پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

طرز تهيه شير ترش


   آردها
از انواع آرد، مايع غليظ يا رقيقى تهيه مى‌کنيم که با آن شير گاو را مى‌توانيم رقيق کنيم. از جو و برنج هم هر دفعه مايع لعاب‌دارى تهيه مى‌کنيم که تا سه ماهگى آن را به طفل مى‌توان داد. از آرد و نشاستهٔ ذرت مايع رقيقى براى اضافه کردن به شير پخته مى‌شود.
آردهاى بچه غالباً آرد سُخارى است و گاه همراه با موادى از قبيل 'شيرخشک که بعداً بايد محاسبه شود، کلسيم، سبزيجات و غيره' ، آنها تا اندازه‌اى گران هستند و عيبى که دارد اين است که چنانچه در مصرف آن افراط شود طفل را زياد فربه مى‌کند. انتخاب نوع آرد هم بايد با توجه به وضع جهاز هاضمهٔ طفل انجام گيرد. از اين قرار که عمل دفع را تسريع مى‌کند، اما لعاب و جو لعاب برنج ايجاد يبوست مى‌نمايد و براى معالجهٔ اسهال مناسب است.
باز هم متذکر مى‌شويم که غذاى مصنوعى با همهٔ پيشرفت‌هائى که در مورد آن به‌عمل آمده هنوز هم کامل نيست. بنابراين بايد به موقع کمبودها را تا حدى که امکان دارد، با دادن مواد مکمل از طريق آب ميوه و آب سبزيجات و ويتامين D (جهت جلوگيرى از راشيتيسم) جبران کرد.
   برنامه مصرف قند و مواد آردى
در سه ماههٔ اول سال براى مايع اضافى شير در درجه اول از جو استفاده مى‌نمائيم. آن را در شب خيس نموده (جو خيس کرده زودتر پخته مى‌شود و حداکثر بهره را مى‌دهد) پس از پختن آن را از الک مى‌گذرانيم تا لعاب کافى آن عايد شود. انواع آرد (آرد جو. آرد گندم. نشاستهٔ ذرت) را بايد قبل از پختن با مقدارى آب سرد مخلوط نمائيم، تا به‌صورت سوپ رقيقى در آمده سپس آن را ضمن به‌ هم زدن متوالى در آب جوش وارد مى‌کنيم. با آرد بچه نيز مانند ساير آردها رفتار مى‌شود. اوزان آنها به قرار زير است:
يک قاشق غذاخورى آرد گندم تقريباً ۱۰ گرم
يک قاشق غذاخورى سرخالى جو تقريباً ۱۰ گرم
يک قاشق غذاخورى سرخالى آرد سُخارى تقريباً ۱۰ گرم
يک قاشق سرخالى آرد جو تقريباً ۱۰ گرم
يک قاشق غذاخورى سرخالى برنج تقريباً ۱۵ گرم
يک قاشق غذاخورى سرخالى شکر تقريباً ۱۵ گرم
يک قاشق مرباخورى سرخالى شکر تقريباً ۵ گرم
يک قاشق مرباخورى سرخالى نشاستهٔ ذرت تقريباً ۲ گرم
اکنون براى طفلى که ۳۰۰۰ گرم وزن دارد مقدار غذاى لازم را براى او محاسبه نموده‌ايم مايع اضافى براى رقيق کردن شير را آماده مى‌کنيم؛ او بايد از شير مخلوط استفاده نمايد. در ظرفى که شير خالص را اندازه گرفتيم تقريباً ۴۰۰ گرم آب جدا مى‌کنيم زيرا در هنگام جوشيدن مقدارى آب بخار مى‌شود، و همچنين در وقت صاف نمودن مقدارى آب آن از دست مى‌رود. سپس به اين آب ۲۰ گرم جو و ۲ قاشق مرباخورى سرخالى شکر اضافه مى‌کنيم و آن را مدت ۲۰ دقيقه مى‌پزيم. اگر جو را از شب و يا از چندين ساعتى قبل در آب خيس نموده‌ايم ۱۰ دقيقه پختن کفايت مى‌کند. اين مخلوط پخته شده را از الک ظريفى خارج مى‌کنيم. اگر آب زياد بخار شده است، اکنون به اين مايع آنقدر آب جوشيده مى‌افزائيم که به اندازهٔ معين يعنى ۳۰۰ گرم برسد. براى اين مايع نيز ظرف جداگانه و مخصوص در نظر مى‌گيريم و آن را در مکانى خنک نگاهدارى مى‌کنيم. حالا از اين دو مواد يعنى شير و مايع رقيق که براى تمام روز پخته‌ايم وعده‌هاى جداگانه غذا را آماده مى‌کنيم که از خطوط شيشه اندازه مى‌گيريم.
   طرز تهيه شير ترش
