبي، لباس کلفت يا تنگ، درد، تب در بيمارى‌هاى مخصوص و هنگام استعمال بعضى داروها زيادتر مى‌شود.
عرق کردن شديد در هواى گرم باعث از دست دادن مقدار زيادى کلرور سديم و ساير املاح مى‌گردد و از دست دادن کلرور سديم باعث بروز عوارضي، نظير حال تهوع، استفراغ، رنگ‌پريدگي، بى‌اشتهايى و کسالت مى‌شود بنابر اين در شرايطى که مقدار زيادى عرق از بدن خارج مى‌شود خوردن مقدارى نمک طعام لازم است. عرق در واقع وقتى به سطح پوست مى‌رسد بدون بو است ولى باکترى‌هاى موجود در سطح پوست باعث شکسته‌شدن مولکول‌هاى چربى‌ها و روغن‌هاى موجود در سطح پوست مى‌شوند و آنان را به موادى که داراى بوى نامطبوع هستند تبديل مى‌کنند. اين باکترى‌ها هميشه در سطح پوست موجود هستند اگر چه شستن با آب و صابون از مقدار آنها کم مى‌کند ولى پس از چند ساعت باکترى‌ها مجدداً جمع شده و مقدار آنها به حد معمول بر مى‌گردد. مخلوط عرق، چرک و روغن‌هاى پوست بهترين محل براى پرورش باکترى‌‌ها هستند و بوى نامطبوع عرق تحت اين شرايط زيادتر مى‌شود.
موهاى زير بغل محل مناسبى براى جمع شدن و مخفى ماندن عرق مى‌باشد و باعث زياد شدن بو و باقى ماندن آن مى‌شود. هم‌چنين در زير بغل غده‌هاى ترشح‌کننده چربى زيادتر است و اين غده‌ها مواد لازم براى شکسته‌شدن به‌وسيله باکترى‌ها و ايجاد مواد مولد بو را فراهم مى‌سازند. عرق کردن در نقاط مسدود بدن که هوا جريان ندارد و رطوبت به سرعت تبخير نمى‌شود ايجاد اشکال مخصوصى مى‌نمايد و بدين جهت بوى نامطبوع عرق در نقاطى از بدن مانند زير بغل، لاى پا و لاى انگشتان بيشتر است. شدت و مشخصات عرق در اشخاص مختلف متفاوت است حتى در دورانى که فعاليت‌ غده‌هاى بدن در حداثر شدت خود قرار دارد 'از زمان بلوغ تا ميان‌سالي' اختلاف قابل توجهى بين ميزان عرق کردن يک شخص با شخص ديگر موجود است. بدن يک نفر ممکن است داراى بوى عرق بسيارى باشد ولى خود او آن را حس نکند زيرا حس بويايى وى به‌علت خستگي، بوى بد را حس ننموده آن را تشخيص نمى‌دهد و به‌عبارت ديگر به آن عادت مى‌کند.
براى جلوگيرى از بوى عرق بايستى چهار روش ساده را مراعات نمود:
- شستن يا حمام‌کردن روزانه، پاک کردن موهاى زير بغل، عوض کردن مرتب لباس‌هاى زير، استعمال ضد بوها
استعمال مواد ضد بو براى هر کس لازم است به استثناى اطفال و اشخاص مسن که ميزان عرق کردن در آنها کمتر است. بعضى‌‌ها که متکى به عقايد قديمى هستند معتقد هستند که تنها آب و صابون براى تأمين نظافت کافى است ولى يک شخص متجدد بايد تشخيص دهد که ضد بوها براى کمک به آراستگى از مواد بسيار لازم مى‌باشد. شستن تنها با آب و صابون، عرق موجود در روى پوست را پاک کرده و به‌طور موقت تعداد باکترى‌هاى مولد عرق را کم مى‌کند. حال اگر يک ماده شيميايى بر روى پوست به‌کار برده شود که فعاليت باکترى‌ها را متوقف ساخته از رشد آنها جلوگيرى کند، بوى بد به آن زودى توليد نمى‌شود. کرم‌ها، محلول‌ها و لوسيون‌هاى ضد بو داراى مواد ضدباکترى بوده و براى حل مسئله بوى عرق وسيلهٔ مؤثر و مطمئنى مى‌باشند.
بعضى از ضد بوها علاوه بر از بين بردن بوى عرق توليد و جريان عرق را نيز کنترل مى‌کنند. اين فرآورده‌ها که داراى ترکيبات پيچيده‌ترى هستند براى کنترل عرق در ساختمان پوست تغييراتى مى‌دهند. موفقيت اين‌گونه داروها قطعى نيست و دانشمندان معتقد هستند که جلوگيرى کامل از توليد عرق غير ممکن است ولى مصرف‌کنندگان اظهار مى‌دارند که اين مواد تا اندازه‌اى مؤثر بوده توليد عرق را کاهش مى‌دهند. در هر حال چون داروهاى ضد عرق بيش از ساير مواد آرايشى باعث عکس‌العمل‌هاى نامطلوب مى‌شوند مصرف‌کنندگان آنها بايستى با کمال دقت، احتياط‌هاى مخصوص را رعايت نمايند و از به‌کار بردن ضد عرق براى جاهايى از پوست که داراى خراش و زخم است خوددارى نمايند. هم‌چنين بلافاصله پس از تراشيدن موهاى زير بغل از به‌کار بردن ضد عرق خوددارى کنند. در صورتى که استعمال ضد عرق باعث سرخى بيش از اندازه يا خارش شود علت آن است که پوست تحريک شده است و در اين صورت بايستى از استعمال ضد عرق خوددارى نمود و به جاى آن از يک ضد بوى ساده استفاده نمود. البته نبايد انتظار داشت که يک‌بار مصرف ضد بو يا ضد عرق براى بيست و چهار ساعت کافى باشد. احتياجات هر فرد به مواد ضد بو بستگى به نوع زندگى و فعاليت‌هاى وى دارد. يک شخص فعال و يا کسى که تحت فشار و ناراحتى‌هاى عصبى و روانى قرار دارد مقدار زيادترى عرق مى‌کند و داراى چنان جريان عرقى مى‌باشد که ضد بوها يا ضد عرق‌ها نمى‌توانند آن را کاملاً کنترل نمايند.
