چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا

دیابت‌ شیرین‌ غیروابسته‌ به‌ انسولین‌ ـ diabetes mellitus non insulin dependent


دیابت‌ شیرین‌ غیروابسته‌ به‌ انسولین(دیابت نوع 2) عبارت‌ است‌ از یك‌ بیماری‌ متابولیكی‌ كه‌ مشخصه‌ آن‌ ناتوانی‌ بدن‌ در تولید انسولین‌ كافی‌ برای‌ استفاده‌ مؤثر و كارآمد از قندها، چربی‌ها، و پروتئین‌ها است‌. دیابت‌ شیرین‌ غیروابسته‌ به‌ انسولین‌ در افراد بزرگسال‌ چاق‌ شیوع‌ بیشتری‌ نسبت‌ به‌ بقیه‌ دارد. تمام‌ سلول‌های‌ بدن‌ برای‌ انتقال‌ قند از خون‌ به‌ درون‌ سلول‌ها نیازمند انسولین‌ هستند.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. خستگی‌
۲. تشنگی‌ زیاد
۳. اشتهای‌ زیاد
۴. ادرار به‌ دفعات‌ زیاد
۵. كاهش‌ مقاومت‌ به‌ عفونت‌ها، خصوصاً عفونت‌های‌ مجاری‌ ادراری‌، و عفونت‌های‌ قارچی‌ پوست‌، دهان‌، یا مجرای‌ تناسلی‌.
ـ علل‌ بیماری:
۱. اختلال‌ در استفاده‌ از انسولین‌ در سلول‌های‌ بدن‌ به‌ علل‌ نامعلوم‌
۲. ناكافی‌ بودن‌ انسولین‌ تولید شده‌ از لوزالعمده‌ برای‌ حفظ‌ كار طبیعی‌ سلول‌های‌ بدن‌
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. استرس‌
۲. حاملگی‌
۳. چاقی‌ در بزرگسالان‌
۴. استفاده‌ از بعضی‌ از داروها، مثل‌ قرص‌های‌ ضدبارداری‌، داروهای‌ ادرارآور از نوع‌ تیازیدی‌، كورتیزول‌ یا فنی‌توئین‌
ـ پیشگیری‌:
وزن‌ خود را كنترل‌ كنید تا چاق‌ نشوید. داشتن‌ یك‌ برنامه‌ ورزشی‌ منظم‌ می‌تواند دیابت‌ شیرین‌ غیروابسته‌ به‌ انسولین‌ را به‌ تأخیر اندازد یا به‌ كلی‌ از آن‌ پیشگیری‌ كند.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
این‌ نوع‌ از دیابت‌ را غالباً می‌توان‌ با رژیم‌ غذایی‌ مناسب‌، و در صورت‌ لزوم‌، كاهش‌ وزن‌ تحت‌كنترل‌ در آورد. كنترل‌ خوب‌ دیابت‌ احتمال‌ بروز عوارض‌ را كم‌ می‌كند. در بعضی‌ از موارد، این‌ نوع‌ از دیابت‌ در سیر پیشرفت‌ خود تبدیل‌ به‌ دیابت‌ وابسته‌ به‌ انسولین‌ می‌شود كه‌ نوع‌ شدیدتری‌ از دیابت‌ به‌ شمار می‌رود.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
۱. اختلال‌ بینایی‌
۲. بیماری‌ قلبی‌ ـ عروقی‌، خصوصاً آترواسكلروز، سكته‌ مغزی‌، و بیماری‌ رگ‌های‌ قلب‌
۳. پایین‌ افتادن‌ قندخون‌، در صورت‌ استفاده‌ از قرص‌های‌ كاهش‌ قندخون‌ (این‌ مسأله‌ ندرتاً رخ‌ می‌دهد).
۴. بیماری‌ رگ‌های‌ محیطی‌، كه‌ در نتیجه‌ ممكن‌ است‌ پا دچار قانقاریا شود یا مردان‌ ناتوانی‌ جنسی‌ پیدا كنند.
ـ درمان‌:
۱. برای‌ تشخیص‌، آزمایش‌های‌ ادرار و خون‌ برای‌ اندازه‌گیری‌ گلوكز، كلسترول‌، و سطح‌ انسولین‌
۲. روش‌ بررسی‌ وجود گلوكز (قند) در ادرار یا خون‌ را فرا بگیرید.
۳. هر چقدر می‌توانید درباره‌ كنترل‌ دیابت‌ و شناسایی‌ علایم‌ عوارض‌ این‌ بیماری‌ دانش‌ خود را افزایش‌ دهید.
۴. همیشه‌ یك‌ دست‌بند یا گردن‌آویر نشان‌دهنده‌ بیماری‌ و داروهای‌ مورد استفاده‌ را همراه‌ داشته‌ باشید.
۵. خود را لاغر كنید و وزن‌ خود را در محدوده‌ طبیعی‌ نگاه‌ دارید.
۶. در صورت‌ بروز هرگونه‌ عفونت‌، برای‌ درمان‌ سریعاً به‌ پزشك‌ مراجعه‌ كنید.
۷. عمل‌ جراحی‌ برای‌ درمان‌ بعضی‌ از عوارض‌ مثل‌ قانقاریا یا بیماری‌ قلبی‌
ـ داروها:
امكان‌ دارد داروهای‌ خوراكی‌ برای‌ كاهش‌ قندخون‌ (داروهای‌ كاهنده‌ قندخون‌) تجویز شوند. البته‌ تجویز این‌ داروها همیشه‌ ضرورت‌ ندارد. با طبیعی‌ شدن‌ وزن‌ اغلب‌ می‌توان‌ مصرف‌ این‌ داروها را متوقف‌ كرد.
ـ فعالیت‌:
محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد. ورزش‌ منظم‌ روزانه‌ یك‌ جنبه‌ مهم‌ در كنترل‌ دیابت‌ به‌ شمار می‌رود.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
برای‌ كاهش‌ وزن‌ نیاز به‌ یك‌ رژیم‌ اختصاصی‌ وجود دارد؛ مصرف‌ قندهای‌ تصفیه‌ شده‌ را كاهش‌ دهید؛ مصرف‌ قندهای‌ تصفیه‌ نشده‌، پروتئین‌، و چربی‌ را نیز متعادل‌ كنید؛ میزان‌ فیبرغذایی‌ نیز باید در غذا زیاد شود. باید با یك‌ متخصص‌ تغذیه‌ مشورت‌ كنید.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. ناتوانی‌ در فكر كردن‌ همراه‌ با تمركز
۲. ضعف
۳. تعریق
۴. رنگ‌ پریدگی
۵. تند شدن‌ ضربان‌ قلب
۶. تشنج
۷. بی‌حسی
۸. سوزن‌ سوزن‌ شدن
۹. یا درد در پاها یا دست‌ها
۱۰. عفونتی‌ كه‌ در عرض‌ 3 روز خوب‌ نشود.
۱۱. درد قفسه‌ سینه‌
۱۲. بدتر شدن‌ علایم‌ اولیه‌ علی‌رغم‌ پایبندی‌ به‌ درمان‌
۱۳. اغما (ممكن‌ است‌ نشان‌دهنده‌ پایین‌ افتادن‌ قندخون‌ باشند). بلافاصله‌ كمك‌ بخواهید.


همچنین مشاهده کنید