شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

موومان چهارم: کورال برای تنورها ویولون‌ها و ویولاها هم‌صدا، باسو کُنتینوئو


  موومان چهارم: کورال برای تنورها ویولون‌ها و ویولاها هم‌صدا، باسو کُنتینوئو
در موومان چهارم که محبوب‌ترین موومان کانتات است، نغمهٔ کورال دوباره پدیدار می‌شود. باخ به این موومان چنان علاقه‌مند بود که در واپسین سال‌های زندگی آن را به‌صورت کورال پرلود برای ارگ تنظیم کرد. او در این موومان با سهولتی معجزآسا دو ملودی متضاد را برابر یکدیگر قرار داده است. در آغاز این موومان صدای زهی‌های هم‌صدا را با همراهی کُنتینوئو می‌شنویم که ملودئی گیرا و سلیس را می‌نوازند؛ ملودئی که شاید باخ آن را برای تجسم حرامیدن رقص‌گونهٔ دوشیزگان که سهمگین روانهٔ تالاری دلپذیر شده و در شام عیسی مسیح سهیم می‌شوند' ساخته و پرداخته است. این ملودی در سراسر موومان، هنگامی‌که تنورها به اجراء سرود کورال در برابر آن می‌پردازند، تکرار شده و دگرگون می‌شود.
نغمهٔ کورال در این موومان در مقایسه با موومان آغازی ریتمی تندتر دارد، اما در اینجا نیز عبارت‌های سازندهٔ آن به‌صورت تکه‌تکه شنیده شده و به مددد ملودی ارکستر به یکدیگر پیوند زده شده‌اند.
ریتورنلوی زهی‌ها
  بنی‌اسرائیل آوای نگاهبانان را Zion hört dir Wächter singen, das
  می‌شنود، قلبش از شادمانی می‌تپد، hertz tut ihr vor Freuden springen
  بیدار شده و شتابان برمی‌خیزد. .sie wachet und steht eilend auf
ریتورنلو
  یار، تابناک و پُرشکوه از Ihr Freund Kommt von
   آسمان فرا می‌رسد، Himmel prächig
  استوار در قبض von Gnaden stark
  توانمند در حقانیت، von Wahrheit mächtig
  نور بنی‌اسرائیل تابندگی می‌گیرد، ;Ihr Licht wird hell
  ستارهٔ بختش طالع می‌شود. .ihr Stem geht auf
ریتورنلو
  از راه می‌رسی، از تاج‌گران‌بها، ,Nun Komm du werte Kron
  سرور ما، مسیح، پسر خدا، Herr Jesu. Gottes Sohn.
  درود بر تو باد! !Hosianna
ریتورنلو در تونالیتهٔ مینور.
  ما همگی روانهٔ تالاری دلپذیرشده Wir folgen all'zum Freudensaal
  و در شام عیسی مسیح سهیم می‌شویم. .und halten mit das Abendmahl
ریتورنلو.
  موومان پنجم: رسیتاتیف باس (مسیح) زهی‌ها، باسو کُنتینوئو
  موومان ششم: دوئت باس (مسیح) و سوپرانو (جان) اُبوا، باسو کُنتینوئو
در موومان‌های ۵ و ۶ که به ترتیب رسیتاتیف و دوئت هستند، حال و هوائی اپرائی تداعی می‌شود. موومان پنجم رسیتاتیفی با همراهی است که در آن آواز به‌وسیلهٔ زهی‌ها و کُنتینوئو پشتیبانی می‌شود. دوئت رقص‌گونه و سرخوشانه (موومان ششم) شادی و سرود حاصل از پیوند میان مسیح و جان انسان ر تجسم می‌بخشد - اما می‌تواند تداعی‌کنندهٔ خوشکامی و سعادت هر زوج تازه‌ای نیز باشد. در این موومان، نخست اُبوای سولو به نواختن ریتورنلوی آغازی پرداخته و پس از آن، کم و بیش در سراسر موومان، ملودی آن با خط‌های آوازی در هم تنیده می‌شود.
رسیتاتیف با همراهی زهی‌ها    
  بیا همراه من وارد شو، So geh herein mir, du
  عروس برگزیدهٔ من! !mir erwählte Braut
     
  با تو پیمان بسته‌ام Ich habe mich mit dir in
  در ازلیت و ابدیت! .Ewigkeit vertraut
  چونان مُهری بر دل ,Dich will ich auf mein Herz
  چونان مُهری بر آغوش auf meinen Arm gleich wie
  خواهمت نهاد. ein Siegel setzen
  و شادمانی را باز خواهم گرداند. und dein betrübtes
  به چشمان اندوهناکت. Aug ' ergötzen
  اکنون به فراموشی سپار، ای جان Vergiss, o Seele
  اندوه و دردی را nun die Angst den
  که می‌باید تاب می‌آوردی؛ Schmerz den du erdulden :müssen
  بر سمت چپم تکیه خواهی زد، ,auf meiner Linken sollst du ruh'n
  و راست بر تو بوسه خواهد زد. .und mein Rechte soll dich küssen
دوئت، بخش A؛
ریتورنلوی اُبوا.
   
