چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا

هاری‌ (آب‌ ترسی) ـ rabies


یك‌ عفونت‌ وخیم‌ ویروسی‌ دستگاه‌ عصبی‌ مركزی‌ كه‌ در اثر هاری‌ (آب‌ ترسی‌) گاز گرفتگی‌ حیوانات‌ مبتلا به‌ انسان‌ منتقل‌ می‌شود.
ـ علایم‌ شایع‌:
در 23% بیماران‌، علایم‌ ممكن‌ است‌ 3-1 ماه‌ پس‌ از گاز گرفتگی‌ حیوان‌ متبلا ظاهر گردد ولی‌ گاهی‌ این‌ مدت‌ تنها پنج‌ روز و گاهی‌ تا پنج‌ سال‌ به‌ طول‌ می‌انجامد. علایم‌ مراحل‌ اولیه‌ عبارتند از:
۱. بی‌قراری‌ و تحریك‌پذیری‌
۲. خستگی‌
۳. تب‌ خفیف‌
۴. سرفه‌
۵. گلودرد
۶. افزایش‌ بزاق‌ و اشك‌ علایم‌ مراحل‌ پیشرفته‌ (10-2 سال‌ بعد)
۷. انقباض‌ شدید عضلات‌ گلو كه‌ بلع‌ را غیرممكن‌ می‌سازد.
۸. پرفعالیتی‌ و رفتارهای‌ تهاجمی‌
۹. گیجی‌
۱۰. تب‌ بالا
۱۱. ضربان‌ قلب‌ نامنظم‌
۱۲. تنفس‌ نامنظم‌
ـ علل‌ بیماری:
یك‌ نوع‌ ویروس‌ موجود در بزاق‌ حیوان‌ مبتلا از طریق‌ پوست‌ آسیب‌ دیده‌ یا غشای‌ مخاطی‌ وارد بدن‌ انسان‌ می‌شود. این‌ ویروس‌ از محل‌ گاز گرفتگی‌ پوستی‌ به‌ آهستگی‌ به‌ سمت‌ مغز مهاجرت‌ می‌كند. حیواناتی‌ كه‌ به‌ طور شایع‌ دچار این‌ ویروس‌ هستند عبارتند از: سگ‌ها (به‌ خصوص‌ سگ‌های‌ وحشی‌)، خفاش‌ها، روباه‌ها، گرگ‌ها و راكون‌ها. سایر حیوانات‌ نیز ممكن‌ است‌ مبتلا گردند بنابراین‌ پس‌ از هرگونه‌ گاز گرفتگی‌ با اداره‌ بهداشت‌ محلی‌ مشورت‌ نمایید.
ـ عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر:
مشاغل‌ یا فعالیت‌هایی‌ كه‌ با تماس‌ با حیوانات‌ وحشی‌ سروكار دارند (نظیر غارنوردان‌، شكارچیان‌، كشاورزان‌ یا كاركنان‌ پرورشگاه‌های‌ گله‌، جنگل‌بانان‌، برخی‌ كاركنان‌ آزمایشگاه‌، دامپزشكان‌).
ـ پیشگیری‌:
واكسیناسیون‌ سگ‌ها و گربه‌های‌ خانگی‌ بر ضد هاری‌ در صورت‌ برخورد با حیوانات‌ ولگرد وجود آنها را به‌ همسایگان‌ اطلاع‌ داده‌ و به‌ كودكان‌ خوب‌ بیاموزید تا از آنها دوری‌ كنید. چنانچه‌ شغل‌ شما در ارتباط‌ با حیوانات‌ است‌ نسبت‌ به‌ واكسیناسیون‌ ضد هاری‌ اقدام‌ نمایید. واكسیناسیون‌ ضد كزاز را سر موعد انجام‌ دهید. از حیوانات‌ وحشی‌ دوری‌ كنید.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
هاری‌ با درمان‌ زودرس‌ پس‌ از گاز گرفتگی‌ حیوانات‌ قابل‌ پیشگیری‌ است‌.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
