علل انسانی

علل حوادث بر چند نوع است و آنها را مى‌توان به دو گروه عمده تقسيم نمود:

علل انسانى

بسيارى از مصنفان عوامل انسانى را در ايجاد حادثه مهم‌تر از عوامل زيست‌محيطى به‌شمار مى‌آورند. عوامل انسانى موجب ۸۵ درصد همهٔ حوادث شناخته مى‌شوند. اين عوامل عبارتند از:

۱. عوامل بدنى کارگر: ممکن است توانايى بدنى کارگر براى انجام کار مورد نياز کافى نباشد، مثلاً تيزبيني، يا ميزان شنوايى او ممکن است ناقص باشد.

۲. عوامل فيزيولوژيک:

- جنس: مطالعات نشان داده که زنان در مشاغل قابل مقايسه بسيار کمتر از مردان حادثه مى‌آفرينند، در يک بررسى که در کلکتهٔ هندوستان انجام شده اين نسبت در حوادث گزارش شده پنج به بيست و چهار بوده است.

- سن: هر چه شخص جوان‌تر باشد بيش از ديگران در ايجاد حادثه دخيل است. سنين خيلى بالا هم دوباره مستعد به ايجاد حادثه مى‌شوند.

- زمان: در آغاز روز حوادث کمتر هستند و با افزايش خستگى کارگران حوادث هم افزايش مى‌يابند.

- تجربه: نزديک به پنجاه درصد کارگرانى که ايجاد حادثه کرده‌اند در شش ماه اول اشتغال، بيست و سه درصد در شش ماه دوم بوده‌اند و تنها سه‌ درصد در شش‌ماهه‌هاى بعد در بعضى صنايع بوده‌اند و از اين‌رو تجربه در بروز حادثه يک عامل مهم به‌شمار مى‌رود.

- ساعات کار: هرگاه ميزان ساعات کار روزانه يا هفتگى افزايش يابد بروز حادثه هم افزايش مى‌يابد.

۳. عوامل روان‌شناختي: اين عوامل عبارتند از عوامل روانى مؤثر در ايجاد حادثه توسط شخص، شامل بى‌دقتي، بى‌توجهي، غرور زياد، کندى کار مغز، ناداني، بى‌تجربگي، فشار عاطفى استعداد ايجاد حادثه به‌نظر مى‌آيد که عوامل روان‌شناختى از عوامل فيزيولوژيک مهم‌تر باشند.

علل زيست‌محيطى

از علل زيست‌محيطى مؤثر در بروز حادثه مى‌توان عوامل ذيل را نام برد: گرما، کم‌بودن روشنايي، رطوبت، سروصدا، و نامطمئن بودن ماشين‌ها، عللى که مستقيم به خرابى ماشين‌ها مربوط مى‌شوند ده تا بيست درصد همهٔ حوادث هستند.

پيشگيرى

پيشگيرى از حادثه يک موضوع جالب است. مطالعات نشان داده که نود و هشت درصد حوادث را مى‌توان پيشگيرى نمود. اصول پيشگيرى عبارتند از:

۱. معاينهٔ قبل از به‌کار گماردن به اندازهٔ کافى

۲. آموزش شغلى کافى

۳. آموزش مداوم

۴. اطمينان از بى‌خطر بودن محيط کار

۵. تأسيس بخش ايمنى در سازمان يا مهندسى ايمنى صلاحيت‌دار

۶. بررسى‌هاى دوره‌اى براى يافتن خطرات

۷. گزارش‌دهى دقيق و نگاه‌دارى گزارش‌ها و نوشته‌ها.