در برقرارى ارتباط کلامى مستقيم، عمدتاً معلم برقرارکننده ارتباط بوده و زمينه اظهارنظر و بهطور کلى صحبت کردن فراگيران را فراهم مىسازد. برقرارى اين نوع از ارتباط ممکن است شامل حالات زير باشد:
سخنرانى
سخنرانى از متداولترين و سادهترين انواع ارتباط کلامى است که معلم مىتواند از آن براى انتقال عقايد، افکار، اطلاعات، آموزش مهارت و تغيير گرايش شاگردان استفاده کند. فراموش نکنيم که تحت عنوان سخنراني بهطور قراردادى منظور ما اين است که در آن عمدتاً معلم برقرارکنندهٔ ارتباط کلامى بوده و فراگيران در جريان ارتباط نقش غيرفعال خود را دارا هستند.
امرونهى
در برقرارى اين نوع از ارتباط، معلم در گفتار خود از امرونهى استفاده مىکند و چون عکسالعملهاى شاگردان مىتواند بهعنوان بازخوردى از برقرارى ارتباط تلقى شود، امرونهى مىتواند کراهت و عدم رضايت فراگيران را درپى داشته باشد. درحالى که واکنش شاگردان درمقابل هدايت و راهنمايي، همراه با رضايتخاطر خواهد بود.
انتقال يا اعمال قدرت
گاهى اوقات بيان و گفتار انتقادآميز از جانب معلم در پى بروز رفتار نامطلوبى از طرف شاگرد صورت گرفته و به هر حال عدم رضايت خاطر معلم را نسبت به رفتار يا حالتى که نياز به تغيير دارد نشان مىدهد. گاهى اوقات اعمال قدرت گفتارى که نشاندهندهٔ تسلط، مهارت و دانش معلم است نيز بروز کرده و معلم مىخواهد ازطريق آن قدرت، توانايى و تسلط خود را نشان دهد. با اين وجود، انجام کارهايى که خواستهٔ صرف معلم بوده و در آن علايق، نيازها و استعدادهاى شاگردان درنظر گرفته نمىشود، نوع خودخواهانه اعمال قدرت معلم بهشمار مىرود.