جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

دورکاری برای کارکنان خدمات کتابداری و اطلاع‌رسانی


واضح است که همهٔ کارها براى دورکارى تناسب ندارند. قفسه چينى کتاب‌ها بايد در محل انجام گيرد، بسيارى از مراجعين کتابخانه در انجام پرس‌وجوها انتظار تماس رودررو را دارند. با اين حال هنگامى که کارها مورد تحليل قرار مى‌گيرند، اغلب در مى‌يابيم که بعضى از اجزاء به‌خصوص در عصر کتابخانه‌هاى ديجيتالى مى‌توان از راه دور انجام داد. کارهائى که مى‌توان آنها را با موفقيت دور از محل اصلى کار انجام داد، در چند خصيصه با هم مشترک هستند:
- خروجى‌ها به‌راحتى قابل سنجش و تعريف هستند.
- نياز اندکى به برقرارى ارتباط رودررو دارند.
- ميزان الزام‌هاى فيزيکى در حداقل است (مثلاً نياز به دسترسى مکرر به پوشه‌ها يا به تجهيزات حجيم ندارند).
دورکارى بايد بيشتر شامل کار فکرى باشد تا کار يدي. کار بايد به‌خودى خود راضى‌کننده باشد و فقط به بازخورد خارجى در برابر پاداش متکى نباشد. بايد گستره‌اى از اقدامات گوناگون وجود داشته باشد که به دورکاران دورنمائى از اهداف ارائه دهد و با حداقل نظارت، آنها را رها کند تا به کار بپردازند. کارهائى که مستلزم دوره‌هاى طولانى تمرکز در محيط‌ آرام هستند، همين‌طور کارهائى که مستلزم سفرهاى فراوان هستند، براى دورکارى بسيار مناسب هستند.
دورکارى بيشتر براى افرادى مناسب است که دورنماى ارتقاء شغلى آنان بسيار به توسعهٔ مهارت‌هاى فردى و همين‌طور به آگاهى کافى از فرهنگ شراکتى وابسته است.
کارهاى دورکارى نوعاً مشتمل بر نوشتن گزارش، پژوهش، بازيابى اطلاعات درون‌خطي، ويرايش، نمايه‌سازي، فهرست‌نويسي، ترجمه، برنامه‌نويسى رايانه، ورود داده‌ها و واژه‌پردازي، و امور اجرائى است.
برخى از فعاليت‌ها داراى عناصرى هستند که مى‌توان از راه دور انجام داد. مثلاً اگرچه دوره‌هاى مهارت‌آموزى براى کارکنان يا کاربران عموماً در زمان و مکان مشخصى عرضه مى‌شوند، مى‌توان آنها را در خارج از محل اداره برگزار کرد. با استفادهٔ فزاينده از اينترنت، دوره‌ها براى آموزش راه دور هم نوشته مى‌شوند. نيلز (۱۹۹۴) اشاره مى‌کند که اگرچه يک کارمند ممکن است نياز محسوسى به تعامل رودررو داشته باشد، مى‌توان اين تعاملات را طورى درهم فشرد که همگى در طى يک تا دو روز هفته رخ دهند. اين کار را اگر تعاملات رودرروى درخواستى در قالب جلسات هفتگى کارکنان يا ديگر رخدادهاى منظم انجام شود به راحت‌ترين وجه مى‌توان ترتيب داد.
برخى از نويسندگان نسبت به توان بالقوهٔ دورکارى در فراهم آوردن فرصت‌هاى جديد براى دست‌اندرکاران خدمات کتابدارى اطلاع‌رسانى خوشبين هستند. مثلاً لت (۱۹۹۴) بر اين باور است که کتابداران آينده شايد که دورکار هم باشند. وى آنان را در نقش مشاور، عضو تيم تحقيقات، راهنماى شبکه، آموزشگر و مدير اطلاع‌رسانى مى‌بيند.


همچنین مشاهده کنید