جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

موتیسم انتخابی


برخی کودکان دارای معیارهای اختلالات اضطراب، شامل اختلال اضطراب فراگیر، فوبی اختصاصی، فوبی اجتماعی، اختلال وسواس فکری - عملی، اختلال استرس پس از تروما و اختلالات پانیک هستند. به‌نظر می‌رسد کلومیپرامین و مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سروتونین در کودکان دارای اختلال وسواس فکری عملی مؤثر باشد. اختلال استرس پس از تروما ممکن است ناشی از سوءرفتار جسمی یا جنسی باشد. اختلالات مربوط به مواد، هویت جنسی، خوردن، شبه‌جسمی، خوابیدن و انطباقی هم ممکن است در طی کودکی یا نوجوانی تشخیص داده شوند.
  اختلال اضطراب جدائی
شیوع تخمین شده در کودکان سنین مدرسه ۴-۲% و در نوجوانان ۱۰% است. نسبت مرد به زن ۱ به ۱ است. شروع آن از قبل از مدرسه تا نوجوانی است.
  تشخیص، علایم و نشانه‌ها
- معیارهای تشخیصی DSM-IV-TR برای اختلال اضطراب جدائی:
  الف ـ اضطراب شدید و نامتناسب از نظر رشدی که دربرگیرنده جدائی از خانه یا افرادی است که فرد به آنها دلبستگی (attachment) دارد و با ۳ مورد (یا بیشتر) از موارد زیر نشان داده می‌شود:
    ۱. نگرانی شدید و دائمی در مورد از دست دادن یا احتمال وقوع آسیب در مورد نماد اصلی دلبستگی
    ۲. نگرانی شدید و دائمی در این مورد که یک واقعه نامطلوب منجر به جدائی از یک نماد اصلی دلبستگی خواهد شد (مثلاً گم شدن یا دریده شدن).
    ۳. ناراحتی شدید راجعه هنگامی‌که جدائی از خانه یا نماد اصلی دلبستگی روی می‌دهد یا انتظار می‌رود.
    ۴. عدم تمایل دائمی یا خودداری از رفتن به مدرسه یا جای دیگر به‌علت ترس از جدائی.
    ۵. ترس شدید و دائمی یا عدم تمایل به تنها ماندن یا بدون نماد اصلی دلبستگی در خانه یا بدون بزرگ‌ترهای بااهمیت در محیط‌های دیگر.
    ۶. عدم تمایل دائمی یا خودداری از به خواب رفتن بدون نزدیک بودن یک نماد اصلی دلبستگی یا خوابیدن دور از خانه
    ۷. کابوس‌های شبانه مکرر در مورد موضوع جدائی
    ۸. شکایات مکرر از علایم جسمی (مثل سردرد، دل‌درد، تهوع یا استفراغ) هنگامی‌که جدائی از نماد اصلی دلبستگی روی می‌دهد یا انتظار می‌رود.
  ب ـ مدت اختلال حداقل ۴ هفته است.
  ج ـ شروع قبل از ۱۸ سالگی است.
  د ـ اختلال باعث ناراحتی بالینی قابل توجه یا نقص در عملکرد اجتماعی، تحصیلی (شغلی) یا سایر زمینه‌های مهم عملکردی می‌شود.
  هـ ـ اختلال صرفاً در طی یک اختلال فراگیر رشد، اسکیزوفرنی یا سایر اختلالات پسیکوتیک روی نمی‌دهد و در نوجوانان و بزگسالان با اختلال پانیک همراه با آگورافوبی بهتر توجیه نمی‌شود.
مشخص کنید اگر: شروع زودهنگام: اگر شروع قبل از ۶ سالگی باشد.
  ملاحظات کلی
این اختلال تجمع خانوادگی دارد، اما انتقال ژنتیک ناواضح است. برخی اطلاعات کودکان دچار اختلال را با والدینی که سابقه این اختلال را به‌علاوه اختلال پانیک فعلی، آگورافوبی یا افسردگی دارند، ربط می‌دهند. اختلالات اضطراب تمایل به ایجاد شدن در نوزادان دارای مزاج مهارشده دارند و افزایش فعالیت سیستم عصبی خودمختار نشان داده شده است. احتمال خطر ناتوانی اجتماعی در موارد شدید وجود دارد.
