جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

طراحی سیستم‌های آبیاری در نوارهای شیب‌دار


از نظر کلى نوارهاى شيب‌دار مشابه کرت‌هاى مسطح مى‌باشند. به ‌جز اينکه در جهت طولى داراى شيبت هستند و در جهت عرضى نيز ممکن است شيب محدودى داشته باشند. نوارهاى شيب‌دار به‌طور کامل محصور نيستند يعنى انتهاى آنها باز است و آب مى‌تواند از آنها خارج شود. اين وضعيت مشابه فاروهاى شيب‌دار مى‌باشد. نوارهاى شيب‌داربيشتر در زمين‌هائى کاربرد دارد که به‌دليل محدود بودن عمق خاک امکان تسطيح و مسطح کردن زمين نباشد اين روش براى خاک‌هائى مناسب است که نفوذپذيرى آنها متوسط است (نسبتاً کم تا نسبتاً زياد) خاک‌هائى که نفوذپذيرى انها زياد است براى اين روش هيچگونه تناسبى ندارند. همچنين در خاک‌هائى که نفوذپذيرى آنها بسيار کم است براى آنکه تا عمق مورد نظر خيس شوند، مى‌بايست مدت زيادى آب روى آنها قرار داشته باشد و چون انتهاى نوارهاى شيب‌دار باز است اين امر موجب تلفات آب به‌صورت رواناب مى‌شود. بهترين زمين از نظر شيب براى اين سيستم زمين‌هائى است که شيب آنها از ۵/۰ درصد کمتر باشد. اگر در زمين گياهانى غير از غلات کاشت شده باشد شيل‌هاى تا ۲ درصد هم قابل قبول است و اگر غلات کشت شده باشد مى‌توان زمين‌هاى با شيب تا ۴ درصد را هم با اين سيستم آبيارى کرد.
شکل‌هاى (يک نوار شيب‌دار با وسعت متوسط در جلو عکس دريچه‌اى مشاهده مى‌شود که آب از آن وارد کرت مى‌شود) و (مراحل اوليه آبيارى در نوارهاى شيب‌دار. در اين نوار مدخل ورود آب درگوشهٔ نوار قرار گرفته است) دو نمونه از کرت‌هاى نوارى را نشان مى‌دهد. وسعت زياد نوار نشان مى‌دهد که در اين سيستم براى آنکه آب بتواند تا حد قابل قبولى يکنواخت روى نوار توزيع شود مى‌بايست دبى ورودى زياد باشد. از طرف ديگرنوار به اين بزرگى را مى‌بايست به‌خوبى شيب‌بندى کرد تا راندمان الگوى توزيع بالا باشد.
منحنى‌هاى پيشروى و پسروى در کرت‌هاى شيب‌دار تا حد زيادى از شکل (مراحل مختلف الگوى جريان آب روى خاک) تبعيت مى‌کند. بالاترين راندمان زمانى بدست مى‌آيد که به هر نقطه از کرت براى نفوذ آب فرصت مساوى داده شود و اين وضعيت گاهى حاصل مى‌شود که عمق آب داده شده به کرت مساوى عمق ناخالص آبيارى و فرصت نفوذ در انتهاى کرت برابر زمان لازم براى نفوذ عمق خالص آبيارى باشد.


همچنین مشاهده کنید