پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا
زمینههای جامعهشناختی و روانشناختی
نگاهى به تاريخچهٔ تحقيقات انجام شده با رويکرد استفاده و رضامندي، توجه روزافزون اينگونه تحقيقات را به متغيرهاى مختلف جامعهشناختى و روانشناختى مداخلهکننده در فرآيند استفاده و رضامندي از رسانه نشان مىدهد. تحقيقات اوليه يا تنها به استفاده و رضامندى از يک رسانه يا رسانههاى مختلف پرداخته يا محتواى خاصى را مطرح کرده و يا يک يا چند متغير جمعيتشناختى را در نظر گرفته بودند. در قدمهاى بعدي، با توجه به متغيرهاى بيشتر و وارد کردن متغيرهاى پيچيدهتر روانشناختى و جامعهشناختى در طرحها، به تحليلهاى معتبرترى از چگونگى استفادهٔ مخاطب از رسانه و رضامندى حاصل از آن دست يافتند. شايد بتوان بارزترين مصداق از اين کوششها را دخالت دادن عاملى با عنوان شيوهٔ زندگي، که خود در برگيرندهٔ متغيرهايى جامعهشناختى و روانشناختى چون رفتارها، نظريهها و علائق است، و همچنين کاربرد نظريهٔ انتظار - ارزش در اينگونه تحقيقات، دانست. |
مىتوان گفت پيچيده بودن فرآيند اثرگذارى متغيرهاى گوناگون (بهويژه متغيرهاى روانشناختى و جامعهشناختي) بر استفاده و رضامندى از رسانهها و در نهايت، اثرپذيرى از آن، سالها است مدّنظر محققان هوادار اين رويکرد بوده است. چنان که کاتز مىگويد: پيام قوىترين رسانهها نيز بر فردى که در زمينهٔ اجتماعى و روانشناختى خود براى آن استفادهاى ندارد، تأثير نمىگذارد (۱۹۵۹). مورتون (Morton) در ۱۹۴۹ نيز علاوه بر زمينههاى روانشناختي، به زمينههاى جامعهشناختى و ضرورت توجه به آن در بررسى رضامندى حاصل از رسانههاى جمعى اشاره مىکند و مىگويد: رضامندىهاى حاصل از رسانههاى جمعى تنها جبهٔ روانشناختى ندارد، بلکه حاصل نقشهاى مشخص اجتماعى کسانى که از اين رسانهها استفاده مىکنند نيز هست. اما سرعت تکامل اينگونه تحقيقات تنها در سالهاى اخير بهنحو چشمگيرى افزايش يافته است. شايد بتوان يکى از مهمترين عوامل را پيشرفت سريع در تحليل آمارى چند متغيرى دانست. با عرضهٔ بستهٔ نرمافزار رايانهاى LISREL (جورسکوگ و سوربوم -Uoreskog & Sorbom، در ۱۹۸۹)، تحليل عوامل روانشناختى و جامعهشناختى ميسر شد. همچنين با بهکارگيرى "Q-Methodology" امکان طبقهبندى مخاطبان با در نظر گرفتن متغيرهاى مختلف جامعهشناختى و روانشناختى آنها فراهم آمد. |
با اين حال، شرايط اجتماعى و روانشناختى که باعث مىشود مردم براى ارضاى نيازهاى خاصى به رسانههاى جمعى روى آورند، هنوز کاملاً شناخته نشده است. اکثر نظريهپردازان اين رويکرد معتقدند بهرغم تلاشهايى که در روشن ساختن شرايط محيطي، فرهنگي، روانى و همچنين نحوهٔ تعامل مخاطب با رسانه انجام يافته، سؤالهاى بسيار مهمى هنوز بدون پاسخ مانده است. |
در تائيد اين مسئله، مکليود و بکر (Mcleod & Becher) در ۱۹۸۱ اظهار داشتهاند: موقعيت ساختار اجتماعى الگوهاى انگيزشى و توانايى استفاده از محتواى رسانه براى دستيابى به رضامندي، موضوعى است که دربارهٔ آن به اندازهٔ کافى تحقيق نشده است. مسلماً واقعيتهايى نظير فقر، زندگى در محيطهاى فاسدکنندهٔ شهرى و موارد شبيه اين، با استفاده از رضامندى از رسانهها و آثار آن بر مخاطبان، مرتبط است. |
در اين باره، پالمگرين نيز در گزارش سال ۱۹۸۴ خود مىگويد: اگر قرار است استفادهٔ مخاطبان از رسانههاى جمعى جايگاه مناسب خود را در زمينهٔ اجتماعى و فرهنگى بيابد، بايد بررسىهاى نظرى بسيارى در زمينههى اجتماعى انجام پذيرد. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران توماج صالحی پاکستان سریلانکا حجاب مجلس شورای اسلامی کارگران رهبر انقلاب دولت رئیسی سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور
کنکور هواشناسی سازمان سنجش سیل تهران زنان شهرداری تهران پلیس سلامت قتل فراجا سازمان هواشناسی
قیمت خودرو قیمت دلار قیمت طلا خودرو دلار بانک مرکزی بازار خودرو ارز قیمت سکه ایران خودرو سایپا تورم
تلویزیون ترانه علیدوستی فیلم سینمای ایران مهران مدیری سحر دولتشاهی کتاب سینما شعر تئاتر صدا و سیما رادیو
کنکور ۱۴۰۳
اسرائیل غزه فلسطین رژیم صهیونیستی آمریکا روسیه جنگ غزه اوکراین طوفان الاقصی اتحادیه اروپا حماس ترکیه
فوتبال پرسپولیس استقلال بازی بارسلونا لیگ برتر انگلیس باشگاه استقلال باشگاه پرسپولیس تراکتور فوتسال تیم ملی فوتسال ایران رئال مادرید
هوش مصنوعی همراه اول تیک تاک ناسا مریخ فیلترینگ فناوری اپل تبلیغات ایلان ماسک سامسونگ
سلامت روان استرس افسردگی داروخانه پیری دوش گرفتن