  درمان
ـ داروشناختی:
جدول داروهای شایع روانگردان در کودکی و نوجوانی را ببینید.
۱. ضداضطراب‌ها: تحقیق اندکی در مورد اختلالات اضطراب کودکی انجام شده است. آلپرازولام تا حدودی اثربخشی نشان داده است.
۲. ضدافسردگی‌ها: سه‌حلقه‌ای‌ها (مثلاً ایمی‌پرامین) ممکن است به‌کار روند.
۳. آنتی‌پسیکوتیک‌ها: در اختلالات اضطراب مفید نیستند. احتمال خطر عوارض جانبی بیش از منافع بالقوه است.
۴. آنتی‌هیستامین‌ها: دیفن‌هیدرامین گاهی برای از بین بردن اضطراب کودکی به‌کار می‌رود. تأثیر آن محدود است و برخی کودکان ممکن است یک واکنش هیجان‌زدگی متناقض داشته باشند.
ـ روان‌شناختی:
درمان چندجانبه توصیه می‌شود.
۱. روان‌درمانی فردی: کودکان دچار اختلال اضطراب جدائی در مورد خطرات محیطی اغراق می‌کنند به‌طوری که نگران ایمنی خود و والدینشان هستند. احساسات و نگرش آنان در درمان رفتاری، شناختی یا بینش‌مدار مورد توجه قرار می‌گیرد.
۲. خانواده‌درمانی یا راهنمای والدین: در صورتی‌که والدین اضطراب جدائی را رواج می‌دهند.
۳. تغییر رفتار: ممکن است در حصول موفقیت در جدائی از والدین و بازگشت به مدرسه مفید باشد.
  موتیسم انتخابی
نادر است و در دختران شایع‌تر می‌باشد. به‌طور مشخص، کودکی است که هم صحبت می‌کند و هم می‌فهمد، اما برای حداقل یک ماه از صحبت‌ کردن در موقعیت‌های اجتماعی سر باز می‌زند (ولی این دوره محدود به اولین ماه مدرسه نیست). بین ۴ تا ۸ سالگی شروع می‌شود و در عرض چند هفته تا چند ماه فروکش می‌کند. با حمایت بیش از حد والدین، دوسوگرائی والدین، اختلالات ارتباط، خجالتی بودن و رفتار مقابله‌جویانه در ارتباط است. درمان می‌تواند شامل روان‌درمانی فردی و مشاوره والدین باشد. مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سروتونین ممکن است مفید باشند.
  اختلال دلبستگی واکنشی شیرخوارگی یا اوایل کودکی
شیوع و نسبت جنسی شناخته‌شده نیست. اغلب توسط متخصصان اطفال تشخیص داده، درمان می‌شود.
  تشخیص، علایم و نشانه‌ها
مراقبت ناکافی (عدم توجه دائمی به نیازهای جسمی یا احساسی یا تعویض مکرر مراقبان) که منجر به اختلال قابل توجه در ارتباط اجتماعی در یک کودک کمتر از ۵ سال می‌شود. نوع مهارشده با ناتوانی در شروع یا پاسخ دادن به کنش متقابل مشخص می‌شود که با بی‌احساسی، بی‌تفاوتی و فقدان تعقیب بینائی (visual tracking) همراه است. نوع مهارگسیخته یا اجتماعی بودن سطحی و بی‌هدف مشخص می‌شود. این کودکان دچار ناتوانی در رشد، بی‌‌تفاوت هستند و فاقد تعقیب بینائی هستند. این اختلال ثانویه به عقب‌ماندگی ذهنی یا اختلال اوتیستیک نیست.
