جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

برونشیت‌ حاد ـ bronchitis acute


برونشیت‌ حاد عبارت‌ است‌ از التهاب‌ راه‌های‌ هوایی‌ (نای‌؛ نایژه‌ها؛ برونشیول‌ها) ریه‌. برونشیت‌ حاد شروعی‌ ناگهانی‌ دارد و برای‌ مدت‌ كوتاهی‌ باقی‌ می‌ماند. این‌ در حالی‌ است‌ كه‌ برونشیت‌ مزمن‌ سال‌ها باقی‌ می‌ماند و طی‌ سال‌ها عود آن‌ ادامه‌ دارد.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. تب‌ خفیف‌ (معمولاً كمتر از 3/38 درجه‌ سانتیگراد.
۲. احساس‌ سوزش‌ در قفسه‌ سینه‌ یا احساس‌ فشار پشت‌ جناغ‌
۳. خس‌ خس‌ سینه‌ یا مشكل‌ و ناراحتی‌ در تنفس‌ (گاهی‌)
۴. سرفه‌ای‌ كه‌ در ابتدا بدون‌ خلط‌ یا همراه‌ با خلط‌ ناچیز است‌، اما بعد از آن‌ خلط‌دار می‌شوند.
ـ علل‌ بیماری:
عفونت‌ توسط‌ یكی‌ از ویروس‌های‌ تنفسی‌. اغلب‌ موارد برونشیت‌ حاد به‌ دنبال‌ حضور ویروس‌ سرماخوردگی‌ در بینی‌ و گلو و گسترش‌ بیماری‌ به‌ مجاری‌ هوایی‌ رخ‌ می‌دهد. بروز یك‌ عفونت‌ باكتریایی‌ ثانویه‌ در زمینه‌ عفونت‌ ویروسی‌ امری‌ شایع‌ است‌. التهاب‌ ریه‌ ناشی‌ از استنشاق‌ هوایی‌ كه‌ حاوی‌ مواد تحریك‌كننده‌ است‌، مثلاً دودها یا بخارات‌ شیمیایی‌ (آمونیاك‌)، دودها یا بخارات‌ اسیدی‌، گرد و غبار، یا دود سیگار
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. بیماری‌ انسدادی‌ مزمن‌ ریه‌
۲. سیگار كشیدن‌
۳. هوای‌ سرد و مرطوب‌
۴. تغذیه‌ نامناسب‌
۵. وجود یك‌ بیماری‌ اخیر كه‌ مقاومت‌ را كاهش‌ داده‌ باشد
۶. زندگی‌ در هوای‌ با آلودگی‌ زیاد
۷. در افراد مسن‌ و نیز خردسالان‌
ـ پیشگیری‌:
۱. سیگار نكشید.
۲. از تماس‌ نزدیك‌ با افرادی‌ كه‌ برونشیت‌ دارند خودداری‌ كنید.
۳. اگر با مواد شیمیایی‌، گرد و غبار، یا سایر مواد تحریك‌كننده‌ ریه‌ سروكار دارید، از ماسك‌ مناسب‌ استفاده‌ كنید.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
با درمان‌ معمولاً در عرض‌ یك‌ هفته‌ خوب‌ می‌شود. موارد عارضه‌دار معمولاً در عرض‌ دو هفته‌ با دارو خوب‌ می‌شوند.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
۱. عفونت‌ باكتریایی‌ ریه‌ (انواع‌ ذات‌الریه‌)
۲. برونشیت‌ مزمن‌ ناشی‌ از تكرار برونشیت‌ حاد
۳. امكان‌ دارد سرفه‌ تا چندین‌ هفته‌ پس‌ از بهبود اولیه‌ باقی‌ بماند.
۴. جمع‌ شدن‌ مایع‌ در فضای‌ جنب‌ (فضای‌ دو ریه‌) (ناشی‌ از التهاب‌ پرده‌ جنب‌ پرده‌ پوشاننده‌ ریه) (به‌ ندرت‌).
