پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

ارزشیابی ازطریق استفاده از عکس‌های کاغذی


براى اينکه به شاگردان فرصت ارزيابى از دانش خود را بدهيد و توانايى آنان را در تفهيم و استنباط اطلاعات ديدارى زيادتر کنيد، مى‌توانيد از تصاوير آموزشى ازطرف مختلف به شرح زير بهره‌بردارى نماييد:
۱. عکس‌ها را روى ميز و يا محل مناسب ديگرى قراردهيد. به هريک از عکس‌ها شماره‌اى را بدهيد که مشابه شماره‌هاى مندرج در برگ ارزشيابى باشد. شما مى‌توانيد درمورد هريک از عکس‌ها يک يا دو سؤال را مطرح کنيد. وقتى که شاگردان به سؤالات پاسخ دادند از آنها بخواهيد تا به مرور عکس‌ها از نزديک، پاسخ خود را بررسى نمايند.
۲. به اندازه کافى عکس‌هاى کاغذى تهيه کنيد، به‌طورى که به هر شاگردى يکى از آنها تعلق گيرد. به هريک از عکس‌ها شماره‌اى بدهيد، سپس از شاگردان بخواهيد که براى هريک از عکس‌ها يک‌سرى سؤال تهيه کنند. به‌اين ترتيب شاگردان مى‌توانند عکس‌ها را با يکديگر عوض کنند، به‌طورى که در خاتمه همه شاگردان به همه سؤالات پاسخ گويند.
کميتهٔ ارزشيابى مى‌تواند سؤالات را بررسى کرده و پاسخ‌ها را مورد ارزيابى قرار دهند.
۳. بسته‌هايى از عکس‌ها را که نشان‌دهندهٔ فرايندهاى فنى و ديگر موضوعات باشند به‌طور اتفاقى به‌گروه‌هاى مختلف آموزشى بدهيد تا آنها را به‌ ترتيبِ درست و منطقى مرتب کنند.
۴. مجموعه‌اى از عکس‌ها ترتيب ‌داده و در جوار هر عکس سؤالاتى را که با ورقهٔ ديگرى پوشيده باشد قراردهيد و از شاگردان بخواهيد تا هرکدام به يک عکس و سؤالات مربوط به آن مراجعه کرده و پاسخ سؤالات را در پاسخ‌نامه خود درج نمايند.
  خصوصيات عکس خوب
۱. روشن، واضح و 'نت' باشد؛ به‌عبارت ديگر عکس 'تار' نباشد.
۲. کليه عوامل تشکيل‌دهنده آن ازقبيل رنگ و نور، معرف يک فکر و ايدهٔ خاص باشد.
۳. در آنها تقلب حقيقت ‌نشده و حقه‌هاى عکاسى بکار نرفته باشد.
۴. در استفاده از رنگ بيشتر به واقعيت توجه شده باشد تا جنبهٔ زيبايي.
۵. داراى زيرنويس مناسب باشد.
۶. به‌سادگى قابل استفاده بوده و تعبير و تفسير آن وقت معلم را نگيرد.
  امتيازات استفاده از عکس در آموزش
به‌نظر پاره‌اى از صاحبنظران، گاهى ارزش يک عکس معادل ده‌هزار لغت و عبارت است. اگرچه هميشه و در همه شرايط نمى‌توان اين ادعا را پذيرفت، معهذا ساليان درازى است که عکس به‌عنوان يکى از مواد آموزشى کمک شايان توجهى را در امر تدريس و يادگيرى معلمان و شاگردان بعهده داشته است. نتايج تحقيقاتى که تاکنون درمورد ارزش و فوايد کاربرد عکس‌هاى آموزشى صورت گرفته است نشان مى‌دهد که استفاده از عکس در آموزش حاوى امتيازات و فوايد بيشمار به‌شرح زير است:
  به‌ ياد آوردن تجارب
به‌عنوان معلم سعى ما بر اين است که با استفاده از تجارب گذشته شاگردان، آنان را در راه رسيدن به هدف‌هاى آموزشى که ازپيش معين شده‌اند کمک و يارى دهيم. در اين مورد عکس‌هاى سياه‌ و سفيد و رنگى مى‌توانند جانشينى براى اشيا، حوادث و وقايع گذشته باشند.
  کمک به مطالعه جزئيات
در آموزش براى مطالعه دقيق جزئيات عکس‌هاى بسيارى بسيار درشت که اصطلاحاً 'کلوزآپ (Close-up)' ناميده مى‌شوند کمک قابل توجهى را به‌ما مى‌نمايند.
  اصلاح اشتباهات و سوءتعبيرات
ارائه مفاهيم جديد به شاگردان چنانچه توأم با نمايش عکس و يا نشانه‌هاى ديگر نباشد، غالباً به بروز اشتباهاتى در اذهان ايشان منجر مى‌شود. نشان‌دادن عکس درحين آموزش، از بروز چنين اشتباهاتى جلوگيرى کرده و نيز سوءتعبيرات آنان را در پاره‌اى از مسائل ازبين مى‌برد. مثلاً چنانچه شاگردان ما درمورد 'شمع' و 'پلاتين' که هردو داراى دو معنى در زندگى واقعى ما هستند دچار اشتباه شوند، نشان‌دادن عکس‌هاى متفاوت از آنها منتج به رفع سوءتعبيرات آنان خواهد شد.
  مقايسه و تضاد
مشاهده دو يا چند عکس از يک شى‌ء و يا واقعه مى‌تواند شاگردان را به تشابه و تضاد آن راهنمايى کند.
  ايجاد تجارب جديد
يکى از مزاياى کاربرد عکس‌هاى آموزشي، در شکستن بعد زمانى و مکانى است. در اين صورت ارائه عکس و يا عکس‌هايى که مربوط به دوران گذشته باشند بعد زمانى و ارائه عکس‌هايى که مربوط به سرزمين‌هاى ديگر باشند بعد مکانى را ازبين مى‌برند.
  نمايش مراحل تکامل
نمايش مراحل تدريجى يک موضوع و يا پديده نظير رشد جنين و مراحل زمانى موتورها، به‌وسيله کاربرد عکس‌هاى آموزشى بسيار ساده و آسان است.
  آمادگى براى استفاده از تجارب آتى
اين امتياز بيشتر براى آماده ‌ساختن شاگردان براى بازديد موزه‌ها و گردش‌هاى علمى و اماکن تاريخى مفيد و سودمند است.
  آشنايى با زيبايى‌ها
با ارائه عکس‌هاى زيبا از طبيعت، مى‌توان ذوق زيبايى‌شناسى را در شاگردان پرورش داد.


همچنین مشاهده کنید