پس‌ از بروز علایم‌، زنده‌ ماندن‌ بیمار نامحتمل‌ است‌.
ـ درمان‌:
بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ آزمایش‌های‌ خون‌ و اندازه‌گیری‌ مایع‌ و الكترولیت‌ها، برای‌ آسیب‌شناختی‌ بافت‌های‌ حیوان‌ مظنون‌ به‌ بیماری‌، و مشاهده‌ رفتار حیوان‌ مظنون‌ توسط‌ خود بیمار باشد. مشخص‌ نمایید كه‌ آیا حیوان‌ مظنون‌، تحریك‌پذیر و دارای‌ رفتار تهاجمی‌ بوده‌ است‌ یا خیر. احتمال‌ مبتلا بودن‌ حیوانات‌ دارای‌ رفتار تهاجمی‌ بیشتر است‌. درمان‌ بسته‌ به‌ نوع‌ تماس‌ با بیماری‌ (از طریق‌ گازگرفتگی‌ یا غیر گازگرفتگی‌)، احتمال‌ وجود هاری‌ در گونه‌ جانور مظنون‌، شرایطی‌ كه‌ گاز گرفتگی‌ در آن‌ رخ‌ داده‌ است‌ و وضعیت‌ واكسیناسیون‌ حیوان‌ تعیین‌ می‌شود. جراحی‌ به‌ منظور تمیز كردن‌ و ترمیم‌ زخم‌ ناحیه‌ گاز گرفتگی‌ گاهی‌ لازم‌ می‌شود. در صورت‌ بروز علایم‌، بستری‌ در بیمارستان‌ ضروری‌ است‌.
ناحیه‌ گاز گرفتگی‌ را به‌ مدت‌ 10 دقیقه‌ با آب‌ و صابون‌ شستشو دهید تا بزاق‌ حیوان‌ به‌ كلی‌ پاك‌ گردد. با یك‌ پانسمان‌ تمیز زخم‌ را بپوشانید. جهت‌ مشاوره‌ با پزشك‌ یا اورژانس‌ محلی‌ تماس‌ بگیرید. با مركز محلی‌ كنترل‌ حیوانات‌ تماس‌ بگیرید تا در صورت‌ امكان‌ حیوان‌ مظنون‌ را به‌ دام‌ بیندازند. اگر حیوان‌ كشته‌ شد، سر آن‌ را تا هنگامی‌ كه‌ بررسی‌ آسیب‌شناختی‌ آن‌ میسر گردد در یخچال‌ یا فریزر نگه‌ دارید. اصولاً ترس‌ به‌ خود راه‌ ندهید. با توجه‌ به‌ دوره‌ نهفتگی‌ طولانی‌ این‌ بیماری‌ فرصت‌ كافی‌ برای‌ تشخیص‌ و درمان‌ وجود دارد.
ـ داروها:
تزریق‌ ایمونوگلوبولین‌ [ پادتن‌ ] ضد هاری،‌ تزریق‌ واكسن‌ مخصوص‌ هاری‌ در صورتی‌ كه‌ حیوان‌ مظنون‌، مبتلا به‌ هاری‌ شناخته‌ شد. واكسن‌ یادآور كزاز دیگر مانند گذشته‌ نیازی‌ به‌ تزریقات‌ دردناك‌ در ناحیه‌ شكم‌ نیست‌.
ـ فعالیت‌:
محدودیتی‌ وجود ندارد مگر این‌ كه‌ علایم‌ بروز كنند. در صورت‌ بروز علایم‌ استراحت‌ در بستر بیمارستان‌ ضروری‌ است‌.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
در طی‌ درمان‌ سرپایی‌ قبل‌ از بروز علایم‌ رژیم‌ خاصی‌ نیاز نیست‌. در طی‌ بستری‌ در بیمارستان‌ به‌ دلیل‌ بروز علایم‌، فعالیت‌ و مواد مغذی‌ به‌ صورت‌ وریدی‌ باید تجویز گردند.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
هر نوع‌ گاز گرفتگی‌ توسط‌ حیوانات‌


همچنین مشاهده کنید