شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

استفراغ‌ شدید حاملگی‌ ـ hyperemesis gravidarum


استفراغ‌ شدید حاملگی‌ عبارت‌ است‌ از تهوع‌ و استفراغ‌ شدید در یك‌ خانم‌ حامله‌، كه‌ باعث‌ كم‌آبی‌ بدن‌ و تغییرات‌ شدید در تركیب‌ شیمیایی‌ بدن‌ می‌شود. این‌ حالت‌، متفاوت‌ و بسیار جدی‌تر از حالت‌ تهوع‌ و گاهی‌ استفراغ‌ صبحگاهی‌ معمول‌ در خانم‌های‌ حامله‌ است‌.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. تهوع‌ شدید
۲. كم‌ آبی‌ بدن‌
۳. تند شدن‌ ضربان‌ قلب‌
۴. سردرد، گیجی‌ یا خواب‌آلودگی‌ و بی‌حالی‌
۵. پوست‌ رنگ‌ پریده‌، مومی‌، خشك‌ و گاهی‌ زرد
۶. وزن‌ نگرفتن‌، یا كاهش‌ وزن‌ به‌ زیر وزن‌ قبل‌ از حاملگی‌
۷. استفراغ‌ پایدار (معمولاً 8-4 هفته‌)، ابتدا حاوی‌ مخاط‌، سپس‌ صفرا، و نهایتاً خون‌
ـ علل‌ بیماری:
۱. بیماری‌ تیرویید
۲. التهاب‌ لوزالعمده‌
۳. بیماری‌ مجاری‌ صفراوی‌
۴. عوامل‌ روانی‌ مثل‌ افسردگی‌ یا پاسخ‌ نامناسب‌ و ناكافی‌ به‌ استرس‌
۵. حاملگی‌ دو قلو یا چند قلو، كه‌ باعث‌ تولید مقادیر زیادی‌ از هورمون‌ گنادوتروپین‌ جفتی‌ می‌شود.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. طلاق‌
۲. استرس‌ عاطفی‌
۳. اولین‌ حاملگی‌
۴. حاملگی‌ در سنین‌ كم‌
۵. زیاد شدن‌ وزن‌ مادر
۶. خانم‌های‌ با پوست‌ روشن‌
ـ پیشگیری‌:
۱. در تمام‌ مراحل‌ حاملگی‌ رژیم‌ غذایی‌ مناسب‌ داشته‌ باشید.
۲. به‌ هنگام‌ حاملگی‌، هیچ‌ دارویی‌ را بدون‌ مشورت‌ با پزشك‌ مصرف‌ نكنید.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
معمولاً با گذشت‌ زمان‌ و درمان‌ مناسب‌ (جایگزین‌ مایعات‌ از دست‌ رفته‌) خوب‌ می‌شود.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
۱. كم‌ آبی‌ شدید بدن‌
۲. ندرتاً رشد نامناسب‌ جنین‌ یا پیامد نامناسب‌ در جنین‌
ـ درمان‌:
۱. روزانه‌ خود را وزن‌ كنید و هرگونه‌ تغییر غیرطبیعی‌ را به‌ پزشك‌ خود گزارش‌ دهید.
۲. حتی‌المقدور استرس‌ را كم‌ كنید. روان‌ درمانی‌ غالباً برای‌ غلبه‌ بر مشكلات‌ عاطفی‌ مفید خواهد بود.
۳. بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ برای‌ رد سایر اختلالات‌ كبد، كلیه‌، لوزالعمده‌، روده‌ و مجرای‌ گوارش‌ انجام‌ گیرند.
۴. در صورت‌ بستری‌ در بیمارستان‌ یا درمان‌ سرپایی‌، معمولاً مایعات‌ و الكترولیت‌های‌ از دست‌ رفته‌ (مثل‌ سدیم‌ و پتاسیم‌) جبران‌ خواهند شد. اگر خانم‌ حامله‌ تحمل‌ نوشیدن‌ مایعات‌ را نداشته‌ باشد، تزریق‌ سرم‌ ضروری‌ خواهد بود.
ـ داروها:
۱. بدون‌ نظر پزشك‌، هیچ‌ دارویی‌ را برای‌ جلوگیری‌ از استفراغ‌ مصرف‌ نكنید.
۲. اگر داروهای‌ دیگری‌ برای‌ شما تجویز شوند، به‌ دستورالعمل‌ مصرف‌ آنها توجه‌ كنید.
۳. سرم‌ درمانی‌ برای‌ جایگزینی‌ مایعات‌ و الكترولیت‌های‌ از دست‌ رفته‌ در صورتی‌ كه‌ این‌ اختلال‌ جدی‌ باشد. امكان‌ دارد تزریق‌ ویتامین‌ و داروهای‌ ضد استفراغ‌ داخل‌ رگ‌ ضروری‌ باشد.
ـ فعالیت‌:
استراحت‌ در رختخواب‌ ممكن‌ است‌ برای‌ بعضی‌ از بیماران‌ مفید باشد. پس‌ از بهبودی‌، كارهای‌ روزمره‌ خود را تدریجاً و هر قدر كه‌ توانتان‌ اجازه‌ می‌دهد از سر گیرید. به‌ مقدار متوسط‌ كار و ورزش‌ كنید. به‌ مقدار كافی‌ استراحت‌ كنید.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
اگر اختلال‌ به‌ حدی‌ نرسیده‌ باشد كه‌ نیاز به‌ بستری‌ شدن‌ و دریافت‌ سرم‌ وجود داشته‌ باشد، این‌ دستورالعمل‌ها را پیگیری‌ كنید:
۱. پس‌ از اتمام‌ غذا، 45 دقیقه‌ بنشینید
۲. وعده‌های‌ غذایی‌ بهتر است‌ كم‌ حجم‌ و تعدادشان‌ زیادتر باشد.
۳. اگر صبح‌ها احساس‌ تهوع‌ می‌كنید، قبل‌ از برخاستن‌ از رختخواب‌ نان‌ سوخاری‌ یا شیرینی‌ خشك‌ بخورید.
۴. غذاهای‌ سرخ‌ كردنی‌ یا پر ادویه‌ نخورید؛ این‌ نوع‌ غذاها باعث‌ افزایش‌ تهوع‌ می‌شوند. مصرف‌ محصولات‌، خصوصاً كره‌، شیر و پنیر را محدود كنید.
۵. اگر نیاز به‌ سرم‌ باشد، پس‌ از مدتی‌ می‌توان‌ به‌ ترتیب‌ مایعات‌ شفاف‌ و رقیق‌، رژیم‌ كامل‌ مایعات‌، و سپس‌ رژیم‌ عادی‌ در وعده‌های‌ كوچك‌ را امتحان‌ كرد.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. اگر علی‌رغم‌ درمان‌، تهوع‌، استفراغ‌ یا كاهش‌ وزن‌ بدتر شوند.
۲. اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌تان‌ علایم‌ استفراغ‌ شدید حاملگی‌ را دارید.


همچنین مشاهده کنید