| برخى مشاهدات، ساختار زيربنائى يا محتواى برنامه‌هاى حرکتى را در حافظهٔ حرکتى بلند مدت آشکار مى‌کند و چگونگى ارائهٔ حرکات را در سيستم عصبى مرکزى بيان مى‌کند. در حافظهٔ شما چه چيزى است که حرکات را خاص خود شما مى‌کند؟ ساختارى که در آن پارامترها را به‌کار مى‌بريد کدام است؟ اينها چند نمونه از سؤالاتى است که در اين مبحث به آن مى‌پردازيم. لذا مطلب مهم در اين قسمت، تعيين‌کننده‌هاى دقت در حرکات سريع است.
|
|
| تعيين‌کننده‌هاى دقت در حرکات سريع
|
|
| اين مبحث به‌شرح اصول يا قوانين حرکات ساده و چگونگى زمان لازم براى تغيير حرکت و افزايش مسافت و تأثير آن بر دقت مى‌پردازد. اين اصول در بسيارى از روش‌ها شبيه به قوانين سادۀ فيزيک و مکانيک است که عمل اشياء فيزيکى را در جهان تعريف مى‌کند. بدين لحاظ، اين اصول بنيادى مبناى بسيارى از دانش‌ها را که به حرکات مربوط هستند، تشکيل مى‌دهد. يکى از اساسى‌ترين اين اصول مربوط است به روابط بين دقت حرکت و سرعت و دامنهٔ آن. در اين مبحث مطالب زير از اهميت به‌سزائى برخوردار هستند: سرعت حرکت، مسافت حرکت و دقت، مبادلهٔ سرعت با دقت، منابع خطا در حرکات سريع و ترتيب اصول.
|
|
|
|
| فرض کنيد بايد شيئى مانند يک باتون را با سرعت زياد به سوى هدفى حرکت دهيد که در اين حرکت، دقت فضائى منظور اصلى شما است. چنانچه زمان و فاصلهٔ حرکت تغيير کند، دقت شما چگونه تغيير خواهد کرد؟ اين عوامل در حرکت‌هاى هدف‌گيرى مطالعه شده‌اند.
|
|
| منابع خطا در حرکت‌هاى سريع
|
|
| چرا در حرکات سريع که براى پردازش و اصلاح حرکت زمان کمى وجود دارد، با افزايش فاصلهٔ حرکت و کاهش زمان آن، خطاى بيشترى به‌وجود مى‌آيد؟ به‌نظر مى‌رسد پاسخ اين سؤال در فرآيندهاى نهفته باشد که برونداد برنامهٔ حرکتى در دستگاه عصبى مرکزى را به حرکت اندام‌هاى بدن تبديل مى‌کنند. برنامه‌هاى حرکتي، مسؤول نظم و ترتيب انقباض‌هاى عضلانى و مقدار نيروى توليد شده در هر عضله است.
|
|
| اين منابع خطا چگونه دقت حرکت را کم مى‌کند؟ مدتى است اين واقعيت روشن شده است که اگر کسى در نوبت‌هاى متوالى بخواهد نيروى يکسانى را توليد کند، نيروى واقعى به‌وجود آمده تا حدودى غير يکنواخت خواهد بود. امروزه، تصور مى‌شود اين تغييرپذيرى به‌وسيلهٔ فرآيندهاى نوفه‌دار - Noisy که تکانش‌هاى دستگاه عصبى مرکزى را به فعاليت واحدهاى حرکتى عضلانى تبديل مى‌کنند و نهايتاً از طريق وترها به استخوان نيرو وارد مى‌آورند، ايجاد مى‌شود. ايجاد مى‌شود. همچنين اين امر ناشى از انقباض‌هائى است که به‌وسيلهٔ فعاليت‌هاى مختلف بازتابى توليد مى‌شود.
|
|
| البته حضور فرآيندهاى نوفه‌دار در اين دستگاه بدين معنى است که نيروهاى ايجاد شده در انقباض‌ها دقيقاً همان مقدارى نيست که سطح اجرائى درصدد ايجاد آن است.
|
|
| علت افزايش سرعت حرکت که با دقت حرکت تداخل مى‌يابد در زير آمده است:
|
|
| - نيروهاى نسبى انقباض عضلات مختلف يکى از عوامل اصلى براى تعيين مسير مناسب حرکت عضو است؛
|
|
| - همگام با افزايش نيرو، ناهمسانى اين نيروها نيز افزايش مى‌يابد؛
|
|
| - وقتى زمان حرکت کم شود، نيروى بيشترى مورد نياز است؛
|
|
| - وقتى دامنهٔ حرکت زياد شود، نيروى بيشترى مورد نياز است؛
|
|
| - نيروى بيشتر، تغييرپذيرى بيشتر را به‌وجود آورده، باعث انحراف بيشتر حرکت از مسير مورد نظر مى‌گردد.
|
|
| سرعت حرکت، مسافت حرکت و دقت حرکت
|
|
| هرکس مى‌داند وقتى کارها با سرعت زياد انجام مى‌شود، ممکن است دقت و اثربخشى آن کمتر شود. ضرب‌المثل قديمى و معروف انگليسى عجله زيان‌بار است -Haste makes waste نشان مى‌دهد که اين ايده براى قرون زيادى شايع بوده است. وودورث Woodworth (در ۱۸۹۹) در اوايل تاريخى تحقيقات مهارت‌هاى حرکتي، اين پديده را مورد پژوهش قرار داد. او نشان داد که هنگام کشيدن خط، اگر سرعت و طول آن را زياد کنيم، از دقت حرکت کاسته مى‌شود.
|