ـ درمان‌:
۱. تشخیص‌ معمولاً بر اساس‌ علایم‌ داده‌ می‌شود، اما امكان‌ دارد كشت‌ خلط‌ نیز برای‌ بررسی‌ عفونت‌ باكتریایی‌ انجام‌ شود.
۲. درمان‌ با هدف‌ تخفیف‌ علایم‌ صورت‌ می‌گیرد، مگر اینكه‌ علایم‌ عفونت‌ باكتریایی‌ ثانویه‌ نیز وجود داشته‌ باشد: خلط‌ سبز رنگ‌، تب‌ بالای‌ 3/38 درجه‌ سانتیگراد یا بدتر شدن‌ علایم‌ اولیه‌
۳. اگر سیگاری‌ هستید، حداقل‌ به‌ هنگام‌ بیماری‌ سیگار نكشید. سیگار كشیدن‌ به‌ هنگام‌ بیماری‌ باعث‌ تأخیر در بهبودی‌ و افزایش‌ احتمال‌ بروز عوارض‌ می‌شود.
۴. رطوبت‌ هوا را افزایش‌ دهید؛ مرتب‌ حمام‌ آب‌ گرم‌ بگیرید؛ در كنار تخت‌ خود یك‌ دستگاه‌ بخور بگذارید. دستگاه‌ بخور را هر روز تمیز كنید.
ـ داروها:
برای‌ ناراحتی‌ خفیف‌ می‌توانید از استامینوفن‌ برای‌ كاهش‌ تب‌، و داروهای‌ ضد سرفه‌ استفاده‌ كنید. از داروهای‌ ضد سرفه‌ تنها زمانی‌ استفاده‌ كنید كه‌ سرفه‌ بدون‌ خلط‌ باشد. توجه‌ داشته‌ باشید كه‌ متوقف‌ كردن‌ سرفه‌ به‌ طور كامل‌ می‌تواند خطرناك‌ باشد، زیرا این‌ كار موجب‌ تجمع‌ ترشحات‌ مخاطی‌ و مواد تحریك‌كننده‌ در لوله‌های‌ نایژه‌ای‌ می‌شود. با گیر افتادن‌ این‌ ترشحات‌ احتمال‌ بروز ذات‌الریه‌ افزایش‌، و تبادل‌ اكسیژن‌ در ریه‌ها كاهش‌ می‌یابد. سایر داروهای‌ احتمالی‌ عبارتند از: آنتی‌بیوتیك‌ها برای‌ مبارزه‌ با عفونت‌های‌ باكتریایی‌؛ و اكسپكتورانت‌ها برای‌ نرم‌ و رقیق‌ كردن‌ ترشحات‌ مخاطی‌ تا آنها را راحت‌تر بتوان‌ تخلیه‌ كرد.
ـ فعالیت‌:
تا زمانی‌ كه‌ درجه‌ حرارت‌ بدنتان‌ به‌ حد طبیعی‌ بازنگشته‌ در رختخواب‌ استراحت‌ كنید. سپس‌ با رو به‌ بهبود گذاشتن‌ علایم‌، فعالیت‌های‌ عادر خود را به‌ تدریج‌ از سر گیرید.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
هیچ‌ رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود. روزانه‌ حداقل‌ 10-8 لیوان‌ آب‌ بنوشید. با این‌ كار ترشحات‌ مخاطی‌ نرم‌ و رقیق‌ می‌شوند و آنها را راحت‌تر می‌توان‌ با سرفه‌ خارج‌ كرد.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. استفراغ‌
۲. درد سینه‌
۳. تب‌ بالا و لرز
۴. تنگی‌ نفس‌، حتی‌ به‌ هنگام‌ استراحت‌
۵. خلط‌ ضخیم‌ شده‌، تغییر رنگ‌ داده‌، یا دارای‌ رگه‌های‌ خونی‌
۶. اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌ علایم‌ برونشیت‌ دارید.


همچنین مشاهده کنید