شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

گلومرولونفریت‌ ـ glomerulonephritis


گلومرولونفریت‌ عبارت‌ است‌ از التهاب‌ گلومرول‌ها (فیلترهای‌ كوچك‌ و گردی‌ كه‌ در كلیه‌ها وجود دارند). آسیب‌ به‌ گلومرول‌ها باعث‌ می‌شود كه‌ آنها نتوانند مواد زاید را به‌ خوبی‌ از خون‌ تصفیه‌ كنند. این‌ امر ممكن‌ است‌ پیامدهای‌ جدی‌ در بر داشته‌ باشد. گلومرولونفریت‌ می‌تواند در هر سنی‌ رخ‌ دهد، اما در كودكان‌ (1 تا 11 سال‌) شایع‌تر است‌.
ـ علایم‌ شایع‌:
گلومرلونفریت‌ خفیف‌ هیچ‌ علامتی‌ ایجاد نمی‌كند و تشخیص‌ آن‌ تنها با آزمایش‌ ادرار میسر می‌شود. گلومرولونفریت‌ شدید علایم‌ زیر را ایجاد می‌كند:
۱. ادرار تیره‌ یا كمی‌ قرمز
۲. احساس‌ كسالت‌
۳. خواب‌آلودگی‌
۴. تهوع‌ یا استفراغ‌
۵. سردرد
۶. گاهی‌ تب‌
۷. بی‌اشتهایی‌
۸. كاهش‌ ادرار
۹. تنگی‌ نفس‌
۱۰. بالارفتن‌ فشار خون‌
۱۱. وجود پروتئین‌ در ادرار
۱۲. اختلال‌ بینایی‌ (به‌ علت‌ بالا بودن‌ فشار خون‌)
۱۳. جمع‌شدن‌ مایع‌ در بدن‌، خصوصاً پف‌ كردن‌ چشم‌ها و ورم‌ مچ‌ پا
ـ علل‌ بیماری:
گلومرولونفریت‌ حاد به‌ دنبال‌ یك‌ عفونت‌ استرپتوككی‌ رخ‌ می‌دهد. شایع‌ترین‌ مكان‌های‌ عفونت‌ عبارتند از گلو و پوست‌. علایم‌ كلیوی‌ معمولاً 3-2 هفته‌ بعد از عفونت‌ استرپتوككی‌ رخ‌ می‌دهند. گلومرولونفریت‌ مزمن‌ نادر است‌ و امكان‌ دارد دلایلی‌ غیر از گلومرولونفریت‌ حاد داشته‌ باشد. سایر علل‌ شناخته‌ شده‌ عبارتند از لوپوس‌، عفونت‌های‌ ویروسی‌، آندوكاردیت‌ باكتریایی‌. گاهی‌ علت‌ آن‌ ناشناخته‌ است‌.
ـ عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر:
مواجهه‌ با دیگران‌ در مكان‌های‌ عمومی‌ كه‌ عفونت‌های‌ استرپتوككی‌ می‌توانند در آنجا سرایت‌ یابند. عفونت‌ استرپتوككی‌ (مخملك‌ یا باد سرخ‌).
ـ پیشگیری‌:
از تماس‌ با بیمارانی‌ كه‌ عفونت‌ استرپتوككی‌ دارند خودداری‌ كنید. برای‌ درمان‌ آنتی‌بیوتیكی‌ هرگونه‌ عفونت‌ كه‌ شاید استرپتوككی‌ باشد به‌ پزشك‌ مراجعه‌ كنید.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
علایم‌ در عرض‌ 2 هفته‌ تا چند ماه‌ رفع‌ می‌شوند. حدود 90% از كودكان‌ بدون‌ بروز هیچ‌گونه‌ عارضه‌ای‌ بهبود می‌یابند. بزرگسالان‌ نیز بهبود می‌یابند، اما سیر بهبودی‌ آنها آهسته‌تر است‌.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
نارسایی‌ كلیه‌، كه‌ ممكن‌ است‌ نیازمند دیالیز یا سایر درمان‌های‌ اساسی‌ باشد.
ـ درمان‌:
اقدامات‌ تشخیصی‌ شامل‌ شمارش‌ سلول‌های‌ خون‌، آزمایش‌ ادرار به‌ دفعات‌ برای‌ تعیین‌ وجود پروتئین‌ یا سایر عناصر غیرطبیعی‌ در ادرار، اندازه‌گیری‌ تیتر پادتن‌ ضداسترپتوكك‌، و آزمایشات‌ مربوط‌ به‌ كار كلیه‌. اهداف‌ درمان‌ عبارتند از بهبود علایم‌ و پیشگیری‌ از بروز علایم‌. روزانه‌ 3 بار درجه‌ حرارت‌ بدن‌ را اندازه‌ بگیرید. ادرار خود را در عرض‌ 24 ساعت‌ جمع‌آوری‌ كنید تا برای‌ آزمایش‌ فرستاده‌ شود. در موارد شدید ممكن‌ است‌ نیاز به‌ بستری‌ كردن‌ بیمار وجود داشته‌ باشد.
ـ داروها:
داروهای‌ كورتیزونی‌ یا سیتوتوكسیك‌ در صورتی‌ كه‌ بیماری‌ شدید باشد. داروهای‌ ادرارآور (دیورتیك‌) برای‌ افزایش‌ ادرار. داروهای‌ ضد فشار خون‌ در صورتی‌ كه‌ فشار خون‌ بالا رفته‌ باشد. مكمل‌های‌ آهن‌ و ویتامین‌ در صورت‌ وجود كم‌خونی‌.
ـ فعالیت‌:
تا زمانی‌ كه‌ تمام‌ علایم‌ بیماری‌ برطرف‌ نشده‌ باشند، در رختخواب‌ استراحت‌ كنید مگر برای‌ رفتن‌ به‌ توآلت‌. استراحت‌ در رختخواب‌ باعث‌ می‌شود خون‌ كافی‌ به‌ كلیه‌ها جریان‌ یابد. اصولاً جریان‌ خون‌ به‌ كلیه‌ها در حالت‌ درازكش‌ بهتر از حالات‌ دیگر است‌. پس‌ از بهبود، فعالیت‌های‌ عادی‌ خود را تدریجاً از سر گیرید.
ـ رژیم‌ غذایی‌:
تا زمانی‌ كه‌ كلیه‌های‌ شما كار خود را به‌ خوبی‌ انجام‌ می‌دهند می‌توانید رژیم‌ غذایی‌ طبیعی‌ و متعادل‌ داشته‌ باشید. البته‌ باید سدیم‌ (نمك‌) رژیم‌ غذایی‌ را به‌ مقدار زیادی‌ كاهش‌ داد.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید:
۱. سردرد شدید یا تشنج‌
۲. كاهش‌ ادرار به‌ حدود 600 میلی‌لیتر یا كمتر در عرض‌ 24 ساعت‌
۳. تب‌
۴. بثورات‌ پوستی‌
۵. تجمع‌ فزاینده‌ مایع‌ در بدن‌
۶. زیادتر شدن‌ حالت‌ تهوع‌، استفراغ‌، یا اسهال‌


همچنین مشاهده کنید