  مواد آرايشى و زيبايى
استعمال عاقلانه مواد آرايشى به‌مقدار متوسط به رنگ‌هاى طبيعى جلوه بيشترى مى‌دهد و جاذبه را زيادتر مى‌کند. يک آرايش مناسب مى‌تواند زيبايى لازم را تأمين نموده و باعث رضايت‌خاطر خود و اطرافيان بشود ولى بايد در نظر داشت که استعمال زياد روژلب، رنگ ابرو و رنگ چشم‌هاى مخصوص چندان خوشايند نيست و بايستى حد اعتدال را کاملاً رعايت نمود.
بايد در انتخاب پودر و لوازم آرايش دقت کرد. هرکس مى‌بايست از لوازم آرايش خود استفاده کند و لوازم ديگران را مصرف ننمايد زيرا امکان سرايت بيمارى‌هاى پوستى وجود دارد. در برخى افراد، مواد آرايشى سبب بيمارى‌هاى پوستى مى‌شود در اين صورت بايد به پزشک مراجعه شود تا سبب اين بيمارى‌ها که اکثراً به علت حساسيت شخص نسبت بدان ماده آرايشى است معلوم گرديده و در صورت لزوم از استعمال آن مواد خوددارى شود.
پوست هر قدر که سن زيادتر شود خشک‌تر مى‌گردد در زمستان‌ها نيز به‌علت خشکى هوا پوست دست و صورت که با هواى سرد تماس دارند رطوبت خود را از دست داده خشک مى‌شوند. استعمال صحيح روغن‌ها، لوسيون‌ها يا کرم‌ها از تبخير سريع و بيش از اندازه پوست جلوگيرى مى‌کند. در صورت مصرف مواد آرايشى پوست لازم است هنگام شب قبل از خواب تمام مواد آرايشى را به‌وسيله آب و صابون ملايم و يا کرم پاک‌کننده پاک نمود. وراثت در رنگ پوست و بافت آن تأثير زياد دارد و هم‌چنين سن نيز در لطافت و نرمى آن مؤثر است. با اين همه تغذيه خوب، مراقبت مناسب از پوست و استعمال صحيح مواد آرايشى در هر سنى کمک مى‌کند که پوست به‌بهترين حالت نمايان شود.
مثلى است معروف که مقدار پولى که يک خانم معمولى براى مراقبت از پوست مو و ناخن خود مصرف مى‌کند بيش از پولى است که براى مخارج پزشکى خرج مى‌کند. البته قيافه جذاب سرمايه بزرگى است ولى بايد توجه داشت که جلوه پوست و مو بيشتر به تندرستى عمومى و بهداشت مربوط است تا به استعمال مواد آرايشي.
  حمام آفتاب
هواى تازه و مقدار کمى اشعه آفتاب براى بهداشت و زيبايى مؤثر بوده و شادى‌آور مى‌باشد ولى آفتاب زياد و باد شديد براى پوست زيا‌ن‌آور است. در معرض آفتاب قرار دادن بيش از اندازه پوست باعث پير شدن، خشکي، چين و چروک و چرم گونگى پوست مى‌شود. ضمناً آفتاب و اشعه ماوراءبنفش زياد ممکن است باعث سرطان پوست بشود.
براى آن دسته از افراد که به اشعه‌ آفتاب حساسيت ندارند روش معمولى حمام آفتاب و برنزه شدن تدريجى توصيه مى‌شود. براى جلوگيرى از سوختگى آفتاب لازم است به مدت و طرز حمام آفتاب گرفتن توجه مخصوص بشود بدين ترتيب که روز اول نبايد بيش از پانزده دقيقه در آفتاب ماند و روزهاى بعد هر روز پانزده دقيقه به آن افزود. لوسيون‌هاى محافظت از اشعه آفتاب مى‌توانند مقدار سوختگى را در حداقل نگه‌دارند. براى توقف طولانى در آفتاب هميشه يک ماده جذب‌کننده اشعه به‌کار ببريد و حداقل هر دو ساعت يک‌بار آن را تجديد کنيد. هم‌چنين بعد از هر بار شنا کردن و يا پاک‌شدن لوسيون از روى پوست بايستى آن را تجديد نمود. به‌خاطر داشته ‌باشيد که هيچ محلولى پوست شما را براى مدت نامحدودى در برابر آفتاب حفظ نمى‌کند و تجديد لوسيون هميشه لازم است.


همچنین مشاهده کنید