|
|
| تابلوهاى گچى از متداولترين انواع تابلوها در آموزش هستند و روش بکارگيرى آنها بسيار ساده و آسان است. اين‌گونه تابلوها را معمولاً از جنس تخته، فيبر، سيمان و گاهى مشمع و فراورده‌هاى صنعتى ديگر مى‌سازند. در کاربرد تابلوهاى گچى بايستى به نکات زير توجه داشت:
|
|
| ۱. تابلوهاى گچى هميشه بايد تميز و پاکيزه بوده و حداقل هفته‌اى يکبار شسته شوند.
|
|
| ۲. در استفاده از آنها از گچ‌هاى خيلى نرم و خيلى زبر اجتناب نکرده و از استفاده از گچ‌هاى نمناک نيز خوددارى نمود.
|
|
| ۳. تخته پاک‌کن‌هاى نمدى بهترين نوع تخته‌پاک‌کن‌ها براى پاک‌کردن تابلوهاى گچى هستند.
|
|
| ۴. ارتفاع و محل نصب اين‌گونه تابلوها بستگى به سن و قامت شاگردان، پنجره‌ها و متغيرهاى مشابه دارد.
|
|
| ۵. چنانچه گچى که مورد استفاده قرار مى‌گيرد خيلى نرم يا زبر باشد آن را در قدرى شکر و آب خيس کنيد.
|
|
| ۶. گچ رنگى را براى تأکيد بر بخش معينى از تصوير يا نوشته بکار بگيريد. به اين ترتيب به‌خاطر داشته باشيد که در هر تصوير از تعداد زيادى رنگ استفاده نکنيد زيرا تأکيد جز بر بخش کوچکى از تصوير يا نوشته کار جالبى نيست.
|
|
| ۷. چون برخى از رنگ‌ها خصوصاً از فاصله دور قابل رؤيت و تشخيص نيستند، پس از ترسيم شکل به انتهاى کلاس رفته و خودتان آنچه را که کشيده و يا نوشته‌ايد ارزيابى نماييد.
|
|
| ۸. براى پاک‌کردن تابلو، تخته‌پاک‌کن را از بالا به پايين روى تابلو بکشيد، اين کار از پخش شدن ذرات ريز گچ در هوا جلوگيرى مى‌کند.
|
|
| ۹. براى نوشتن بر روى تابلو، معمولاً حروف کتابى خواناتر از نستعليق يا شکسته هستند بنابراين تاجايى که امکان دارد از حروف درشت و واضح که خواندنشان راحت باشد استفاده کنيد.
|
|
| ۱۰. هنگامى که روى تابلو مى‌نويسيد، درجاى خود ثابت نايستيد و همراه کلمات و جملات خود به‌سمت چپ تابلو حرکت کنيد. اين روش موجب راست نوشتن شما مى‌شود. چنانچه نوشتن مستقيم براى شما مشکل است قبلاً به کمک چوب و يا نخ باريکى چند خط موازى روى تابلو بکشيد.
|
|
| ۱۱. تصويرها و سمبل‌ها را هرگز سرسرى نکشيد زيرا بى‌دقتى در کشيدن آنها تأثير آن را برروى شاگردان به‌شدت کاهش مى‌دهد. بنابراين براى پيشگيرى از اين نقص براى نشان دادن حقايق و اطلاعات از تصويرهايى که قبلاً کشيده و يا کپى شده‌اند استفاده کنيد.
|
|
| ۱۲. هميشه موضوع صحبت را با يک جمله کوتاه روى تابلو مشخص کنيد و رئوس مطالب مربوط به آن را ضمن بحث در زير آن يادداشت کنيد. برخى از معلمان براى اين منظور تابلو را به دو بخش تقسيم کرده و نيمى از آن را به تصاوير و طرح‌ها و نيم ديگر را به خلاصه مطالب و يادداشت‌هاى تدريجى اختصاص مى‌دهند.
|
|
| ۱۳. هرگز مطالب زيادى را بر روى تابلو ننويسيد، به‌خاطر داشته باشيد که شرح مطالب و جريان وقايع به‌صورت مرحله به مرحله جالب‌تر است.
|
|
| ۱۴. چنانچه تصويرى را که مى‌خواهيد مورد استفاده قرار دهيد قدرى غامض است، شب قبل آن را روى کاغذى بکشيد و سپس آنچه را که کشيده‌ايد با دقت پاک کنيد و در موقع تدريس با نصب کاغذ بر روى تخته و کشيدن تصاوير و شکل‌ها از روى اثر باقيمانده به تدريس خود ادامه دهيد.
