جِرم(Mass)

لَختى (Inertia)

موقعى که يک جسم در حال سکون قرار گرفته باشد تمايلى به انجامى هيچ کارى غير از استراحت و حفظ وضعيت اوليهٔ خود ندارد. دمبل‌هاى سنگينى که روى کف‌پوش‌ اتاق تمرينات وزنه‌بردارى افتاده‌اند اين اکراه در جنبش و مقاومت در مقابل حرکت را به‌خوبى نشان مى‌دهند. به همين طريق جسمى که در حال حرکت باشد تمايلى به تغيير وضع حرکت خود نشان نمى‌دهد. بازيکنان دفاع روى تور در واليبال، وقتى که آبشار محکم و سريعى را دفاع مى‌کنند شاهد بر اين مدعا خواهند بود. اين ويژگى‌ جسمى را که سخت مايل است وضعيت خود را در هر حالى که هست حفظ نموده و در مقابل هر نوع تغيير مقاومت و ايستادگى کند اصطلاحاً اينرسى يا لَختى جسم مى‌گويند.

جِرم (Mass)

مقدار ماده‌اى که در ترکيب يک جسم به‌کار رفته است توده يا جِرم جسم مى‌نامند. جِرم جسم معيار خوبى است تا بدانيم آن جسم تا چه اندازه‌ داراى اينرسى مى‌باشد. بنابراين دمبل سبک راحت‌تر از دمبل سنگين از زمين برداشته مى‌شود. در اينجا دمبل سبک داراى جرم کمتر و دمبل سنگين داراى جرم بيشترى مى‌باشد. همين‌طور دو توپ با جرم‌هاى مختلف را که روى زمين در حال غلتيدن هستند در نظر بگيريد. توپ سبک‌تر براى کسى که مى‌خواهيد در وضعيت حرکت اين دو توپ تغييرى بدهد نسبت به توپ سنگين‌تر راحت‌تر است.

فشار

هرگاه نيروى وارده بر روى جسم (واکنش نيروى حاصل از زمين) که مساوى وزن بدن يک فرد مى‌باشد بر سطح اتکاء تقسيم کنيم، فشار متوسط برحسب واحد فشار به‌دست مى‌آيد.

مفهوم حد متوسط فشار در رابطه با ايمنى و ضرب‌خوردگى در ورزش‌هاى مختلف بسيار حائز اهميت است و در هر صورت مقدار متوسط آن در برخوردهاى مختلف بايد به حداقل کاهش يابد. در ورزش چتربازي، به هنگام نزديک شدن به زمين، ورزشکار بايد توجه کند تا نيروى برخورد را به سطح اتکاء بيشترى منتقل سازد و به مجرد برخورد با زمين بدن خود را به حالت غلتيدن درآورد. چنانچه چترباز به‌خوبى از عهدهٔ اجراء اين فن برنيايد چه بسا در بسيارى از مواقع با شکستگى يک و يا دو پا مواجه ‌شود. پرنده‌هاى پرش ارتفاع و پرش با نيزه نيز با گسترده کردن سطح برخورد بدن خود با بستر و محل فرود فشار را به حداقل مى‌رسانند.

اين اصل در کليهٔ حرکات برخوردى و يا افتادن تا بر روى زمين رعايت مى‌شود و يا در پوشيدن البسه به منظور جلوگيرى از شدت صدمه و حفظ ايمنى ورزشکار از آن استفاده مى‌شود. به‌طور مثال بازيکن فوتبال آمريکائى از کلاه مخصوصى استفاده مى‌کند تا هرگاه توپ پرتاب شده به طرف او به سرش اصابت کند فشار ناشى از ضربه به‌وسيلهٔ سيستم تعليقى که در ساختمان کلاه او به‌کار رفته است گرفته شده و به سطح گسترده‌اى منتقل شود. در ورزش موتورسوارى و يا بوکس از کلاه و دستکش به همين منظور استفاده مى‌شود. کاربرد زانوبند در واليبال و يا ساير ورزش‌ها نيز به همين منظور است.