  ملاحظات کلی
از نظر جسمی، اندازه دور سر در کل طبیعی، وزن بسیار کم و قد تا حدودی کوتاه است. عملکرد هیپوفیز طبیعی است. با سطح اقتصادی اجتماعی پائین و مادرانی که افسرده و منزوی هستند و سوءرفتار را تجربه کرده‌اند در ارتباط است. از نظر سیر بیماری، هر چه مداخله زودتر صورت بگیرد، اختلال برگشت پذیرتر است. ممکن است شخصیتی بی‌عاطفه شکل گیرد.
  درمان
در بسیاری موارد، دور کردن کودک از محیط ممکن است لازم باشد. سوءتغذیه و سایر مشکلات طبی ممکن است احتیاج به بستری شدن داشته باشند. برخی خانه‌ها پس از آموزش والدین، تأمین کمک‌های خانه‌داری یا کمک مالی یا درمان اختلالات روانی اعضاء خانواده با کفایت می‌شوند.
  اختلال حرکت استریوتایپی
از نظر تشخیصی، به‌صورت رفتارهای تکراری و ظاهراً غیرعملکردی است که حداقل ۴ هفته طول می‌کشد (مثلاً تکان دادن دست، تکان خوردن بدن، کوبیدن سر، جویدن ناخن، دستکاری بینی، کندن مو) و به‌نحو قابل توجهی در فعالیت‌های طبیعی ایجاد اختلال می‌کند یا موجب آسیب جسمی می‌شود. این اختلال در عقب‌ماندگی ذهنی شایع است. به‌عنوان رفتارهای مرتبط با احتلال وسواس فکری - عملی، اختلالات فراگیر رشد یا تریکوتیلومانیا تشخیص داده نمی‌شود. به‌نظر می‌رسد افزایش فعالیت دوپامین با افزایش حرکات استریوتایپی در ارتباط باشد. اختلال فراگیر رشد و اختلال تیک نباید وجود داشته باشند. در عقب‌ماندگی ذهنی و کوری شایع است. درمان متنوع است اگر حرکات با ناامیدی، یا تنش افزایش یابند، این مسائل باید مورد توجه قرار گیرند. رفتار تکراری ممکن است به یک مهارکننده اختصاصی بازجذب سروتونین پاسخ دهد. سوءرفتار، خود ممکن است نیاز به آنتی‌پسیکوتیک‌ها یا آنتاگونیست‌های مواد شبه‌افیونی (که در حال حاضر در حال بررسی شدن هستند) داشته باشند.
  اسکیزوفرنی با شروع در کودکی
مطالعات متعددی تأیید می‌کنند که برخی کودکان هذیان یا توهم (شنوائی یا بینائی) دارند. با این وجود، تعداد کمی از کودکان یا نوجوانان اسکیزوفرنیک به‌شمار می‌روند و تشخیص هذیان‌ها، توهمات و اختلالات تفکر در کودکان سخت است. بعضی از کودکان که اسکیزوفرنی برای آنها تشخیص داده شده هنگامی‌که تا نوجوانی پی‌گیری می‌شوند برایشان تشخیص اختلال خلقی مطرح می‌شود.
درمان با داروهای آنتی‌پسیکوتیک انجام می‌گیرد (گرچه مطالعات انجام‌شده اندک هستند). روا‌ن‌درمانی، خانواده‌درمانی و مدارس ویژه ممکن است لازم باشند.
  اختلالات خلقی
برخی کودکان قبل از بلوغ دارای معیارهای اختلال افسردگی ماژور هستند. مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سروتونین در برخی از آنها ممکن است مفید باشد. کودکان قبل از بلوغ و نوجوان دچار مانیا، هیپومانیا و علایم شبه‌مانیا به طرز موفقیت‌آمیزی با لیتیوم درمان می‌شوند. والپروات در برخی نوجوانان مفید است و می‌‌تواند در کودکان قبل از بلوغ هم به‌کار رود. به‌نظر می‌رسد ریسپریدون در درمان علایم شبه‌مانیا مؤثر باشد.


همچنین مشاهده کنید