جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

فلج‌ بل ـ bell's palsy


فلج ‌بل عبارت‌ است‌ از فلج‌ یا ضعف‌ در یك‌ طرف‌ صورت‌. این‌ فلج‌ به‌ احترام‌ پزشكی‌ كه‌ برای‌ اولین‌ بار آن‌ را كشف‌ و توصیف‌ كرده‌ نام‌گذاری‌ شده‌ است‌. شروع‌ آن‌ ممكن‌ است‌ ناگهانی‌ باشد یا اینكه‌ پس‌ از چندین‌ روز اتفاق‌ بیافتد.
در اكثریت‌ بیماران‌، پیش‌ از بروز آن‌ یك‌ مشكلی‌ وجود داشته‌ است‌، مثلاً استرس‌، خستگی‌، سرماخوردگی‌، یا خشكی‌ گردن‌ یا شانه‌ در طرفی‌ كه‌ فلج‌ صورت‌ قرار است‌ اتفاق‌ بیافتد. در این‌ فلج‌، عصب‌ هفتم‌ جمجمه‌ای‌ و آن‌ دسته‌ از عضلات‌ صورت‌ كه‌ توسط‌ آن‌ عصب‌دهی‌ می‌شوند دچار مشكل‌ شده‌اند.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. درد در پشت‌ گوش‌ در طرف‌ مبتلا
۲. سرازیر شدن‌ آب‌ دهان‌
۳. فلج‌ ناگهانی‌ در یك‌ طرف‌ صورت‌، از جمله‌ فلج‌ عضلات‌ پلك‌
۴. از بین‌ رفتن‌ خطوط‌ طبیعی‌ و بی‌حالت‌ شدن‌ یك‌ طرف‌ صورت‌
۵. هماهنگ‌ نبودن‌ دوطرف‌ صورت‌ به‌ هنگام‌ خنده‌ یا اخم‌ كردن‌
۶. تغییر در حس‌ چشایی‌، و ترشح‌ بزاق‌ یا اشك‌ (گاهی‌)
ـ علل‌ بیماری:
ناشناخته‌ است‌. فلج‌ احتمالاً در اثر تورم‌ عصب‌ هفتم‌ به‌ وجود می‌آید. تورم‌ عصب‌ هفتم‌ نیز ممكن‌ است‌ به‌ علت‌ یك‌ ویروس‌، بیماری‌ خود ایمنی‌، یا كاهش‌ جریان‌ و فشارخون‌ در عصب‌ هفتم‌ به‌ هنگام‌ عبور آن‌ از میان‌ استخوان‌ گیجگاهی‌ (یكی‌ از استخوان‌های‌ جمجمه‌) باشد.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
قرار گرفتن‌ در معرض‌ سرما
ـ پیشگیری‌:
در حال‌ حاضر نمی‌توان‌ از آن‌ جلوگیری‌ كرد.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
فلج‌ بل‌ آزاردهنده‌ است‌، ولی‌ خطرناك‌ نیست‌. میزان‌ آسیب‌ به‌ عصب‌ تعیین‌كننده‌ میزان‌ بهبودی‌ است‌. بهبود تدریجی‌ و مدت‌ زمان‌ آن‌ متغیر است‌، گاهی‌ تا چندین‌ ماه‌. فلج‌ خفیف‌ صورت‌ معمولاً در عرض‌ چند ماه‌ كاملاً بهبود می‌یابد. فلج‌ شدید صورت‌ نیز در 90%-80% موارد كاملاً بهبود می‌یابد. در مواردی‌ كه‌ بهبودی‌ كامل‌ رخ‌ ندهد، گاهی‌ با كمك‌ جراحی‌ می‌توان‌ ظاهر صورت‌ و كار عضلات‌ آن‌ را بهتر كرد.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
تحریك‌ و اذیت‌ شدن‌ چشم‌ یا حتی‌ صدمه‌ به‌ چشم‌، زیرا چشم‌ به‌ خوبی‌ بسته‌ نمی‌شود و در معرض‌ گرد و غبار و آلودگی‌ قرار می‌گیرد. اگر به‌ نحوی‌ از چشم‌ محافظت‌ به‌ عمل‌ نیاید، امكان‌ دارد روی‌ قرینه‌ زخم‌ ایجاد شود. خرابی‌ دندان‌ و بیماری‌ لثه‌ به‌ علت‌ كاهش‌ ترشح‌ بزاق‌ و مشكل‌ در جویدن.‌ مشكلات‌ روانی‌ و از دست‌ دان‌ عزت‌ نفس‌.
