سوسمار

منوچهر مطیعی تهرانی

سوسمار جانور بومی ایران نیست وآن چه در خواب نامه‌ها درباره این جانور کریه نوشته شده مطالبی است که از زبان عربی به فارسی برگردانده یا ریشه عربی دارد. گفته‌اند که اعراب قدیم گوشت سوسمار را می‌خورده‌اند به همین علت گوشت سوسمار را در ردیف گوشت‌های ماکول دیگر آورده و چیزهائی درباره آن نوشته‌اند ولی برای ما چنین نیست و دیدن سوسمار کراهت دارد چه رسد به خوردن گوشت آن که حتی تصورش به ذهن ما نمی‌آید. کرمانی علیه الرحمه نوشته (سوسمار مردی است عرب و بیابانی) این تعبیر ناشی از همان القا باورهای جاهلیت اعراب است که متأسفانه در اسلام نیز ماند. در حالی‌که شرع مقدس اسلام خوردن گوشت سوسمار را منع کرده است لیکن تعابیری که درباره سوسمار شده باقی مانده‌اند. سوسمار دشمن بیابانی است و بسیار خطرناک. این خطری است که نه در شهر بل که در بیابان و بیرون شهربیننده خواب را تهدید می‌کند. اگر کسی در خواب سوسمار یا بز مچه ببیند و مشاهده کند که از طرف این جانور مورد تهدید قرار گرفت و ترسید و گریخت خطری در خارج از محدوده شهر او را به خود می‌خواند و انتظارش را می‌کشد. چنین شخصی اگر راننده است و رانندگی می‌کند بهتر است چندی از شهر خارج نشود یا اگر کسی بزمچه یا سوسمار در خواب ببیند خوب است مدتی از اقدام به مسافرت خودداری کند. البته باید توجه داشت که سوسمار و بزمچه بیابانی هستند و با تمساح که آبی است متفاوت می‌باشند. تمساح که در آب زندگی می‌کند و شکار خود را نیز در آب‌های کم‌عمق می‌یابد تعبیری دیگر دارد.