مواد معدنی

مواد معدنى

آهن

جذب آهن در اين سنين به‌طور معنى‌دارى کاهش نمى‌يابد؛ ولى کمبود آهن در بين سالمندان به‌علت عدم دريافت کافى آهن و يا کاهش جذب آهن غيرهم در اثر آتروفى يا تحليل معده و کاهش اسيدکلريدريک ديده مى‌شود. شيوع کم‌خونى ناشى از کمبود آهن در افراد مسن کم و اغلب در ارتباط با شرايط مزمن نظير عفونت، التهاب مفاصل، سرطان و نارسائى کليه مى‌باشد و اين شواهد نشان مى‌دهد که RDA آهن براى افراد مسن کافى مى‌باشد.

کلسيم

توده استخوانى تا دهه سوم زندگى افزايش مى‌يابد. عدم دريافت کافى کلسيم در خلال رشد ممکن است سبب نرسيدن به حداکثر توده استخوانى ممکن گردد و هم‌چنين ممکن است به شکستگى‌هاى استخوانى در دوران سالمندى منجر شود. در دهه‌هاى بعدى نيز دريافت کافى کلسيم جهت حفظ توده استخوانى لازم است. بايستى در نظر داشت که جذب روده‌اى کلسيم به‌خصوص در خانم‌ها در سنين پيرى کاهش مى‌يابد؛ چرا که استروژن کاهش يافته است و از آنجائى‌که ميزان هيدروکسيله شدن ويتامين D نيز کاهش مى‌يابد، دريافت ۱۵۰۰ ميلى‌گرم کلسيم براى سالمندان بالاى ۶۵ سال توصيه مى‌گردد که ۳۰۰ ميلى‌گرم بيشتر از RDA جديد مى‌باشد، زيرا که RDA جديد از ۸۰۰ ميلى‌گرم کلسيم روزانه در سال ۱۹۸۹ به ۱۲۰۰ ميلى‌گرم در روز افزايش يافته است. در مورد افرادى‌که نسبت به شير عدم تحمل دارند، بايستى منابع غيرلبنياتى کلسيم‌دار نظير برگ‌هاى سبزيجات سبز، کلم، شاهى آبي، صدف‌ها، کنسرو ماهى‌هاى کوچک استخوان نظير ساردين را توصيه نمود.

روى

دريافت روى در افراد مسن کمتر از نيمى از مقدار توصيه شده RDA مى‌باشد. به‌ علاوه کارآئى جذب روى در اين دوران کاهش مى‌يابد و مصرف بسيارى از داروها مى‌تواند به جذب روى در اين دوران آسيب برساند و شواهد کمبود روى که شامل کاهش حس چشائى و التهابات پوستى مى‌باشد، اغلب به عوارض مربوط به اين دوران و نه به عوارض ناشى از کمبود روى نسبت داده مى‌شود. RDA روى در دوران سالمندى ۱۵ ميلى‌گرم در روز براى مردان و ۱۲ ميلى‌گرم در روز براى زنان مى‌باشد.

با توجه به نيازهاى تغذيه‌اى در اين دوران، ارزيابى وضعيت تغذيه‌اى سالمندان حائز اهميت بسيار مى‌باشد و تحقيقاتى در اين زمينه جهت مشخص کردن سلامت تغذيه‌اى آنها انجام شده است. در سال ۱۳۷۵ نيز تحقيقى در زمينه بررسى وضع تغذيه سالمندان ساکن در خانه‌هاى سالمندان بخش خصوصى شهر تهران انجام گرفت که ۶۳ زن۷=۷۹ ساله و ۳۷ مرد ۹=۷۹ساله به‌طور تصادفى از ۳ آسايشگاه تحت پوشش سازمان بهزيستى استان تهران انتخاب شدند و از نظر دريافت غذائى و اندازه‌هاى تن‌سنجى شامل قد، وزن، نمايه توده بدنى (BMI) مورد بررسى قرار گرفتند. ميزان مواد مغذى دريافتى به کمک روش توزين و ثبت ۵ روزه کليه مواد غذائى مصرفى تعيين شد و با جدول ميزان توصيه شده موارد مغذى مقايسه گرديد. BMI نيز پس از محاسبه با نمودارهاى استاندارد به تفکيک سن و جنس مقايسه گشت.

اين بررسى نشان مى‌دهد که دريافت روزانه اغلب مواد مغذى نظير پروتئين، ويتامين A، ريبوفلاوين و کوبالامين در اين سالمندان ناکافى بود و به‌علاوه حدود نيمى از سالمندان مورد بررسى از نظر BMI زير صدک پنجم استاندارد قرار داشتند. بررسى ديگرى نيز به روش توصيفى بر روى ۱۷۰ فرد سالمند شهر تهران که داراى سن ۶۵ سال يا بالاتر بود نيز، انجام گرفت که در آن بين مردان و زنان سالمند تهران اختلاف زيادى در دريافت مواد مغذى ديده شد. و دريافت انرژى و تمام مواد مغذى به استثناء ويتامين‌هاى B₁ و B₁₂ در مردان بيشتر از زنان سالمند مشاهده گرديد. سالمندان شهر تهران در مورد اکثريت مواد مغذى خصوصاً ويتامين‌هاى B₅ و B₂ دچار کمبود بوده و ميزان مورد نياز خود را دريافت نکرده‌اند. از نظر انرژى دريافتى ۵۱ % نمونه‌ها کمتر از ميزان استاندارد انرژى دريافت کرده‌اند و اين مقدار براى پروتئين ۴۲% بود. در مجموع يافته‌هاى اين دو پژوهش حاکى از کافى نبودن سطح تغذيه سالمندان ساکن در خانه‌هاى سالمندان بخش خصوصى و ضرورت توجه به ارائه خدمات و حمايت تغذيه‌اى براى اين قشر آسيب‌پذير است.