شير روزانه را به نسبت وزن طفل اندازه مى‌گيريم. در ماه‌هاى اول زندگى به نسبت دوسوم عمل مى‌نمائيم (براى هر ۱۰۰ گرم شير ۵۰ گرم آب) براى هر ۱۰۰ گرم مايع مخلوط (شير و آب) يک قاشق مرباخورى سر پر شکر معمولى اضافه مى‌کنيم و در فنجان براى هر ۱۰۰ گرم مايع مخلوط يک قاشق مرباخورى تقريباً سرخالى نشاستهٔ ذرت منظور مى‌نمائيم. از مايع مقدارى برداشته با نشاستهٔ ذرت مخلوط نموده با به هم زدن حل مى‌کنيم. اکنون شير و شکر را به جوش مى‌آوريم و سپس نشاستهٔ محلول را به آن اضافه مى‌کنيم، و در درجهٔ حرارت کم ۲ تا سه دقيقه مى‌جوشانيم. سپس اين شير را تحت هم زدن دايم وسيلهٔ دستگاه تخم‌مرغ همزن مى‌گذاريم تا سرد شود. آن وقت نوبت به ترش نمودن شير مى‌رسد: حالا براى ۵۰۰ گرم شير، به آب يک عدد ليمو ترش تازهٔ کوچک و يا نصف يک ليمو ترش بزرگ احتياج داريم. آن را قطره قطره ضمن هم زدن مداوم شير وسيلهٔ تخم‌مرغ همزنى به شير اضافه مى‌کنيم. اگر ليمو ترش تازه نباشد، از داروخانه‌اى اسيد ليمو ترش که به شکل قرص است و سيت رن ناميده مى‌شود خريدارى مى‌کنيم. براى هر ۱۰۰ گرم شير، يک قرص در يک قاشق غذاخورى آب حل نموده آن را به همان طريق اضافه مى‌نمائيم. اين ارزان‌ترين راه تهيهٔ شير ترش بود که ارائه شد. خطوط روى شيشهٔ شير بچه طورى تنظيم شده است که هر خط آن برابر ۱۰ سانتى‌متر مکعب مساوى ۱۰ گرم است. البته اين اندازه در شيشه‌هاى ارزان قيمت ممکن است دقيق نباشد. بنابراين توصيه مى‌شود که پس از خريدارى شيشه آن را با يک معيار دقيق يک‌چهارم ليترى آزمايش نمائيد که آيا سطح آب روى عدد ۲۵۰ يا ۲۵ مى‌ايستد يا خير؟ بهتر از همه شيشه‌هائى است که رويآن خطوط درجه کنده شده‌اند. شيشه‌هاى بسيار خوبى نيز کارخانه نستله ارائه مى‌کند؛ آنها دهانهٔ گشادى دارند و با کلاهک لاستيکى بسته مى‌شوند. براى آنها پستانک‌هاى خوش فرم نيز دريافت مى‌شود.
   پستانک
در مورد پستانک مهم‌تر از شکل آن سوراخ آن است. سوراخ آن بايد آنقدر تنگ باشد که طفل با جديت و مکيدنِ محکم شيشه را خالى کند. پس چنين پستانکى براى شير غليظ و شير همراه با لعاب زياد مناسب نيست. ما بايد حالا پستانکى انتخاب کنيم که براى شير غليظ مثل شير خالص ترش به اضافهٔ آرد سخارى قابل استفاده باشد. براى انجام اين منظور همان نوع پستانک را مى‌توانيم با سوزن کامواى کلفت و يا با ميل کامواى نازک سوراخ نمائيم (براى شير، پستانک را با سوزن خياطى داغ سوراخ کرديم). نوک سوزن را قبل از وارد نمودن در پستانک در حرارت سرخ مى‌کنيم. مادر بايد دقت و آزمايش نمايد که گشادى سوراخ پستانک به اندازهٔ لازم و صحيح باشد. کودک نبايد به آسانى بمکد. ولى ميکدن غذا نبايد آنچنان هم مشکل باشد که طفل براى آن نيروى خود را از دست بدهد. پستانک قبل از اولين استفاده سه دقيقه بايد در آب بجوشد. مايع مخلوط را در شيشه گرم مى‌کنيم، به اين صورت که آن را مدتى در ظرف ديگرى که داراى آب داغ است قرار مى‌دهيم. قبل از آنکه غذا به بچه داده شود بايد آن را امتحان کنيم که داغ نباشد. متاسفانه به‌طورى که کراراً مى‌بينيم به اين موضوع توجه نمى‌شود که نبايد پستانک طفل را به دهان بگذاريم. ما در اينجا فقط يادآورى مى‌کنيم که اکثر مردم داراى دندان‌هاى خراب مى‌باشند و از اين راه ممکن است ميکروب‌هائى به کودک منتقل گردد که آن ميکروب‌ها براى ما بدون ضرر ولى براى طفل مولد بيمارى است. براى آزمايش داغ بودن يا نبودن غذاى طفل، شيشه را بايد روى پلک چشم گذارده، چنانچه احساس داغى نشد طفل مى‌تواند آن را به خوبى تحمل کند.


همچنین مشاهده کنید