سیستم آبیاری بارانی متحرک تفنگی (gun)

سيستم متحرک با لوله چرخ‌دار (wheel_move)

اين سيست از معمول‌ترين سيستم‌هاى آبيارى بارانى مجموعه متحرک است که جابه‌جائى آن به صورت مکانيکى توسط يک موتور که معمولاً در وسط لوله قرار مى‌گيرد انجام مى‌شود شکل (اجزاء اصلى يک سيستم آبيارى بارانى با لوله چرخ‌دار شامل لوله فرعي، چرخ‌ها و ابپاش‌ها)، در اين سيستم يک لوله فرعى که طول آن به اندازه عرض زمين مى‌باشد با شيلنگ خرطومى به لوله اصلى که در امتداد زمين کشيده شده است متصل مى‌شود و عمل آبيارى با خروج آب از آب‌پاش‌هائى که روى لوله فرعى قرارد دارند صورت مى‌گيرد. پس از اتمام آبيارى لوله فرعى توسط چرخ‌هائى که در فواصل معين روى آن قرار داشته و به کمک يک موتور بنزينى که در وسط يا انتهاى لوله نصب شده است به‌جلو حرکت کرده و سپس براى آبيارى در قسمتى ديگر از مزرعه متوقف مى‌شود.

شکل (موتور مولد حرکت براى جلو بردن لوله چرخ‌دار)، در اين سيستم لوله فرعى به‌عنوان محور چرخ‌ها عمل کرده و آيپاش‌ها مجهز به آونگ وزنه‌اى مى‌باشند تا در هر موقعيت به‌طور قائم قرار گرفته و عمل پخش آب با مشکل مواجه نشود.

شکل (آب‌پاش‌هاى آونگى نصب شده روى لوله چرخ‌دار)، در سيستم آبيارى بارانى با لوله چرخ‌دار قطر لوله فرعى ۱۰۰ يا ۱۲۵ ميلى‌متر (۴ يا ۵ اينچ) و طول آن بسته به عرض زمين تا ۸۰۰ متر مى‌رسد. قطعات لوله فرعى هر کدام ۱۲ متر و چرخ‌ها در محل اتصال لوله‌ها قرار مى‌گيرند. فواصل استقرار لوله فرعى براى آبيارى زمين معمولاً ۱۸ متر است. بناراين فواصل هيدرانت‌ها روى لوله اصلى مى‌تواند ۱۸ يا ۳۶ متر باشد. قطر چرخ‌ها بسته به‌نوع زراعت‌ متفاوت بوده اما معمول‌ترين اندازه براى قطر چرخ‌ها ۱۲۰، ۱۵۰، ۱۶۰ و ۱۹۰ سانتى‌متر است. لوله اصلى در کنار زمين و يا در وسط آن قرار مى‌گيرد. بنابراين ورود آب به لوله فرعى يا از کنار و يا از وسط صورت مى‌گيرد. پس از آنکه با جلو رفتن لوله، آبيارى مزرعه کامل شد، لوله خالى به عقب برگشت داده شده و در موقعيت اوليه قرار مى‌گيرد. در نوعى ديگر از روش آبيارى محل استقرار لوله فرعى يک درميان صورت مى‌گيرد به‌طورى‌که مثلاً در هنگام جلو رفتن لوله فرعى استقرارهاى فرد (۱، ۳، ۵،...) و در برگشت استقرارهاى زوج (۲، ۴، ۶، ...) آبيارى مى‌شود.

سيستم آبيارى بارانى متحرک تفنگى (gun)

يکى ديگر از سيستم‌هاى آبيارى بارانى مجموه متحرک، آب‌پاش‌هاى تفنگى (Gun) است. اين دستگاه‌ها از يک آب‌پاش بسيار بزرگ (Big-Gun- Sprinkler) که روى اراّبه چرخ‌دار يا تريلر نصب شده است کشيل شده و آب با فشار زياد از دهانه آبپاش خارج مى‌شود. شعاع ۱رتاب ممکن است تا ۱۰۰ متر و حجم آب خروجى تا ۵۰۰۰ ليتر در دقيقه برسد. به‌ همين دليل اين دستگاه‌ها را آبپاش‌هاى حجيم (Large-Volume Sprinkler) نيز مى‌نامند. فشار مورد نياز براى کار آب‌پاش‌هاى تفنگى زياد و حدود ۵ تا ۱۰ اتمسفر است. از اين دستگاه‌ها به خوبى مى‌توان در پخش پساب‌ها و کودهاى مايع روى مزارع استفاده کرد.