  جان: یارم از آن من است! !Mein Freund ist mein
  مسیح: و من از آن توام! !Und ich bin dein
  با هم: عشق میان هیچ چیزجدائی نخواهد افکند!  Die Liebe soll nichts
!scheiden
ریتورنلوی اُبوا بخش B.    
  جان: با تو اطعام خواهم شد Ich will mit dir in Himmels
  در میان گل‌های بهشتی، Rosen weiden
  مسیح: با من اطعام خواهی شد Du sollst mit mir in
  در میان گل‌های بهشتی Himmels Rosen weiden
  با هم: آنجا سرشاری سرور، Da Freud die Fülle.da
  آنجا وجد روحانی خواهد بود! !Wonne wird sein
تکرار بخش A؛
ریتورنولی اُبوا
   
  جان: یارم از آن من است! !Mein Freund ist mein
  مسیح: و من از آن توام! !Und ich bin dein
  با هم: عشق میان هیچ چیز Die Liebe soll nichus
  جدائی نخواهد افکند! !scheiden
ریتورنلوی اُبوا.    
باخ، هنگامی‌که به‌عنوان کانتور به استخدام شورای شهر لایپزیگ درآمد، این شرط را پذیرفت که به خلق چنان آثاری برای کلیسا بپردازد که 'ایجادکنندهٔ هیجانی اپرائی' نباشند. موومان‌های پنجم و ششم این کانتات، که می‌‌توانند برای صحنه‌ای عاشقانه در اپرائی باروک نیز مناسب باشند، نشان می‌دهد که باخ چندان نیز در بند این تعهد نبوده است.
  موومان هفتم: کورال ملودی کُر توسط ارکستر مضاعف می‌‌شود
باخ با آوردن دوبارهٔ تم کورال، کانتات ۱۴۰ را کامل می‌کند. در این موومان برای نخستین‌بار پس از موومان اول، تمام خط‌های آوازی و سازی شرکت دارند. در اینجا پرداخت ملودی کورال به گونه‌ای کم‌وبیش ساده و هوموفونیک است و توسط چهار خط آوازی و سازها اجراء می‌شود، سازهائی که به نواختن ملودی ویژهٔ خود نمی‌پردازند و فقط ملودی خط‌های آوازی را مضاعف می‌کنند. در اینجا تم کورال به‌صورت پیوسته و یکپارچه و بدون اینترلودهای ارکستری میان عبارت‌هایش شنیده می‌شود. صدای غنی، هارمونی پُرطنین، و ریتم‌های منظم این مووومان، بیانگر نیایش خداوند، ایمان به او، و شادی حضور در قلمرو پادشاهی او است. بی‌تردید جماعت حاضر در کلیسا در خواندن کورال پایانی، که با ثباتی هر چه تمام‌تر بیانگر همبستگی و اعتقاد آنان بوده است، شرکت می‌جسته‌اند.
سرود ستایش نثار تو باد Gloria sei dir gesungen
جاری بر زبان انسان‌ها و فرشتگان، mit Menschen - und englischen Zungen
نواخته با چنگ‌ها و سنج‌های خوش نوا. mit Harfen und mit Zimbeln schon
دروازه‌های شهر تو به دوازده مروارید آراسته؛ Von zwِlf Perlen sind die Pforten
با فرشتگان مقرب اورنگ پادشاهی تو an deiner Stad; wir sind Konsorten
همنشینیم der Engel hoch um deinen Thron
هیچ چشمی، Kein Aug hat je gespürt
هیچ گوشی، kein Ohr hat je gehört
چنین سروری را هیچ‌گاه ندیده و نشنیده است. solche Freude
از این است که سرخوش و شادمانیم، Des sind wir froh h
آری، آری! !io,ioio
جاودانه غرقهٔ شعفی شیرین. ewig in dulci jubiloilo


همچنین مشاهده کنید