جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

عدم‌ تحمل‌ لاكتوز ـ lactose intolerance


عدم‌ تحمل‌ لاكتوز مشكل‌ پیداكردن‌ با خوردن‌ شیرگاو. لاكتوز قند اصلی‌ شیر است‌، عدم‌ تحمل‌ لاكتوز با شدت‌ متغیر در 75% سیاهپوستان‌، 90% آسیایی‌ها یا آمریكایی‌های‌ هندی‌ الاصل‌ و كمتر از 20% قفقازی‌ها بروز می‌كند. این‌ بیماری‌ مسری‌ یا سرطانی‌ نیست‌.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. اسهال‌ كف‌آلود همراه‌ بثورات‌ پوستی‌
۲. استفراغ‌
۳. كُند بودن‌ سرعت‌ وزن‌گیری‌، رشد و تكامل‌ در بزرگسالان‌
۴. صداهای‌ شكمی‌ به‌ صورت‌ غاروغور، كرامپ‌های‌ شكمی‌ و اسهال‌
۵. نفخ‌ و تجمع‌ گاز در شكم‌
۶. تهوع‌
ـ علل‌ بیماری:
كمبود یا نبود آنزیم‌ لاكتاز. لاكتاز برای‌ هضم‌ همه‌ انواع‌ شیر غیر از شیرمادر ضروری‌ است‌. بدون‌ این‌ آنزیم‌، قندشیر آب‌ جذب‌ كرده‌، باعث‌ بروز اسهال‌ می‌گردد. اگرچه‌ برخی‌ شیرخوران‌ با این‌ اختلال‌ متولد می‌شوند، عدم‌ تحمل‌ لاكتوز معمولاً در بزرگسالی‌ بروز می‌كند. عدم‌ تحمل‌ موقت‌ لاكتوز ممكن‌ است‌ در شیرخوراران‌ پس‌ از یك‌ حمله‌ شدید گاستروانتریت‌ (اسهال‌ و استفراغ‌) كه‌ به‌ پوشش‌ روده‌ آسیب‌ وارد می‌كند، رخ‌ دهد.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
سابقه‌ خانوادگی‌ كمبود آنزیم‌ لاكتاز
ـ پیشگیری‌:
در حال‌ حاضر قابل‌ پیشگیری‌ نیست‌. خانم‌های‌ باردار در صورت‌ داشتن‌ سابقه‌ خانوادگی‌ عدم‌ تحمل‌ لاكتوز باید شیرخود را برای‌ تغذیه‌ كودك‌ در نظر گیرند. در غیر این‌ صورت‌ به‌ یك‌ شیرخشك‌ فاقد لاكتوز ممكن‌ است‌ نیاز باشد.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
این‌ عارضه‌ در حال‌ حاضر غیرقابل‌ علاج‌ محسوب‌ می‌گردد. با این‌ حال‌ تسكین‌ یا كنترل‌ علایم‌ امكان‌پذیر است‌. علایم‌ بیماران‌ در زمان‌هایی‌ به‌ دلایل‌ نامشخص‌ بدتر می‌شود.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
كمبود كلسیم‌ (به‌ ندرت‌)
ـ درمان‌:
بررسی‌های‌ تشخیص‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ كشت‌ مدفوع‌، آزمون‌ تنفسی‌ هیدروژن‌ لاكتوز، آزمون‌ جذب‌ لاكتوز و به‌ ندرت‌ نمونه‌برداری‌ از روده‌ كوچك‌ باشد. علایم‌ با محدودیت‌ یا استفاده‌ از فرآورده‌های‌ حاوی‌ لاكتاز قابل‌ كنترل‌ است‌.
ـ داروها:
استفاده‌ از آنزیم‌ مكمل‌ جهت‌ خنثی‌سازی‌ لاكتوز شیر. آنزیم‌ لاكتاز بدون‌ نیاز به‌ نسخه‌ برای‌ افزودن‌ به‌ شیر یا محصولات‌ لبنی‌ در دسترس‌ است‌. همچنین‌ محصولاتی‌ كه‌ به‌ طور آماده‌ حاوی‌ این‌ آنزیم‌ هستند نیز در دسترس‌ هستند. مكمل‌های‌ كلسیم‌ ممكن‌ است‌ توصیه‌ گردد.
ـ فعالیت‌ها:
محدودیتی‌ وجود ندراد.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
اگر این‌ عارضه‌ در بدو تولد وجود داشته‌ باشد، یك‌ شیرخشك‌ بدون‌ لاكتوز یا كم‌ لاكتوز نظیر شیرخشك‌های‌ تهیه‌ شده‌ از سویا توصیه‌ می‌گردد. اگر عدم‌ تحمل‌ لاكتوز موقتی‌ و ناشی‌ از اسهال‌ و استفراغ‌ باشد، استفاده‌ از یك‌ شیرخشك‌ جایگزین‌ تنها برای‌ مدت‌كوتاهی‌ باید در نظر گرفته‌ شود. پس‌ از این‌ دوره‌، مصرف‌ شیرگاو و باید از سرگرفته‌ شود. افراد بزرگتر دچار عدم‌ تحمل‌ لاكتوز باید مصرف‌ شیر و محصولات‌ لبنی‌ نظیر پنیر و بستنی‌ را كاهش‌ داده‌ یا محدود كنند. در برخی‌ بیماران‌، شیر كامل‌ یا شیر شكلات‌ بهتر از سر شیر تحمل‌ می‌شوند. این‌ بیماران‌ باید به‌ برچسب‌های‌ روی‌ محصولات‌ غذایی‌ دقت‌ كنند، چرا كه‌ قند شیر در بسیاری‌ از محصولات‌ غذایی‌ به‌ كار رفته‌ كه‌ خوردن‌ آنها ممكن‌ است‌ باعث‌ ایجاد علایم‌ شود.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. افزایش‌ درجه‌ حرارت‌ تا 3/38 درجه‌ سانتیگراد
۲. عدم‌ وزن‌گیری‌ شیرخوار
۳. عدم‌ تخفیف‌ علایم‌ با رژیم‌ بدون‌ شیر
۴. اگر بروز مجدد استفراغ‌ یا اسهال‌ در كودكی‌ كه‌ قبلاً دچار عدم‌ تحمل‌ موقتی‌ نسبت‌ به‌ شیر و محصولات‌ لبنی‌ بوده‌ است‌.


همچنین مشاهده کنید