جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

نقرس‌ ـ gout


نقرس‌ عبارت‌ است‌ از حملات‌ مكر التهابی‌ مفاصل‌ در اثر رسوب‌ بلورهای‌ اسید اوریك‌ در مفاصل‌، خصوصاً مفصل‌ انگشت‌ شست‌ پا. نقرس‌ همچنین‌ ممكن‌ است‌ آرنج‌، زانو، دست‌، پا، بازوها، یا شانه‌ را نیز درگیر كند. این‌ بیماری‌ در بزرگسالان‌ و هر دو جنس‌ رخ‌ می‌دهد اما در مردان‌ 20 برابر شایع‌تر از زنان‌ است‌.
ـ علایم‌ شایع‌:
شروع‌ ناگهانی‌ درد شدید در مفاصل‌ ملتهب‌، معمولاً در قاعده‌ شست‌ پا یا مفاصل‌ بزرگتر، مفاصل‌ درگیر دچار قرمزی‌، گرمی‌، تورم‌ و بسیار حساس‌ می‌شوند. پوست‌ روی‌ مفاصل‌ قرمز و براق‌ است‌. گاهی‌ تب‌.
ـ علل‌ بیماری:
افزایش‌ غلظت‌ اسیداوریك‌ در خون‌ به‌ علت‌ افزایش‌ تولید اسیداوریك‌ یا كاهش‌ دفع‌ اسیداوریك‌ توسط‌ كلیه‌ها.
ـ عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر:
۱. استفاده‌ از داروهای‌ ادرارآور (دیورتیك‌) مثل‌ فوروسماید و هیدروكلروتیازید.
۲. استفاده‌ از بعضی‌ از آنتی‌بیوتیك‌ها
۳. بعضی‌ از بیماری‌های‌ خونی‌، مثل‌ پلی‌سیتمی‌ (پر خونی‌) و سرطان‌ خون‌
۴. مردان‌ بالای‌ 60 سال‌
۵. سابقه‌ خانوادگی‌ نقرس‌
۶. چاقی‌
۷. آسیب‌های‌ جسمی‌، جراحی‌ و اشعه‌ درمانی‌
۸. خوردن‌ مقادیر زیادی‌ از ماهی‌ كولی‌، ساردین‌، جگر یا قلوه‌
۹. شیمی‌ درمانی‌ نیز ممكن‌ است‌ باعث‌ بالارفتن‌ غلظت‌ اسیداوریك‌ خون‌ شود.
۱۰. بسیاری‌ از بیماری‌ها، مثل‌ مشكلات‌ تیروییدی‌، بیماری‌ كلیوی‌، كم‌خونی‌، بالا بودن‌ چربی‌ خون‌، بالا بودن‌ فشار خون‌، دیابت‌، و بیماری‌ عروقی‌.
ـ پیشگیری‌:
حتی‌المقدور اجتناب‌ از عوامل‌ خطر
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
اولین‌ حمله‌ ممكن‌ است‌ چند روز طول‌ بكشد، اما اگر درمان‌ مناسب‌ برای‌ كاهش‌ اسید اوریك‌ خون‌ انجام‌ نشود، احتمال‌ تكرار حملات‌ زیاد است‌. با درمان‌ می‌توان‌ علایم‌ را برطرف‌ كرد.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
۱. سنگ‌ كلیه‌
۲. تغییر مشكل‌ مفاصل‌ و معلولیت‌
۳. التهاب‌ استخوان‌ها، رباط‌ها، تاندون‌ها
ـ درمان‌:
۱. سعی‌ كنید روانداز روی‌ مفاصل‌ دردناك‌ فشار وارد نیاورد.
۲. برروی‌ مفاصل‌ دردناك‌ كمپرس‌ گرم‌ یا سرد بگذارید تا درد تخفیف‌ یابد.
۳. اهداف‌ درمان‌ عبارتند از كنترل‌ علایم‌ و كشف‌ علت‌ زمینه‌ساز بروز نقرس‌
۴. آزمایشاتی‌ مثل‌ اندازه‌گیری‌ غلظت‌ اسیداوریك‌ خون‌ و بررسی‌ مایع‌ مفصلی‌؛ عكسبرداری‌ از مفاصل‌ با اشعه‌ ایكس‌ (معمولاً در سال‌ اول‌ بیماری‌ طبیعی‌ است‌)؛ گاهی‌ اسكن‌ استخوان‌
ـ داروها:
داروهای‌ ضدالتهابی‌ غیراستروییدی‌ برای‌ كنترل‌ التهاب‌ در مفاصل‌ دردناك‌. امكان‌ دارد داروهایی‌ مثل‌ كلشی‌سین‌، ایندومتاسین‌ یا پردنیزولون‌ تجویز شوند تا درد ناشی‌ از حمله‌ حاد نقرس‌ را كنترل‌ كنند. برای‌ بعضی‌ از بیماران‌ ممكن‌ است‌ داروهایی‌ مثل‌ آلوپورینول‌ جهت‌ كاهش‌ تولید اسیداوریك‌ یا پروبنسید جهت‌ افزایش‌ دفع‌ اسیداوریك‌ تجویز شوند. این‌ داروها اثرات‌ جانبی‌ و واكنش‌های‌ نامطلوب‌ مهمی‌ را ممكن‌ است‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشند. تا آنجا كه‌ می‌توانید اطلاعات‌ خود را در مورد این‌ داروها زیاد كنید.
ـ فعالیت‌:
با استراحت‌ مطلق‌، حمله‌ حاد زودرس‌ پایان‌ می‌یابد.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
جگر، قلوه‌، ماهی‌ كولی‌ یا ساردین‌ نخورید. روزانه‌ حداقل‌ 12-10 لیوان‌ آب‌ بنوشید. نوشیدن‌ مقادیر زیادی‌ مایعات‌ باعث‌ رقیق‌ شدن‌ ادرار و كمك‌ به‌ جلوگیری‌ از تشكیل‌ سنگ‌ كلیه‌ می‌شود. از نوشیدنی‌های‌ الكلی‌ پرهیز كنید، خصوصاً آبجو و شراب‌ (آنها ممكن‌ است‌ باعث‌ آغاز حمله‌ حاد نقرس‌ یا بدتر شدن‌ آن‌ شوند). اگر اضافه‌ وزن‌ دارید، رژیم‌ لاغری‌ مناسب‌ و تأیید شده‌ توسط‌ پزشك‌ بگیرید. هرگز وزن‌ خود را به‌ طور ناگهانی‌ كم‌ نكنید، زیرا این‌ كار ممكن‌ است‌ باعث‌ آغاز حمله‌ حاد نقرس‌ شود.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. تب‌ 3/38 درجه‌ سانتیگراد یا بالاتر
۲. بثورات‌ پوستی‌، گلودرد، قرمزی‌ زبان‌ یا خونریزی‌ از لثه‌ها
۳. تورم‌ قابل‌ توجه‌ پا یا افزایش‌ ناگهانی‌ وزن‌
۴. اسهال‌ یا استفراغ‌
۵. اگر علی‌رغم‌ درمان‌، علایم‌ در عرض‌ 3 روز خوب‌ نشوند.


همچنین مشاهده کنید