جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

واكنش‌ در اثر تزریق‌ خون‌ ـ blood transfusion reaction


واكنش‌ در اثر تزریق‌ خون‌ عبارت‌ است‌ از علایمی‌ كه‌ در اثر تزریق‌ خون‌ آغاز می‌شوند. خون‌، رگ‌های‌ خونی‌، كلیه‌ها، قلب‌، پوست‌، دستگاه‌ عصبی‌ مركزی‌، و ریه‌ها ممكن‌ است‌ در افزایش‌ واكنش‌ متأثر شوند.
ـ علایم‌ شایع‌:
كم‌اهمیت‌تر: لرز و تب‌، كمر درد یا سایر دردها. كهیر و خارش‌ پراهمیت‌: تخریب‌ گلبول‌های‌ قرمز (همولیز) كه‌ باعث‌ تنگی‌ نفس‌، سردرد شدید، درد قفسه‌ سینه‌ یا كمردرد، و وجود خون‌ در ادرار.
ـ علل‌ بیماری:
تزریق‌ خون‌ با گروه‌ خونی‌ متفاوت‌ از گروه‌ خونی‌ بیمار. امكان‌ دارد این‌ امر ناشی‌ از اشتباه‌ در تطابق‌ دادن‌ گروه‌های‌ خونی‌ قبل‌ از تزریق‌، یا استفاده‌ از خون‌ كاملاً تطابق‌ داده‌ نشده‌ در شرایط‌ اورژانس‌ باشد.
ـ عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر:
تزریق‌ خون‌ در شرایط‌ اورژانس‌، كه‌ در آن‌ هنگام‌ فرصت‌ تعیین‌ گروه‌ خونی‌ و تطابق‌ آن‌ با خون‌ بیمار وجود ندارد. تزریق‌ خونی‌ كه‌ اهداكننده‌ آن‌ عفونت‌ داشته‌ است‌. تزریق‌ خون‌ به‌ دفعات‌، در مادر بارداری‌ كه‌ خون‌ وی‌ Rh منفی‌ باشد.
ـ پیشگیری:
بانك‌ خون‌ و كاركنان‌ بیمارستان‌ باید همیشه‌ طبق‌ دستورالعمل‌های‌ دقیق‌ رعایت‌ ایمنی‌ در انتقال‌ خون‌، عمل‌ نمایند، مگر در شرایطی‌ كه‌ خارج‌ از كنترل‌ باشد (قسمت‌ علل‌ را ببینید). امكان‌ دارد استفاده‌ از دیفن‌هیدرامین‌ (یك‌ نوع‌ آنتی‌هیستامین‌) و استامینوفن‌ پیش‌ از تزریق‌ خون‌، از بروز واكنش‌های‌ خفیف‌ پیشگیری‌ كند. اگر سابقه‌ قبلی‌ چنین‌ واكنشی‌ را داشته‌اید، حتماً به‌ پزشك‌ یا كاركنان‌ درمانی‌ بیمارستان‌ اطلاع‌ دهید. اگر قرار است‌ جراحی‌ حداقل‌ یك‌ ماه‌ دیگر انجام‌ شود، می‌توان‌ خون‌ خودتان‌ را برداشت‌ كرد و در صورت‌ لزوم‌ در حین‌ جراحی‌ از آن‌ استفاده‌ نمود. تزریق‌ خون‌ خودتان‌ كمترین‌ احتمال‌ بروز واكنش‌ را به‌ همراه‌ دارد.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
اغلب‌ واكنش‌ها پس‌ از متوقف‌ كردن‌ تزریق‌ خون‌، تدریجاً فرو می‌نشینند. اما تعدادی‌ از آنها مرگبار هستند.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
نارسایی‌ حاد كلیه‌، آنافیلاكسی‌ (شوك‌ آلرژیك‌)، نارسایی‌ احتقانی‌ قلب‌ در اثر تزریق‌ سریع‌ خون‌.
ـ درمان‌:
بیمار باید بستری‌ شود. خوشبختانه‌ به‌ بیماران‌ معمولاً در بیمارستان‌ یا یك‌ مركز جراحی‌ سرپایی‌ خون‌ تزریق‌ می‌شود، بنابراین‌ وقتی‌ واكنش‌ رخ‌ می‌دهد بلافاصله‌ می‌توان‌ اقدام‌ نمود. به‌ هنگام‌ تزریق‌ خون‌ سعی‌ كنید حتی‌المقدور بیدار و هوشیار باشید، تا در صورت‌ بروز علایم‌ بتوانید فوراً كاركنان‌ درمانی‌ بیمارستان‌ را آگاه‌ نمایید. تزریق‌ خون‌ باید با بروز اولین‌ علامت‌ واكنش‌ متوقف‌ شود. به‌ هنگام‌ تزریق‌ خون‌، همه‌ علایم‌ حیاتی‌ مرتباً مورد بررسی‌ قرار می‌گیرند و دستورالعمل‌های‌ پیشگیری‌ رعایت‌ می‌شوند تا احتمال‌ بروز عارضه‌ به‌ حداقل‌ برسد. اكسیژن‌ در صورت‌ نیاز.
ـ داروها:
آنتی‌هیستامین‌ها برای‌ كاهش‌ كهیر و خارش‌، داروهای‌ كورتیرونی‌ برای‌ كاهش‌ احتمال‌ بروز نارسایی‌ حاد كلیه‌. داروهای‌ ضد فشار خون‌، در صورتی‌ كه‌ فشار خون‌ خیلی‌ بالا رود، یا داروهای‌ افزایش‌دهنده‌ فشار خون‌، در صورتی‌ كه‌ فشار خون‌ خیلی‌ پایین‌ بیافتد.
ـ فعالیت‌:
در ابتدا استراحت‌ در رختخواب‌. با رو به‌ بهبود گذاشتن‌ علایم‌ پس‌ از تزریق‌ خون‌، فعالیت‌های‌ عادی‌ خود را از سر گیرید.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
هیچ‌ رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان علایم‌ واكنش‌ در اثر تزریق‌ خون‌ را به‌ هنگام‌ تزریق‌ یا پس‌ از آن‌ دارید. در این‌ صورت‌، سریعاً مراجعه‌ كنید. این‌ یك‌ اورژانس‌ است‌!


همچنین مشاهده کنید