سه شنبه, ۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 23 April, 2024
مجله ویستا

متیل‌دوپا - METHYLDOPA


  نام فارسى متيل‌دوپا
  نام انگليسى METHYLDOPA
  نام تجارى دارو Aldomet, Dopamet, Medimet, Novomedopa
  گروه دارويى ضد فشارخون
  گروه شيميايى دارو مهارکننده مرکزى آدرنرژيک.
  مكانيسم اثر با تحريک مهارکننده مرکزى گيرنده آلفا ـ آدرنرژيک و يا عمل به‌عنوان ناقل کاذب باعث کاهش فشارخون مي‌شود.
  موارد مصرف فشارخون بالا، هيپرتانسيون در مبتلايان به اختلال کبدي، بيماران مبتلا به بيمارى کارسينوئيد.
  ميزان مصرف بالغين: ۲۵۰mg خوراکى ۲ تا ۳ بار در روز، سپس هر ۲ روز برحسب نياز بيمار تنظيم شود، ۳ـ۵/۰ g در روز در ۲ تا ۴ دوز منقسم (نگهدارنده)، نبايد از ۳ گرم در روز تجاوز کند؛ تزريق وريدى ۵۰۰ـ۲۵۰ mg در ۱۰۰ml محلول قندى ۵% هر ۶ ساعت که در مدت ۶۰ـ۳۰ دقيقه تزريق شده و نبايد از يک گرم در هر ۶ ساعت بيشتر شود.
کودکان: ۱۰mg/kg خوراکى در روز در ۲ تا ۴ دوز منقسم حداکثر تا ۶۵mg/kg يا ۶g در روز؛ تزريق وريدى ۴۰ـ۲۰ mg/kg در روز در ۴ دوز منقسم حداکثر تا ۶۵ mg/kg.
موارد منع مصرف: بيمارى کبدى فعال (هپاتيت، سيروز)، حساسيت مفرط، ديسکرازى خوني، فئوکروموسيتوما.
  توضيحات دارو عوارض جانبي:
گوارشي: تهوع، استفراغ، اسهال، يبوست، اختلال عملکرد کبدي.
قلبى عروقي: براديکاردي، ميوکارديت، کاهش فشارخون وضعيتي، آنژين صدري، ادم، افزايش وزن.
دستگاه عصبى مرکزي: خواب‌آلودگي، ضعف، سرگيجه، تسکين، سردرد، افسردگي، جنون.
چشم، گوش، حلق و بيني: احتقان بيني، اگزما.
خوني: لکوپني، ترومبوسيتوپني، کم‌خوني، آزمايش کومبس مثبت.
پوستي: سندرم شبه لوپوس.
ادرارى تناسلي: ناتوانى جنسي، نقص انزال.
احتياطات: در حاملگى (در گروه C قرار دارد)، بيمارى کبدي، اکلامپسي، بيمارى قلبى شديد بااحتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: ۵۰%. اوج اثر: ۶ـ۴ ساعت. مدت اثر: ۲۴ ساعت. انتشار: از جفت رد مي‌شود. متابوليسم: در کبد و مجراى گوارش. دفع: کليوى (نيمه عمر ۷/۱ ساعت).
تداخلات داروئي: فنوتيازين‌ها، TCA، آمفتامين‌ باعث کاهش اثر آنتى هيپرتانسيو مي‌شوند؛ هالوپريدول باعث تشديد عوارض سايکولوژيک مي‌شود؛ باعث کاهش اثر افدرين مي‌شود؛ لوودوپا باعث تشديد هيپوتانسيون و عوارض سايکولوژيک مي‌شود؛ باعث افزايش سميت ليتيوم مي‌شود؛ MAOI سبب بروز توهم مي‌شود؛ مصرف همزمان فنوکسى بنزآمين باعث بي‌اختيارى ادرار مي‌شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ آزمايشات خوني: نوتروفيل، کاهش پلاکت.
ـ آزمايشات کليوي: پروتئين، BUN، کراتينين، مراقب افزايش سطح کراتينين باشيد که ممکن است نشانه سندرم نفروتيک باشد.
ـ آزمايشات کبدى و کليوى پايه قبل از شروع درمان.
ـ سطح پتاسيم، گرچه هيپرکالمى به‌ندرت ايجاد مي‌شود.
ـ فشارخون در شروع درمان، و بعد از آن به‌طور دوره‌اي.
توصيه‌ها:
ـ تزريق وريدى بعد از رقيق کردن با ۱۰۰mg از محلول سازگار که در مدت ۵/۰ تا ۱ ساعت تجويز مي‌شود صورت گيرد.
ـ قرص‌ها در ظروف محکم نگهدارى کنيد.
ارزيابى باليني:
پاسخ درماني: کاش فشارخون در فشارخون بالا.
واکنش آلرژيک: راش، تب، خارش، کهير، در صورت عدم تأثير آنتي‌هيستامين مصرف دارو قطع شود.
علائم CHF: ادم، تنگي‌نفس، رال‌هاى مرطوب، فشارخون.
علائم کليوي: پلي‌اوري، اوليگوري، تکرر ادرار.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ از فعاليت‌هاى مخاطره‌آميز اجتناب شود.
ـ دارو را يک ساعت قبل از غذا مصرف کند.
ـ مصرف دارو را به‌طور ناگهانى قطع نکند وگرنه علائم محروميت از دارو ايجاد خواهند شد مثل: اضطراب، افزايش فشارخون، سردرد، بي‌خوابي، افزايش ضربان، ترمور، تهوع، استفراغ، تعريق.
ـ تا از داروهاى OTC (ضدسرفه، ضدسرماخوردگي، ضدحساسيت) مگر با نظر پزشک استفاده نکنند.
ـ به‌خاطر احتمال ايجاد حساسيت به نور به بيمار بگوئيد از نور خورشيد پرهيز کرده و يا از محافظ پوستى استفاده کند.
ـ تأکيد کنيد که حتى در صورت احساس بهبودي، بيمار مصرف دارو را به‌طور کامل ادامه دهد.
ـ براى کاهش احتمال ايجاد هيپوتانسيون وضعيتى تغيير وضعيت به حالت نشسته يا ايستاده به آهستگى صورت گيرد.
ـ موارد زير به پزشک اطلاع داده شود. زخم‌هاى دهاني، گلودرد، تب، تورم دست‌ها و پاها، ضربان قلب نامنظم، درد سينه، نشانه‌هاى آنژيوادم.
ـ تعريق زياد، دهيدراتاسيون، استفراغ، اسهال ممکن است منجر به کاهش فشارخون شده و در اين صورت با پزشک مشورت کنيد.
ـ در طى روزهاى اول درمان ممکن است سرگيجه، غش و احساس سبک‌شدن سر به‌وجود آيد.
ـ پذيرفتن و رعايت اصول درمانى لازم است و نبايد مصرف دارو را بدون نظر پزشک قطع کرده يا تغيير داد.
ـ دارو ممکن است سبب راش پوستى يا اختلال تعريق شود.


همچنین مشاهده کنید