جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

دیابت‌ بیمزه‌ ـ diabetes insipidus


دیابت‌ بیمزه‌ عبارت‌ است‌ از یك‌ اختلال‌ نادر در سیستم‌ هورمونی‌، با تمركز در غده‌ هیپوفیز. این‌ اختلال‌ هیچ‌ ارتباطی‌ با قندخون‌ ندارد.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. یبوست‌
۲. خشكی‌ دست‌ها
۳. تشنگی‌ زیاد كه‌ مشكل‌ بتوان‌ آن‌ را بر طرف‌ كرد.
۴. دفع‌ مقدار زیادی‌ ادرار رقیق‌ و بدون‌ رنگ‌ (تا 15 لیتر در روز).
ـ علل‌ بیماری:
كمبود هورمون‌ آنتی‌دیورتیك‌ (ضدادراری‌) (ADH) كه‌ به‌ طور طبیعی‌ از غده‌ هیپوفیز ترشح‌ می‌شود. این‌ كمبود می‌تواند به‌ علل‌ زیر ایجاد شود:
۱. تومور غده‌ هیپوفیز
۲. صدمه‌ به‌ سر كه‌ منجر به‌ آسیب‌ رسیدن‌ به‌ غده‌ هیپوفیز شود.
۳. سایر تومورهای‌ مغزی‌ كه‌ به‌ غده‌ هیپوفیز فشار وارد آورند.
۴. عفونت‌ در مغز، مثل‌ آنسفالیت‌ یا مننژیت‌
۵. خونریزی‌ درون‌ جمجمه‌
۶. آنوریسم‌ (بیرون‌زدن‌ دیواره‌ رگ‌ها)
۷. بیماری‌ كلیه‌
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. وجود یك‌ بیماری‌ یا آسیب‌ قبلی‌ در مغز
۲. آترواسكلروز (تصلب‌ شرایین‌)
۳. سابقه‌ خانوادگی‌ دیابت‌ بیمزه‌
ـ پیشگیری‌:
راه‌ خاصی‌ برای‌ پیشگیری‌ وجود ندارد.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
اگر این‌ اختلال‌ به‌ علت‌ یك‌ تومور مغزی‌ یا آنوریسم‌ ایجاد شده‌ باشد، می‌توان‌ آن‌ را با جراحی‌ معالجه‌ كرد. اگر این‌ اختلال‌ به‌ علت‌ صدمه‌ به‌ سر ایجاد شده‌ باشد، بهبود خود به‌ خودی‌ احتمالاً در عرض‌ یك‌ سال‌ حاصل‌ خواهد شد. اگر این‌ اختلال‌ به‌ علت‌ یك‌ عفونت‌ مغزی‌ ایجاد شده‌ باشد، علایم‌ ممكن‌ است‌ تا مدت‌های‌ مدید ادامه‌ داشته‌ باشند. البته‌ برحسب‌ نوع‌ عفونت‌، پیش‌آگهی‌ عموماً خوب‌ است‌.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
اختلال‌ الكترولیتی‌، خصوصاً كمبود سدیم‌ یا پتاسیم‌، هر كدام‌ از این‌ كمبودها می‌تواند باعث‌ نامنظمی‌ ضربان‌ قلب‌، خستگی‌، و نارسایی‌ احتقانی‌ قلب‌ شود.
ـ درمان:
اقدامات‌ آزمایشگاهی‌ تشخیصی‌ مثل‌ آزمایش‌ محرومیت‌ از آب‌ برای‌ تعیین‌ سطح‌ هورمون‌ ضدادراری‌. این‌ اقدامات‌ باید تحت‌ نظارت‌ دقیق‌ پزشك‌ انجام‌ شوند. درمان‌ شامل‌ كنترل‌ تعادل‌ آب‌ و الكترولیت‌ و پیشگیری‌ از كم‌آبی‌ و نیز شناسایی‌ و رفع‌ علت‌ دیابت‌ بیمزه‌ است‌. وزن‌ خود را روزانه‌ ثبت‌ كنید. یك‌ دست‌بند یا گردن‌ آویز همراه‌ داشته‌ باشید كه‌ نشاندهنده‌ بیماری‌ شما و داروهایی‌ كه‌ دریافت‌ می‌كنید باشد.
ـ داروها:
هورمون‌ ضدادراری‌ صناعی‌ به‌ صورت‌ قطره‌ بینی‌، پودر، یا به‌ شكل‌ تزریقی‌ ممكن‌ است‌ تجویز شود.
ـ فعالیت‌:
محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود. تا حدی‌ كه‌ احساس‌ نیاز دارید آب‌ بنوشید.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. اگر علایم‌ علی‌رغم‌ درمان‌ رو به‌ بهبود نگذارند.
۲. اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان علایم‌ دیابت‌ بیمزه‌ را دارید.
۳. اگر دچار علایم‌ و غیرقابل توجیه شده اید. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبی‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشند.


همچنین مشاهده کنید