ـ درمان‌:
۱. جراحی‌ روی‌ عصب‌ صورتی‌ (نادر)
۲. امكان‌ دارد گاهی‌ سی‌تی‌ اسكن‌ یا ام.آر.آی‌، و آزمایشات‌ جهت‌ رد سایر علل‌ وارد آمدن‌ فشار به‌ عصب‌ هفتم‌ (عصب‌ صورتی‌) توصیه‌ شوند.
۳. امكان‌ دارد آزمایشات‌ الكتریكی‌ (الكترومیوگرافی‌) روی‌ عصب‌ هفتم‌ انجام‌ شوند تا میزان‌ آسیب‌ به‌ عصب‌ مشخص‌ گردد.
۴. اگر درد وجود دارد، ناحیه‌ دردناك‌ را دوبار در روز گرم‌ كنید. یك‌ حوله‌ كوچك‌ را كه‌ در آب‌ گرم‌ خیس‌ خورده‌ است‌ را بچلانید و هر بار 15 دقیقه‌ روی‌ ناحیه‌ دردناك‌ بگذارید. در این‌ حالت‌ چشمان‌ خود را بپوشانید یا ببندید.
۵. اگر نمی‌توانید چشمان‌ خود را خوب‌ بندید، از محافظ‌ چشم‌ از جنس‌ پلاستیك‌، شبیه‌ آنچه‌ شناگران‌ به‌ چشم‌ می‌كنند، استفاده‌ كنید. به‌ این‌ ترتیب‌، چشم‌ شما از آلودگی‌، گرد و غبار، و خشكی‌ محافظ‌ می‌شود. این‌ وسیله‌ در مغازه‌های‌ ورزشی‌ یا عینك‌ فروشی‌ها در دسترس‌ هستند.
۶. در شب‌ و به‌ هنگام‌ خواب‌، از پوشش‌ مخصوص‌ استفاده‌ كنید كه‌ باعث‌ بسته‌ شدن‌ پلك‌ می‌شود. به‌ این‌ ترتیب‌، چشم‌ مرطوب‌ باقی‌ می‌ماند و محافظت‌ می‌شود. گاهی‌ استفاده‌ از پوشش‌ به‌ هنگام‌ روز هم‌ لازم‌ می‌شود.
۷. با برگشت‌ تدریجی‌ قدرت‌ عضلات‌، صورت‌ را ماساژ و ورزش‌ دهید. عضلات‌ پیشانی‌، گونه‌، لب‌ها، و چشمان‌ را با كمك‌ كرم‌ یا روغن‌ ماساژ دهید. عضلات‌ ضعیف‌ را نیز در جلوی‌ آینه‌ ورزش‌ دهید. چشمان‌ خود را باز و بسته‌ كنید، چشمك‌ بزنید، بخندید و دندانهایتان‌ را نشان‌ دهید. ماساژ و ورزش‌ عضلات‌ صورت‌ را چند بار در روز و هر بار به‌ مدت‌ 20-15 دقیقه‌ انجام‌ دهید.
۸. دندان‌های‌ خود را بیشتر مسواك‌ كنید و لابه‌لای‌ آنها نخ‌ دندان‌ بكشید تا دهان‌، بهداشت‌ بهتری‌ داشته‌ باشد.
ـ داروها:
قطره‌ چشمی‌ متیل‌ سلولز برای‌ سلامت‌ و حفاظت‌ چشمی‌ كه‌ مرتباً در معرض‌ محیط‌ اطراف‌ است‌. مصرف‌ كوتاه‌ مدت‌ داروهای‌ كورتیزونی‌ معمولاً برای‌ كاهش‌ تورم‌ و التهاب‌ عصب‌ مبتلا مفید است‌.
ـ فعالیت‌:
فعالیت‌های‌ عادی‌ خود را ادامه‌ دهید. استراحت‌ كمكی‌ به‌ بهبود فلج‌ بل‌ نمی‌كند.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
اغلب‌ باید رژیم‌ سبكی‌ مدنظر قرار گیرد.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. اگر درد شدیدتر شده‌ باشد.
۲. در صورتی‌ كه‌ تب‌ نیز به‌ علایم‌ اضافه‌ شود.
۳. اگر شما قادر نیستید جلوی‌ ریزش‌ براق‌ دهان‌ خود را بگیرید.
۴. اگر چشم‌ شما علی‌رغم‌ درمان‌، قرمز می‌شود، یا اینكه‌ احساس‌ ناراحتی‌ در آن‌ می‌كنید.


همچنین مشاهده کنید