پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

نشانگان‌ روده‌ تحریك‌پذیر ـ irritable bowel syndrome


نشانگان‌ روده‌ تحریك‌پذیر عبارت‌ است‌ از یك‌ نوع‌ اختلال‌ تحریكی‌ و التهابی‌ روده‌. این‌ اختلال‌ مسری‌، ارثی‌، یا سرطانی‌ نیست‌. زنان‌ 2 برابر شایعتر از مردان‌ گرفتار آن‌ می‌شوند.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. تهوع‌
۲. نفخ‌
۳. سردرد
۴. درد در راست‌ روده‌
۵. كمر درد
۶. خستگی‌
۷. افسردگی‌
۸. اضطراب‌
۹. مشكل‌ در تمركز
۱۰. اسهال‌ یا یبوست‌، معمولاً به‌ طور متناوب‌
۱۱. گاهی‌ به‌ علت‌ وجود بی‌اشتهایی‌ ممكن‌ است‌ وزن‌ كم‌ شود.
ـ علل‌ بیماری:
ناشناخته‌ هستند. این‌ اختلال‌ ممكن‌ است‌ با استرس‌ و تعارضات‌ عاطفی‌ كه‌ به‌ اضطراب‌ و افسردگی‌ می‌انجامند ارتباط‌ داشته‌ باشد. موقعیت‌هایی‌ كه‌ غالباً پیش‌ از بروز علایم‌ وجود دارند عبارتند از: نگرانی‌ وسواس‌گونه‌ در رابطه‌ با مشكلات‌ زندگی‌؛ مشكلات‌ زناشویی‌؛ ترس‌ از پیش‌ آمدن‌ فقدان‌ یك‌ نفر از عزیزان‌ یا یك‌ چیز دوست‌ داشتنی‌؛ و مرگ‌ یكی‌ از عزیزان‌. علایم‌ ممكن‌ است‌ در اثر خوردن‌ نیز آغاز شوند، اگرچه‌ غذا یا ماده‌ غذایی‌ خاصی‌ مشخص‌ نشده‌ است‌.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. استرس‌
۲. رژیم‌ غذایی‌ نامناسب‌
۳. مصرف‌ دخانیات‌
۴. مصرف‌ الكل‌
۵. مصرف‌ داروها
۶. خستگی‌ یا كار زیاد
۷. نداشتن‌ آمادگی‌ جسمانی‌ مناسب‌
۸. وجود فرد یا افرادی‌ دیگر در خانواده‌تان‌ با مشكلات‌ مشابه‌
ـ پیشگیری‌:
استرس‌ زندگی‌ خود را كم‌ كنید یا سعی‌ كنید نوع‌ پاسخ‌ خود را به‌ آن‌ تغییر دهید. برای‌ عادات‌ غذایی‌ خوب‌ اهمیت‌ قایل‌ باشید.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
این‌ اختلال‌ معمولاً در تمام‌ طول‌ زندگی‌ عود می‌كند. البته‌ علایم‌ ممكن‌ است‌ تا مدتها ناپدید شوند. این‌ اختلال‌ زندگی‌ را در معرض‌ خطر قرار نمی‌دهد و به‌ سمت‌ سرطان‌ یا بیماری‌ التهابی‌ روده‌ پیشرفت‌ نمی‌كند.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
تمركز روانی‌ روی‌ كار روده‌، كه‌ باعث‌ بی‌ثباتی‌ روانی‌ می‌شود.
ـ درمان‌:
بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ عبارت‌ باشند از: آزمایش‌ مدفوع‌ برای‌ رد سایر بیماری‌ها مثل‌ عدم‌ تحمل‌ به‌ لاكتوز، زخم‌، انگل‌ها، كمبودهای‌ آنزیمی‌، و كولیت‌ اولسرو؛ عكس‌برداری‌ اشعه‌ ایكس‌ از روده‌ بزرگ‌ (با كمك‌ تنقیه‌ باریم‌)؛ و سیگموییدوسكپی‌ (روش‌ بررسی‌ راست‌ روده‌ و قسمت‌ پایینی‌ روده‌ بزرگ‌ با كمك‌ یك‌ وسیله‌ كه‌ سر آن‌ یك‌ منبع‌ نور قرار دارد). گذاشتن‌ كمپرس‌ گرم‌، شیشه‌ آب‌ گرم‌، یا صفحه‌ گرم‌ كننده‌ روی‌ شكم‌ ممكن‌ است‌ به‌ تخفیف‌ ناراحتی‌ كمك‌ كند. استرس‌ زندگی‌ خود را كاهش‌ دهید. از روش‌های‌ مختلف‌ برای‌ آرام‌سازی‌ خود استفاده‌ كنید (مراقبه‌، هیپنوتیسم‌ توسط‌ خود، یا بازخورد زیستی‌) دفترچه‌ خاطراتی‌ را اختصاصاً برای‌ استرس‌ در نظر بگیرید، تا متوجه‌ شوید كه‌ چه‌ كسی‌ یا چه‌ چیزی‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ بروز علایم‌ شود. دارو ممكن‌ است‌ كمك‌ كننده‌ باشد، اما این‌ اختلال‌ را با كمك‌ دارو نمی‌توان‌ معاینه‌ نمود. ترك‌ دخانیات‌. نیكوتین‌ خود ممكن‌ است‌ در بروز علایم‌ نقش‌ داشته‌ باشد.
ـ داروها:
امكان‌ دارد داروهای‌ ضد گرفتگی‌ برای‌ تخفیف‌ دل‌پیچه‌ تجویز شوند. استفاده‌ كوتاه‌ مدت‌ از آرام‌بخش‌ برای‌ كاهش‌ اضطراب،‌ سایر داروهایی‌ كه‌ ممكن‌ است‌ مورد استفاده‌ قرار گیرند عبارتند از: مسهل‌های‌ حجم‌افزا، داروهای‌ سفت‌كننده‌ مدفوع‌، آنتی‌ كولینرژیك‌ها، داروهای‌ ضدنفخ‌ و لاكتوز برای‌ عدم‌ تحمل‌ به‌ شیر.
ـ فعالیت‌:
محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد. فعالیت‌ منظم‌ روزانه‌ باعث‌ بهتر شدن‌ كار روده‌ می‌شود و به‌ كم‌كردن‌ استرس‌ كمك‌ می‌كند.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
فیبر رژیم‌ غذایی‌ خود را افزایش‌ دهید تا كار روده‌ بهتر شود. فیبر غذایی‌ را به‌ تدریج‌ در رژیم‌ غذایی‌ وارد كنید تا بدن‌ فرصت‌ سازگاری‌ داشته‌ باشد. از غذاها یا نوشیدنی‌ هایی‌ كه‌ علایم‌ را بدتر می‌كنند پرهیز كنید. نوشیدن‌ قهوه‌ یا شیر ممكن‌ است‌ یكی‌ از علل‌ مهم‌ آغاز علایم‌ در بعضی‌ از افراد باشد. یك‌ دفترچه‌ خاطرات‌ را نیز به‌ غذا اختصاص‌ دهید تا متوجه‌ شوید كه‌ كدام‌ غذاها علایم‌ را بدتر می‌كنند. از غذاهای‌ تولید كننده‌ گاز و غذاهای‌ پر ادویه‌ پرهیز كنید. از خوردن‌ وعده‌های‌ غذایی‌ حجیم‌ خودداری‌ كنید، اما برنامه‌ غذایی‌ منظمی‌ داشته‌ باشید. از مصرف‌ الكل‌ جداً پرهیز كنید.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. اگر تب‌ به‌ وجود آید.
۲. اگر در صورتی‌ كه‌ مدفوع‌ سیاه‌ یا قیری‌ شكل‌ باشد.
۳. اگر اسهال‌ رخ‌ دهد.
۴. اگر كاهش‌ وزن‌ بدون‌ توجیه‌ به‌ میزان‌ 5/2 كیلو یابیشتر
۵. اگر علایم‌ علی‌ رغم‌ درمان‌ بهبود نیابند.


همچنین مشاهده کنید