چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا

ملفالان - MELPHALAN


  نام فارسى ملفالان
  نام انگليسى MELPHALAN
  نام تجارى دارو Alkeran, Pam, L-Pam, Phenylalanine Mustard
  گروه دارويى آنتي‌نئوپلاستيك - آلكيله‌كننده
  گروه شيميايى دارو نيتروژن موستارد.
  مكانيسم اثر مسئول ايجاد اتصال متقاطع بين زنجيره‌هاى DNA بوده که به مرگ سلول منجر مي‌شود.
  موارد مصرف مولتيپل مليوما، سرطان پستان، سارکوم رتيکولوم سل، سمينوم بيضه، ملانوم بدخيم، سرطان تخمدانى پيشرفته؛ موارد تثبيت‌نشده مانند پلي‌سيتمى ورا.
  ميزان مصرف بالغين: روزانه ۶mg خوراکى به‌مدت ۲ تا ۳ هفته، مصرف دارو را به‌مدت ۴ هفته يا تا زماني‌که WBC افزايش مي‌يابد قطع کنيد، در صورتي‌که WBC کمتر از mm۳/۳۰۰۰ يا پلاکت کمتر از mm۳/۱۰۰۰۰۰ است از مصرف دارو خوددارى کنيد، دارو را مي‌توان به ميزان ۱۵/۰ mg/kg در روز به‌مدت ۷ روز مصرف نموده و سپس تا افزايش پلاکت و WBC صبر کرده و بعد ۰۵/۰ mg/kg در روز ادامه داد.
موارد منع مصرف:
شيردهي، حاملگى (در گروه D قرار دارد).
  توضيحات دارو عوارض جانبي:
خوني: ترومبوسيتوپني، نوتروپني، سرکوب مغز استخوان، کم‌خوني.
گوارشي: تهوع، استفراغ، استوماتيت.
ادرارى تناسلي: آمنوره، هيپراوريسمي.
پوستي: راش، کهير.
تنفسي: فيبروز، ديسپلازي.
احتياطات: در اشعه درماني، تضعيف مغز استخوان بااحتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: متغير و ناقص. اوج اثر: ۲ ساعت. انتشار: وسيع. متابوليسم: پلاسما (هيدروليز خودبه‌خودي). دفع: نيمى کليوى و نيمى از راه مدفوع (نيمه عمر ۵/۱ ساعت).
تداخلات داروئي: مصرف همزمان با سيکلوسپورين باعث تشديد نفروتوکسيسيتى مي‌شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ CBC، افتراقى گلبولي، شمارش پلاکت به‌طور هفتگي، در صورتي‌که WBC کمتر از ۴۰۰۰ يا شمارش پلاکت کمتر از ۷۵۰۰۰ است مصرف دارو را ادامه ندهيد و نتيجه را به پزشک گزارش دهيد.
ـ آزمايشات عملکرد کليوي: BUN, اسيداوريک سرم، کليرانس کراتينين قبل و در طول درمان.
ـ نسبت I&O: کاهش برون‌ده ادرارى تا ۳۰ml در ساعت را گزارش کنيد.
ـ کنترل درجه حرارت هر ۴ ساعت (ممکن است نشانه شروع عفونت باشد) ولى نه درجه حرارت مقعدي.
ـ آزمايشات عملکرد کبدى قبل و در طول درمان (بيليروبين، LDH, ALT, AST) در مواقع لزوم يا به‌طور ماهيانه.
توصيه‌ها:
ـ تجويز ضداستفراغ ۳۰ تا ۶۰ دقيقه قبل از مصرف دارو براى جلوگيرى از استفراغ.
ـ آنتي‌بيوتيک براى پروفيلاکسى عفونت.
ـ ضددردهاى موضعى يا سيستميک براى درد.
ـ داروهاى موضعى با سيستميک براى عفونت.
ـ دارو را در ظروف محکم و تيره‌رنگ نگهدارى کنيد.
ـ در صورت پائين بودن WBC، جداسازى بيمار و شرايط گندزدائى رعايت گردد.
ـ مراقبت‌هاى پوستى ويژه به‌عمل آيد.
ـ افزايش مايعات دريافتى تا ۳ـ۲ ليتر در روز براى جلوگيرى از رسوب اورات و تشکيل سنگ.
ـ رژيم غذائى با پورين کم: گوشت اعضاء (کليه، کبد)، لوبياى خشک، نخود، براى قليائى کردن ادرار.
ـ شستشوى دهان ۳ تا ۴ بار در روز با آب و جوش‌شيرين؛ مسواک کردن دندان‌ها ۲ تا ۳ بار در روز با مسواک نرم يا اپليکاتور کتانى براى استوماتيت، استفاده از نخ دندان غيرچسبنده.
ـ کمپرس گرم در محل تزريق براى التهاب.
ارزيابى باليني:
خونريزي: هماچوري، تست گاياک، کبودى يا پتشي؛ معاينه مخاط‌ها و سوراخ‌هاى بدن هر ۸ ساعت.
ليست غذاهاى مطلوب و نامطلوب از نظر بيمار.
زرد شدن پوست، اسکلرا، تيره‌شدن ادرار، مدفوع به رنگ گل رس، خارش پوست، درد شکمي، تب، اسهال.
التهاب مخاط و شکاف‌هاى پوستي.
معاينه، حفره دهانى هر ۸ ساعت از نظر خشکي، زخم، لکه سفيدرنگ، درد دهاني، خونريزي، ديسفاژي.
تحريک موضعي، درد، سوزش و تغيير رنگ در محل تزريق.
علائمى که نشانه واکنش آلرژيک شديد هستند: راش، خارش، کهير، ضايعات پوستى پورپوريک، برافروختگي.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ در مورد احتياطات جداسازى حمايتى بيمار نکاتى گوشزد شود.
ـ عقيمى و آمنوره ممکن است ايجاد شود، که بعد از قطع مصرف دارو برگشت مي‌نمايند.
ـ اجتناب از غذاهاى حاوى اسيد سيتريک و يا با قوام سخت.
ـ گزارش هر نوع خونريزي، نقاط سفيدرنگ، يا زخم دهانى به پزشک؛ به بيمار بگوئيد دهان خود را هر روز معاينه کند.
ـ گزارش کردن نشانه‌هاى عفونت: افزايش درجه حرارت، گلودرد، علائم آنفلوانزا.
ـ گزارش نشانه‌هاى کم‌خوني: خستگي، سردرد، غش، تنفس سطحي، تحريک‌پذيري.
ـ عدم استفاده از ريش‌تراش يا دهان‌شويه‌هاى تجارتي.
ـ عدم استفاده از فرآورده‌هاى آسپرين يا ايبوپروفن.


همچنین مشاهده کنید