|
|
| ۱۵. چنانچه نوشته‌ها و تصاوير شما به بينندگان ارتباط مستقيم پيدا مى‌کند، هر چند لحظه يکبار قدرى صبر کرده و با دادن توضيح موضوع را کاملاً روشن کنيد.
|
|
| ۱۶. همانطور که درحال کشيدن تصاوير هستيد درباره آنها توضيح بدهيد. فراموش نکنيد که اولين علامت يا قسمتى را که مى‌کشيد بيش از همه توجه شاگردان را به خود جلب کرده و تکميل تدريجى تصاوير اين توجه را حفظ مى‌کند.
|
|
| ۱۷. از تلفيق نوشته‌ها و تصاوير استفاده کنيد و همانطور که ذکر شد، همانطور که قسمت‌هاى مختلف را طراح مى‌کنيد درباره آنها توضيح دهيد ولى يادتان باشد که زمانى که مشغول کار روى تابلو بوده و پشتتان به شاگردان است کمى بلندتر و واضح‌تر از حد معمول صحبت کنيد.
|
|
| روش‌هاى استفاده از تابلوهاى گچى
|
|
| با اينکه تابلوهاى گچى يکى از ارزان‌ترين و ساده‌ترين وسايل آموزشى به‌شمار مى‌روند استفاده و کاربرد صحيح آنها تابع روش‌هاى است که عبارتند از:
|
|
|
|
| روش پنهانى هم براى معرفى پروژه‌هاى دسته‌جمعى شاگردان و هم براى کار تدريس توسط معلم مورد استفاده قرار مى‌گيرد. به‌اين ترتيب که شاگردان قبلاً مطالب لازم را برروى تخته گچى مى‌نويسند و روى آن را مى‌پوشانند و درموقع لازم رفته‌رفته پوشش‌ها را برداشته اشکال و يا مطالب را به سايرين نشان مى‌دهند.
|
|
|
|
| اين روش مخصوص بزرگ کردن تصاوير کوچک برروى تابلوهاى گچى است. براى استفاده از اين روش ابتدا تصاوير و نقشه‌ها را به مربع‌هاى کوچکى که مساوى هستند تقسيم کرده و تابلوهاى گچى را نيز به مربع‌هاى بزرگ‌تر که تعداد آنها مساوى مربع‌هاى کوچک است تقسيم مى‌نمايند. پس از آماده شدن تابلو، معلم جزئيات هريک از مربع‌هاى کوچک را عيناً برروى مربع‌هاى مربوطه بر روى تابلو منتقل مى‌کند، مسلماً پس از انتقال، تصوير و يا نقشه در اندازهٔ بزرگ‌تر برروى تابلو به‌دست مى‌آيد.
|
|
|
|
| استفاده از اين روش ترسيم اشکال ظريف و دقيق هندسى را در زمان کوتاهى براى معلمان ميسّر مى‌سازد. کاربرد اين روش مستلزم تهيه قالب اشکال موردنظر برروى محتوا، تخته‌هاى سه‌لايى يا فيبر و حتى آلومينيوم مى‌باشد. به اين ترتيب که با بريدن حدود اشکال موردنياز با استفاده از هريک از مواد نامبرده قالب شکل بدست مى‌آيد. بنابراين معلمان مى‌توانند با قراردادن قالب‌هاى مربوطه بر روى تابلوهاى گچى و مشخص کردن حدود آنها با گچ، درمدت بسيار کوتاهى شکل دقيق و ظريف موردنظر را بدست آورند.
|
|
|
|
| اين روش براى ترسيم نقشه‌ها و تصاويرى که مرتباً توسط معلم مورد استفاده قرار مى‌گيرند بکار گرفته مى‌شود. استفاده از اين روش متضمن صرفه‌جويى در وقت و انرژى معلمان است. به‌عنوان مثال معلمان در درس جغرافيا مى‌توانند تنها يکبار صرف وقت، حدود نقشه‌هاى کشورهاى مورد نياز خود را بر روى کاغذ نازکى ترسيم کرده و حدود مشخص شده را با سنجاق و ميخ‌هاى خيلى نازک سوراخ نمايند. به اين ترتيب در هنگام استفاده هريک از آنها مى‌توانند الگو را به‌وسيله پونز و يا چسب به تابلو متصل کرده سپس با تخته‌پاک‌کن آغشته به ذرات گچ، ضربات ملايمى به آن وارد کنند و پس از برداشتن الگو از روى تابلو با اتصال نقطه‌ها طرح موردنظر را بدست آورند.
|
