برخلاف مطالعات شاهد - موردى که از اثر بهسوى عامل پيشرفت مىکند روش اساسى بررسىهاى همگروهى کار، در جهت عامل بهسوى اثر است . يعنى در مطالعه شاهد - موردى بههنگام آغاز بررسى مواجهه و بيمارى هردو، قبلاً روى دادهاند ولى در مطالعه همگروهى مواجهه روى داده اما بيمارى هنوز بروز نکرده است.
در جدول زير طرح اساسى يک بررسى همگروهى نشان داده شده است. بررسى با يک گروه - يا همگروه - b + a) مواجه شده با عامل خاص که گمان مىرود با بروز بيمارى مرتبط باشد - و يک گروه (d + c) که با عامل سببى خاص مواجه نشده آغاز مىشود. گروه اول همگروه بررسى و گروه دوم همگروه شاهد ناميده مىشوند.
سپس گروههاى بررسى و شاهد در شرايط کاملاً مشابه و در يک دوره زمان معين بهمنظور تعيين پيامد مواجهه (يعنى شروع بيماري، ناتوانى يا مرگ) پيگيرى مىشوند. در بيمارىهاى مزمن مانند سرطان ممکن است دوره لازم براى پيگيرى بسيار طولانى باشد.