آزمایش پیش از عرضه

نمايشگاه‌ها و بازديدها

در مورد منابع الکترونيکي، به‌ويژه ديسک‌هاى نورى گران‌قيمت‌تر، بازديد قبل از خريد، بسيار توصيه مى‌گردد، هر چند ضرورت اساسى ندارد. مرور يک منبع در يک نمايشگاه، راه مؤثرى براى رسيدن به درک اوليه از يک پايگاه اطلاعاتى است؛ هر چند تمرکز حواس در اين باره، در حالى که يک مأمور فروش کنار دست شما ايستاده، کار دشوارى است. در صورت امکان، ترتيب دادن يک نمايش حضوري، که فرصتى براى ارزيابى محصول به همکاران و کاربران علاقه‌مند مى‌دهد، خالى از فايده نيست. در صورت وجود وقت، تهيهٔ پيشاپيش فهرستى از درخواست‌ها، براى گريز از تلهٔ فروش، فکر خوبى مى‌باشد. به‌‌علاوه، چه بسا ترتيب دادن بازديدى از منابع مورد استفاده در يک مرکز ديگر، امکان‌پذير باشد. اين بازديد فرصتى را براى تشخيص اينکه آيا کاربران، آن محصول را مى‌پسندند، و آيا کاربرد عملى آن آسان مى‌باشد يا خير، فراهم مى‌آورد. همچنين فرصتى را براى گفتگو دربارهٔ هر يک از مشکلات به‌وجود آمده، و تشخيص اينکه ميزان حمايت آموزشى و فنى مورد نياز احتمالى چقدر است، ايجاد مى‌کند.

دوره‌هاى آزمايشى رايگان

گزينه ديگر در مورد ديسک‌هاى نوري، استفاده از دورهٔ آزمايشى رايگان است که تهيه‌کنندگان، مکرراً براى ديسک‌هائى نظير نمايه‌ها يا روزنامه‌ها که حق اشتراک گران‌ترى دارند ارائه مى‌نمايند. به لحاظ نظري، يک دورۀ آزمايشى شيوه خوبى است که فرصتى را براى سنجش گسترده توسط کارمندان و نيز کاربران فراهم مى‌نمايد. به لحاظ عملى ممکن است اين يک دام باشد - چه بسا کاربران به پايگاه اطلاعاتى مربوطه خيلى علاقه‌مند شوند، خصوصاً اگر اين پايگاه يکى از اولين ديسک‌هاى نورى باشد که در حوزهٔ موضوعى آنها فراهم‌آورى شده. چنانچه ارزيابى کارکنان کتابخانه متفاوت باشد و ديسک برگشت داده شود، بايد منتظر اعتراضات بود.

در صورت امکان بهتر است دورهٔ آزمونى مشتمل بر چند ديسک باشد. در اين صورت، ارزيابى مستلزم کار بيشترى خواهد بود، ولى نتايج احتمالاً عينى‌تر مى‌گردند.

آزمايش پيش از عرضه

بعضاً در جريان آزمايش پيش از عرضه (B - Testing)، فرصتى براى ارزيابى يک منبع جديد فراهم مى‌گردد. در طى اين مرحله، محصول جديد قبل از اينکه به‌صورت تجارى توسط ناشرين آن منتشر گردد، توسط کاربران واقعي مورد ارزيابى قرار مى‌گيرد. آزمايش پيش از عرضه فرصت ارزيابى يک منبع را به‌طور کامل، ولى بدون صرف هزينه فراهم مى‌نمايد. به هر حال اين کار وقت‌گير است و مستلزم تعهد مثبت کارکنان مربوطه مى‌باشد. لازم است که اين کارکنان پيشينهٔ تفصيلى تمام مسائل و پرسش‌هاى به‌وجود آمده را نگهدارى نمايند.

گاهى هيچ يک از اين ابزارهاى انتخاب، موجود نيست يا مناسب نمى‌باشد - مثلاً در کتابخانه‌هاى تخصصى يا دانشگاهى که خريد کتاب را غالباً از روى فهرست‌هاى ناشران انجام مى‌دهند، مجموعه‌هاى به شرط معمولاً داراى موضوعات بسيار عام هستند و علاقه‌اى به کاربرد زياد آن وجود ندارد. بديهى است اين متون تبليغاتى بايد با ميزان مشخصى از بدبينى مورد توجه قرار گيرند و به‌دقت، با پرهيز از انشاء خلاقانه - بازبينى گردند تا معلوم شود که اثر موردنظر تا چه حد از نظر پوشش، سطح، کيفيت، روزآمدي، و البته هزينه، با معيارهاى کتابخانه منطبق مى‌باشد.