جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

ارزیابی غذائی


ارزيابى رژيم غذائي، پايه و اساس مشاوره‌ تغذيه‌اى است و همراه با اطلاعات آنتروپومتريک (تَن‌سنجي)، بالينى و آزمايشگاهى مى‌تواند چارچوب خوبى از وضع تغذيه فرد مورد بررسى فراهم کند.
  ۲۴ ساعت يادآمد خوراک
عمومى‌ترين روش به‌دست آوردن اطلاعات غذائى است. از طريق مصاحبه يا پرسش‌نامه از فرد خواسته مى‌شود تا تمام مواد غذائى و نوشيدنى‌هائى که در ۲۴ ساعت گذشته مصرف کرده به‌خاطر آورد و گزارش کند. به ياد نياوردن کامل يا دقيق هر آنچه خورده شده، مشکل در توضيح مقدار مصرف، بازگو نکردن حقيقت به دلايلي، معمولى نبودن غذاى مصرفى روز قبل، از اشکالات اين روش است. گاهى در اين روش مصرف معمولى يک روز پرسش مى‌شود. اين شيوه نيز همان مشکلات فوق‌الذکر را دارد و براى کسانى که عادات غذائى نامرتب دارند، مناسب نيست.
  فهرست بسامد مواد غذائى
در اين روش، فراوانى مصرف مواد غذائى با استفاده از ليست‌هاى کنترل مشخص مى‌شود و گاهى اطلاعات ۲۴ ساعت ياد‌آمد خوراک را نيز کنترل مى‌کند. فهرست‌هائى که براى کنترل مضاعف طراحى مى‌شوند تعداد زيادى از مواد غذائى را شامل مى‌شود. برحسب هدف فهرست کنترل، ليست ممکن است حاوى بسيارى از مواد غذائى باشد يا فقط مواد غذائى که ترکيب خاصى دارند، مثلاً مواد غذائى داراى مقدار زياد چربى‌هاى اشباع شده را شامل شود.
  يادداشت خوراک (Food Diary)
در اين روش، از فرد خواسته مى‌شود هر آنچه را در يک دورهٔ زمانى - چند روز يا گاهى چند هفته يا بيشتر - مى‌خورد گزارش کند. به‌علاوه، ممکن است از وى خواسته شود وقايع مربوط به مصرف غذا مثل ساعت صرف غذا، محل آن، همراهان و حالت خود در هنگام غذا خوردن را بيان کند.
يک گزارش درست ديدگاه خوبى در مورد عادات و رفتار غذائى فرد فراهم مى‌کند و شاخص قابل اعتمادى نسبت به ۲۴ ساعت يادآمد خوراک است. تهيه گزارش وقت‌گير است و ممکن است فرد مورد بررسى همکارى ضعيفى داشته باشد مگراينکه انگيزه خوبى براى او ايجاد شده باشد. آگاهى فرد از اينکه بايد از رژيم غذائى خود گزارش تهيه کند ممکن است سبب ايجاد تغيير در رژيم غذائى او شود، يا براى ساده کردن گزارش يا به‌دليل نشان دادن دريافت غذائى کافى ممکن است تغييراتى در غذاى خود بدهد.
  پيشينه خوراک
پيشينه خوراک معمولاً توسط رژيم‌شناس يا تکنسين رژيم‌شناسى تهيه مى‌شود. تاريخچه غذائى علاوه بر گزارشى از دريافت غذا (که به روش‌هاى ذکر شده به‌دست مى‌آيد)، اطلاعات ديگرى را که مربوط به مصرف غذا توسط فرد است، نيز شامل مى‌شود. اطلاعاتى در مورد پيشينه پزشکي، يافته‌هاى آنتروپومتريک، بالينى و آزمايشگاهى در ارتباط با تغذيه و وضعيت اجتماعى - اقتصادي، شرايط خانوادگى و شغلي، سطح فعاليت، تسهيلات تهيه غذا، سلامت دندان‌ها، داروهاى مصرفى و هر عامل ديگرى که ممکن است بر وضع تغذيه اثر بگذارد، جمع‌آورى مى‌شود. بيشتر اين اطلاعات در پرونده پزشکى يا بهداشتى در دسترس است.
  ارزشيابى غذائى
پس از اينکه اطلاعات غذائى جمع‌آورى شد، با استاندارد مقايسه مى‌گردد. هرم راهنماى غذائى عموماً به‌عنوان استاندارد به‌کار مى‌رود.


همچنین مشاهده کنید