شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

اریتم‌ گرهی‌ ـ erythema nodosum


اریتم‌ گرهی‌ عبارت‌ است‌ از یك‌ بیماری‌ التهابی‌ پوست‌ و بافت‌ زیر پوست‌ كه‌ مشخصه‌ عمده‌ آن‌ وجود گره‌های‌ قرمز و دردناك‌ بر روی‌ پا، خصوصاً پوست‌ روی‌ استخوان‌های‌ بزرگ‌ ساق‌ پا است‌. این‌ بیماری‌ گاهی‌ در بازوها یا سایر نواحی‌ بدن‌ رخ‌ می‌دهد. احتمال‌ بروز آن‌ در دختران‌ و خانم‌های‌ 40-12 سال‌ زیادتر است‌.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. قرمز، دردناك‌ یا حساس‌ به‌ لمس‌، و گرم‌
۲. بزرگ‌ (10-4 سانتیمتر). معمولاً بیش‌ از 6 گره‌ در یك‌ زمان‌ ظاهر نمی‌شوند.
۳. گره‌ها در عرض‌ 10-7 روز از رنگ‌ صورتی‌ به‌ قرمز به‌ آبی‌ به‌ قهوه‌ای‌ تغییر رنگ‌ می‌دهند.
۴. گره‌ها معمولاً ناگهانی‌ ظاهر می‌شوند. غالباً علایم‌ دیگری‌ مثل‌ تب‌، و نیز تورم‌، قرمزی‌، و حساسیت‌ به‌ لمس‌ در مچ‌ پا و زانو همراه‌ با این‌ گره‌ها وجود دارند.
ـ علل‌ بیماری:
۱. سرطان‌
۲. التهاب‌ مزمن‌ روده‌
۳. بیماری‌های‌ خودایمنی‌
۴. مشكل‌ در پروتئین‌های‌ خون‌
۵. خوردن‌ غذاهایی‌ كه‌ حاوی‌ رنگ‌ها یا مواد نگهدارنده‌ هستند.
۶. مصرف‌ داروهایی‌ مثل‌ قرص‌های‌ ضد بارداری‌ (خصوصاً آنهایی‌ كه‌ استروژن‌ بالایی‌ دارند)، سولفونامیدها، یدیدها و برومیدها.
۷. بروز یك‌ عفونت‌ مثل‌ عفونت‌های‌ استرپتوككی‌ (شایعتر از بقیه‌)، كوكسیدیوایدومیكوز، هیستوپلاسموز، ساركوییدوز، بلاستومیكوز، سل‌، و عفونت‌های‌ ناشی‌ از باكتری‌های‌ یرسینیا.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
حاملگی‌، مشكلاتی‌ كه‌ در قسمت‌ علل‌ ذكر شد.
ـ پیشگیری‌:
در صورتی‌ كه‌ علت‌ شناسایی‌ شده‌ باشد، می‌توان‌ آن‌ را حذف‌ یا درمان‌ نمود.
ـ عواقب‌ موردانتظار:
گره‌های‌ ظاهرشده‌ در عرض‌ 20-10 روز كوچك‌ شده‌ و حساسیت‌ آنها به‌ لمس‌ كاهش‌ می‌یابد. اما ممكن‌ است‌ در همین‌ بین‌ گره‌های‌ دیگری‌ ظاهر شوند. به‌ این‌ ترتیب‌ بیماری‌ ممكن‌ است‌ تا چندین‌ ماه‌ ادامه‌ یابد. وقتی‌ كه‌ دیگر گرهی‌ ظاهر نشود، اریتم‌ گرهی‌ احتمالاً هرگز باز نخواهد گشت‌. با درمان‌ بهبودی‌ زودتر حاصل‌ می‌شود.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
۱. انتظار نمی‌رود كه‌ در اثر اریتم‌ گرهی‌ عارضه‌ای‌ به‌وجود آید.
۲. امكان‌ دارد برحسب‌ علت‌ زمینه‌ساز اریتم‌ گرهی‌، عوارضی‌ رخ‌ دهند.
ـ درمان‌:
۱. درمان‌ بیماری‌ زمینه‌ساز
۲. هر زمان‌ كه‌ امكان‌ دارد، پا را بالا نگه‌ دارید.
۳. از باند الاستیك‌ یا جوراب‌های‌ مناسب‌ برای‌ حفاظت‌ از پا استفاده‌ كنید.
۴. حتی‌المقدور توقف‌ مصرف‌ داروهایی‌ كه‌ بالقوه‌ باعث‌ بروز این‌ بیماری‌ می‌شوند.
۵. اقدامات‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ آزمایش‌ خون‌ (مثلاً بررسی‌ میزان‌ پادتن‌ ضد استرپتوكك‌ یا بررسی‌ سرعت‌ رسوب‌ گلبول‌های‌ قرمز)، یا عكس‌برداری‌ از قفسه‌ سینه‌ برای‌ بررسی‌ وجود ساركوییدوز یا سل‌، باشد.
۶. برای‌ تسریع‌ بهبود بیماری‌ و تخفیف‌ درد و ناراحتی‌ از كمپرس‌ مرطوب‌ استفاده‌ كنید یا پای‌ خود را در آب‌ غوطه‌ور سازید. كمپرس‌ آب‌ گرم‌ معمولاً برای‌ تخفیف‌ درد یا التهاب‌ بهتر است‌. در عوض‌، برای‌ خارش‌ بهتر است‌ از كمپرس‌ آب‌ خنك‌ استفاده‌ شود.
ـ داروها:
۱. مصرف‌ داروهای‌ موضعی‌ (مالیدنی‌) معمولاً كمك‌كننده‌ نیست‌.
۲. در موارد شدید ممكن‌ است‌ از كورتیكواستروییدها استفاده‌ شود.
۳. برای‌ درد و ناراحتی‌ خفیف‌ می‌توان‌ از آسپیرین‌ استفاده‌ نمود (از نوع‌ پوشش‌دار آن‌ استفاده‌ كنید تا دچار ناراحتی‌ معده‌ نشوید). امكان‌ دارد داروهای‌ دیگری‌ برای‌ رفع‌ درد تجویز شوند.
ـ فعالیت‌:
تا حدی‌ كه‌ می‌توانید در رختخواب‌ استراحت‌ كنید طوری‌ كه‌ پایتان‌ بالا باشد. وقتی‌ علایم‌ تخفیف‌ یافتند، فعالیت‌های‌ عادی‌ خود را تدریجاً از سرگیرید. حدود 3 هفته‌ فرصت‌ دهید تا بهبودی‌ حاصل‌ شود.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. اگر شما یا یك‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان علایم‌ اریتم‌ گرهی‌ را دارید.
۲. بروز تب‌؛ یا اینكه‌ علایم‌ در عرض‌ 3 روز از شروع‌ درمان‌ رو به‌ بهبود نگذارند.
۳. اگر هرگونه‌ علامت‌ جدیدی‌ ظاهر شود كه‌ شما فكر می‌كنید ممكن‌ است‌ به‌علت‌ بیماری‌ یا داروی‌ تجویزشده‌ باشد.


همچنین مشاهده کنید